Soorten krachten

Soorten krachten

Er zijn allerlei soorten krachten, bijvoorbeeld:

  • zwaartekracht;
  • elektrische kracht;
  • magnetische kracht (aantrekken en afstoten);
  • trekkracht, duwkracht;
  • opwaartse kracht (op een voorwerp dat in een vloeistof is ondergedompeld)
  • veerkracht;
  • wrijvingskracht;
  • spierkracht.

Een kracht werkt altijd op een voorwerp.
Een kracht op een voorwerp kan drie gevolgen hebben:

  • de vorm van het voorwerp verandert;
  • de snelheid waarmee het voorwerp beweegt verandert;
  • de richting waarin het voorwerp beweegt verandert.

Een kracht is een natuurkundige grootheid waarvoor de letter F als symbool gebruikt wordt.
De eenheid van kracht is de newton (N).

De zwaartekracht

De kracht die de aarde op voorwerpen uitoefent, noem je de zwaartekracht.
Het symbool voor de zwaartekracht is Fz.

De zwaartekracht zorgt er voor dat alles wat een massa heeft een gewicht krijgt.
Voor gewicht wordt vaak het symbool Fg gebruikt.
Gewicht druk je dus uit in newton.
Op aarde heeft een massa van 1 kg ongeveer een gewicht van 10 N.
Een voorwerp met een massa van 3 kg heeft een gewicht van ongeveer 30 N.
Als je de massa (m) van een voorwerp weet, kun je het gewicht bij benadering berekenen:

Fg = Fz ≈ 10 x m

Let op: In het dagelijks leven wordt het gewicht vaak in g of kg uitgedrukt, dat zou eigenlijk in newton moeten zijn.

Krachten meten

Een kracht kun je meten met een weegschaal of met een veerunster.
Als er een kleine kracht werkt op de veer in de veerunster wordt de veer een klein stukje uitgetrokken.
Een grote kracht trekt de veer ver uit.

Aan de veer zit een wijzertje. Dat wijzertje beweegt langs een schaalverdeling. De grootte van de kracht lees je af op de schaalverdeling.

Krachten tekenen

Een kracht die werkt op een voorwerp kun je niet zien.
Je kunt de richting waarin een kracht werkt en de grootte van een kracht wel tekenen.

Een kracht geef je weer met een pijl.
De pijl begint altijd op de plaats waar de kracht inwerkt: het aangrijpingspunt.
De richting waarin je de pijl tekent is gelijk aan de richting waarin de kracht werkt.
De lengte van de pijl zegt iets over de grootte van de kracht.

Meerdere krachten

Soms werken er op een voorwerp meerdere krachten tegelijk. Als de twee krachten in dezelfde richting werken, kun je de krachten bij elkaar optellen. Werken de krachten in tegengestelde richting dan trek je de krachten van elkaar af.

Voorbeeld
Op dit blokje werken vier krachten.
De totale kracht naar rechts is: 90 N + 180 N = 270 N
De totale kracht naar links is: 100 N + 150 N = 250 N
270 N - 250 N = 20 N.
De kracht naar rechts is groter dan de kracht naar links.
Het blokje zal steeds sneller naar rechts bewegen.

De resulterende kracht (Fr) of de nettokracht (Fnetto) is de kracht die overblijft als je de krachten bij elkaar hebt opgeteld of van elkaar hebt afgetrokken.
Is de resulterende kracht 0, dan blijft het voorwerp op zijn plaats of houdt het de snelheid die het heeft.

  • Het arrangement Soorten krachten is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2021-05-31 12:55:09
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    De Kennisbanken bevatten de theorie bij de opdrachten.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Beweging; NaSk; Kracht; Ruimte;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    gewicht, kracht, krachten tekenen, richting, snelheid, veer, veerunster, vorm, zwaartekracht

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Kennisbanken. (z.d.).

    template

    https://maken.wikiwijs.nl/110768/template

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.