Stevigheid & Beweging

Stevigheid & Beweging

Het skelet

Op deze pagina vind je alle informatie die je nodig hebt over het skelet.

We bespreken de volgende onderdelen:

- Functie

- Bouw van botten

- Welke botten zijn er?

- Vorm & Functie

 

Heb je liever een powerpoint? Zie hieronder.

 

 

Functie

Het skelet heeft 5 functies:

•1. stevigheid geven
•2. bescherming geven
•3. beweging mogelijk maken
•4. vorm geven
•5. maken van bloedcellen
 
Uit de afbeelding hieronder uit Family Guy kun je opmaken waarom dit zo belangrijk is; lukt het jou om dit uit te leggen?
 
 

Het lichaam hier heeft geen stevigheid meer omdat het geen skelet meer heeft. Een trap oplopen kan dan bijvoorbeeld niet meer omdat hij geen benen heeft om op te staan, beweging is dus ook niet meer mogelijk.

Ook heeft het figuur geen bescherming meer. De borstkas beschermt bijvoorbeeld het hart, dat heeft dit figuur niet meer.

Daarnaast is dus ook de vorm veranderd, de botten zorgen er bij alle organismen voor dat zij zo hun vorm krijgen. Bedenk maar dat katten een andere botopbouw hebben dan giraffen en er daardoor anders uit zien.

Bouw van botten

Het lichaam bestaat uit nogal wat verschillende botten oftewel beenderen. De botten zijn te onderscheiden in twee typen:

 

 

 

 

 

 

 

 

1. Pijpbeenderen.

De pijpbeenderen zijn lang en zie je vooral terug in je ledematen. Aan de uiteinden van de pijp zie je een soort sponsachtige structuur, daar zit het rode beenmerg. Daar worden rode bloedcellen gemaakt!

In het midden zit een soort holte waardoor het bot nog meer op een pijp lijkt. In de mergholte zit het gele beenmerg, hierin dit gele beenmerg wordt vet opgeslagen.

 

2. Platte beenderen

Op sommige andere plekken in het lichaam vind je juist platte beenderen. Dit zijn botten die ook het rode beenmerg hebben maar geen holte en geen geel beenmerg.

 

 

Welke botten zijn er?

Oefen eerst voor jezelf de botten op de volgende pagina: 

http://mijnbiologie.weebly.com/--het-skelet-van-de-mens.html

En maak dan de oefentoets

 

 

Vorm en functie

 De vorm van het lichaam heeft te maken met de omgeving waarin een organisme leeft ( zijn functie).

 

Dieren zijn te verdelen in 3 groepen:

1. Zoolgangers

2. Teengangers

3. Hoefgangers

 

Waaronder valt de mens denk jij?

zoolganger, teenganger, topganger
zoolganger, teenganger, topganger

Weefsel

Op deze pagina vind je alle informatie die je nodig hebt over wat weefsel nou is en waar je de verschillende weefsels terug vindt in het lichaam.

We bespreken de volgende onderdelen:

•Wat is weefsel?
•Kraakbeenweefsel
•Beenweefsel
•Tussencelstof

 

Heb je liever een powerpoint? Zie hieronder.

Wat is weefsel?

Wat is weefsel ook al weer? Weet jij het nog?

 

Weefsel is een groep cellen met dezelfde vorm en functie. Weefsels zijn belangrijk om te onderzoeken omdat dit een nieuw niveau is waaruit een organisme is opgebouwd.

 

Het skelet bestaat uit twee typen weefsel. Klik snel door om te kijken hoe dat zit!

 

 

Kraakbeenweefsel

Kraakbeenweefsel
Kraakbeenweefsel

Kraakbeenweefsel is een stevige maar toch buigzame stof. Plekken waar je dit kan vinden zijn bijvoorbeeld je oren of neus. Die kan je gewoon buigen zonder dat het gelijk breekt! Het bevat relatief veel lijmstof en minder kalkzouten. Hierdoor is het soepel. Bij baby's bestaat het skelet vooral uit kraakbeenweefsel. Zo zijn ze nog soepel als ze geboren worden, daarna wordt het tijdens de groei vervangen door beenweefsel.

