Het skelet
Op deze pagina vind je alle informatie die je nodig hebt over het skelet.
We bespreken de volgende onderdelen:
- Functie
- Bouw van botten
- Welke botten zijn er?
- Vorm & Functie
Heb je liever een powerpoint? Zie hieronder.
Functie
Het skelet heeft 5 functies:
•1. stevigheid geven
•2. bescherming geven
•3. beweging mogelijk maken
•4. vorm geven
•5. maken van bloedcellen
Uit de afbeelding hieronder uit Family Guy kun je opmaken waarom dit zo belangrijk is; lukt het jou om dit uit te leggen?
Het lichaam hier heeft geen stevigheid meer omdat het geen skelet meer heeft. Een trap oplopen kan dan bijvoorbeeld niet meer omdat hij geen benen heeft om op te staan, beweging is dus ook niet meer mogelijk.
Ook heeft het figuur geen bescherming meer. De borstkas beschermt bijvoorbeeld het hart, dat heeft dit figuur niet meer.
Daarnaast is dus ook de vorm veranderd, de botten zorgen er bij alle organismen voor dat zij zo hun vorm krijgen. Bedenk maar dat katten een andere botopbouw hebben dan giraffen en er daardoor anders uit zien.
Bouw van botten
Het lichaam bestaat uit nogal wat verschillende botten oftewel beenderen. De botten zijn te onderscheiden in twee typen:
1. Pijpbeenderen.
De pijpbeenderen zijn lang en zie je vooral terug in je ledematen. Aan de uiteinden van de pijp zie je een soort sponsachtige structuur, daar zit het rode beenmerg. Daar worden rode bloedcellen gemaakt!
In het midden zit een soort holte waardoor het bot nog meer op een pijp lijkt. In de mergholte zit het gele beenmerg, hierin dit gele beenmerg wordt vet opgeslagen.
2. Platte beenderen
Op sommige andere plekken in het lichaam vind je juist platte beenderen. Dit zijn botten die ook het rode beenmerg hebben maar geen holte en geen geel beenmerg.
Welke botten zijn er?
Oefening: Oefentoets botten op de juiste plek
Goed zo!
Je hebt alle vragen beantwoord. Je kunt je
antwoorden bekijken door terug te gaan naar
de vragen.
Vorm en functie
De vorm van het lichaam heeft te maken met de omgeving waarin een organisme leeft ( zijn functie).
Dieren zijn te verdelen in 3 groepen:
1. Zoolgangers
2. Teengangers
3. Hoefgangers
Waaronder valt de mens denk jij?
zoolganger, teenganger, topganger
Weefsel
Op deze pagina vind je alle informatie die je nodig hebt over wat weefsel nou is en waar je de verschillende weefsels terug vindt in het lichaam.
We bespreken de volgende onderdelen:
•Wat is weefsel?
•Kraakbeenweefsel
•Beenweefsel
•Tussencelstof
Heb je liever een powerpoint? Zie hieronder.
Wat is weefsel?
Wat is weefsel ook al weer? Weet jij het nog?
Weefsel is een groep cellen met dezelfde vorm en functie. Weefsels zijn belangrijk om te onderzoeken omdat dit een nieuw niveau is waaruit een organisme is opgebouwd.
Het skelet bestaat uit twee typen weefsel. Klik snel door om te kijken hoe dat zit!
Kraakbeenweefsel
Kraakbeenweefsel
Kraakbeenweefsel is een stevige maar toch buigzame stof. Plekken waar je dit kan vinden zijn bijvoorbeeld je oren of neus. Die kan je gewoon buigen zonder dat het gelijk breekt! Het bevat relatief veel lijmstof en minder kalkzouten. Hierdoor is het soepel. Bij baby's bestaat het skelet vooral uit kraakbeenweefsel. Zo zijn ze nog soepel als ze geboren worden, daarna wordt het tijdens de groei vervangen door beenweefsel.
Tussen de cellen van het weefsel zit tussencelstof.
Beenweefsel
Beenweefsel
Beenweefsel is een harde niet-buigzame stof. Het geeft de stevigheid en hardheid aan de botten dankzij veel kalkzouten. Ook zit er in beenweefsel een klein beetje lijmstof zodat het beenweefsel wel een klein beetje buigzaam blijft.
Als kinderen geboren worden bestaan hun botten vooral uit kraakbeenweefsel. Naarmate iemand ouder wordt komen er steeds meer kalkzouten en minder lijmstof waardoor de beenderen steeds minder buigzaam en juist harder worden. Hierdoor breken de botten ook gemakkelijker.
Spieren
Op deze pagina vind je alle informatie die je nodig hebt over de spieren
We bespreken de volgende onderdelen:
•Bouw van spieren
•Werking van spieren
•Antagonisten
Heb je liever een powerpoint? Zie hieronder.
Bouw van spieren
De spieren zitten aan de botten vast die ze laten bewegen. Ze zijn opgebouwd uit:
- Pezen: Pezen bevestigen de botten aan de uiteinden van de spier.
- Spierschede: De spierschede is een stevig omhulsel van bindweefsel. Het zit rond de hele spier.
- Spierbundel: De spierbundel is eigenlijk groepjes spiervezels die omgeven worden door bindweefsel.
- Spiervezel: De spiervezel is een groep langgerekte samengesmolten spiercellen.
Werking van spieren
Spiervezels ontvangen impulsen vanuit de hersenen in de bewegingszenuwcellen. Daardoor trekken spiervezels samen en wordt de spier korter. De afstand tussen de pezen wordt ook korter waardoor de botten bij een buigspier naar elkaar toe bewegen.
Als we het in een stappenplan zetten:
1. Impulsen naar bewegingszenuwcellen
Hoe zat dat ook alweer?
2. Spiervezels trekken samen
3. Spier wordt korter en dikker
4. Afstand tussen aanhechtingsplaatsen wordt korter
5. Verbranding in spier
Wat is daar ook alweer voor nodig?
Antagonisten
Elke spier heeft een antagonist; een spier dat aan hetzelfde gewricht vast zit en die precies het tegenovergestelde van hemzelf doet. Het bestaat altijd uit een strekspier; de spier aan de buitenkant van het gewricht. De andere spier noemen we dan een buigspier; de spier aan de binnenkant van het gewricht. Trekt de ene spier zich samen dan ontspant de andere spier zich.
Houding en Beweging
Op deze pagina vind je alle informatie die je nodig hebt over houding en beweging.
We bespreken de volgende onderdelen:
•De wervelkolom: de as van het lichaam
•Goede houding
Heb je liever een powerpoint? Zie hieronder.
De wervelkolom: de As van het lichaam
Goede houding
Blessures
Op deze pagina vind je alle informatie die je nodig hebt over blessures.
We bespreken de volgende onderdelen:
•Soorten Blessures
•Blessures voorkomen
Heb je liever een powerpoint? Zie hieronder.
Soorten blessures
Blessures voorkomen