Tussen de cellen van het weefsel zit tussencelstof.

 

Samenstelling bot

Beenweefsel

Beenweefsel
Beenweefsel

Samenstelling bot

Beenweefsel is een harde niet-buigzame stof. Het geeft de stevigheid en hardheid aan de botten dankzij veel kalkzouten. Ook zit er in beenweefsel een klein beetje lijmstof zodat het beenweefsel wel een klein beetje buigzaam blijft.

Als kinderen geboren worden bestaan hun botten vooral uit kraakbeenweefsel. Naarmate iemand ouder wordt komen er steeds meer kalkzouten en minder lijmstof waardoor de beenderen steeds minder buigzaam en juist harder worden. Hierdoor breken de botten ook gemakkelijker.

 

Spieren

Op deze pagina vind je alle informatie die je nodig hebt over de spieren

We bespreken de volgende onderdelen:

•Bouw van spieren
•Werking van spieren
•Antagonisten

 

Heb je liever een powerpoint? Zie hieronder.

Bouw van spieren

De spieren zitten aan de botten vast die ze laten bewegen. Ze zijn opgebouwd uit:

 

  • Pezen: Pezen bevestigen de botten aan de uiteinden van de spier.
  • Spierschede: De spierschede is een stevig omhulsel van bindweefsel. Het zit rond de hele spier.
  • Spierbundel: De spierbundel is eigenlijk groepjes spiervezels die omgeven worden door bindweefsel.
  • Spiervezel: De spiervezel is een groep langgerekte samengesmolten spiercellen.

 

 

video over spieren

Werking van spieren

Spiervezels ontvangen impulsen vanuit de hersenen in de bewegingszenuwcellen. Daardoor trekken spiervezels samen en wordt de spier korter. De afstand tussen de pezen wordt ook korter waardoor de botten bij een buigspier naar elkaar toe bewegen.

 

Als we het in een stappenplan zetten:

1. Impulsen naar bewegingszenuwcellen

              Hoe zat dat ook alweer?

2. Spiervezels trekken samen

3. Spier wordt korter en dikker

4. Afstand tussen aanhechtingsplaatsen wordt korter

5. Verbranding in spier

             Wat is daar ook alweer voor nodig?

video over spieren

Antagonisten

Elke spier heeft een antagonist; een spier dat aan hetzelfde gewricht vast zit en die precies het tegenovergestelde van hemzelf doet. Het bestaat altijd uit een strekspier; de spier aan de buitenkant van het gewricht. De andere spier noemen we dan een buigspier; de spier aan de binnenkant van het gewricht. Trekt de ene spier zich samen dan ontspant de andere spier zich.

Houding en Beweging

Op deze pagina vind je alle informatie die je nodig hebt over houding en beweging.

We bespreken de volgende onderdelen:

•De wervelkolom: de as van het lichaam
•Goede houding

 

Heb je liever een powerpoint? Zie hieronder.

De wervelkolom: de As van het lichaam

Goede houding

Blessures

Op deze pagina vind je alle informatie die je nodig hebt over blessures.

We bespreken de volgende onderdelen:

•Soorten Blessures
•Blessures voorkomen
 
 

Heb je liever een powerpoint? Zie hieronder.

Soorten blessures

Blessures voorkomen

  • Het arrangement Stevigheid & Beweging is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Joska de Kroon Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2017-09-28 20:26:06
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Korte lessenserie voor biologie rondom stevigheid en beweging
    Leerniveau
    VMBO theoretische leerweg, 4; VSO; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4;
    Leerinhoud en doelen
    Biologie; Zorg en welzijn breed;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Samenstelling bot
    https://www.youtube.com/watch?v=e1sVnumk0EQ
    Video
    Samenstelling bot
    https://www.youtube.com/watch?v=e1sVnumk0EQ
    Video
    video over spieren
    https://www.youtube.com/watch?v=pRBkVoY90J8
    Video
    video over spieren
    https://www.youtube.com/watch?v=pRBkVoY90J8
    Video
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Oefentoets botten op de juiste plek

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.