Ondernemingsvorm - rechtsvorm
Ondernemingen kun je onderverdelen naar rechtsvorm.
Bij de keuze voor een bepaalde rechtsvorm zijn de volgende zaken van belang:
- Wie is de eigenaar van de onderneming?
- Wie heeft de leiding van de onderneming?
- Hoe is de financiering geregeld?
- Welke belastingen moeten er betaald worden?
Vijf ondernemingsvormen zijn:
- de eenmanszaak
- de Vennootschap onder Firma (VOF)
- de Besloten Vennootschap (BV)
- de Naamloze Vennootschap (NV)
- de Stichting
Op de volgende pagina's een omschrijving van de verschillende ondernemingsvormen.
Eenmanszaak en VOF
Eenmanszaak
De onderneming is eigendom van één persoon die meestal ook de leiding heeft van de onderneming. De eigenaar is volledig aansprakelijk voor alle schulden van de zaak, niet alleen voor het bedrag dat in de zaak is gestoken, ook met zijn privévermogen.
Over de winst betaalt de eigenaar inkomstenbelasting.
Vennootschap onder firma (VOF)
Het eigendom (en de leiding) van een VOF zijn in handen van twee of meer firmanten of vennoten. Iedere vennoot is volledig aansprakelijkvoor de schulden, ook met zijn privévermogen.
De firmanten verdelen de winst in verhouding tot de ingebrachte vermogens. Over die winst betalen ze inkomstenbelasting.
BV en NV
Besloten vennootschap (BV)
Bij een BV zijn de aandeelhouders de eigenaren van de onderneming. De aandelen staan op naam. Je kunt dus niet (zomaar) een aandeel van een BV of NV (ver)kopen. Er is meestal maar een kleine groep aandeelhouders. Vaak is een BV een familiebedrijf.
De aandeelhouders zijn aansprakelijk voor het bedrag dat ze aan aandelen hebben. Een aandeelhouder is dus niet volledig aansprakelijk.
Een BV betaalt over de winst vennootschapsbelasting.
Naamloze vennootschap (NV)
Een NV lijk veel op een BV.
Bij een NV zijn ook de aandeelhouders de eigenaren van de onderneming. Het verschil met de BV is dat de aandelen niet op naam staan. Iedereen kan dus (op de beurs) een aandeel van dit bedrijf kopen (en weer verkopen). De leiding van de NV is in handen van een door de aandeelhouders benoemde directie.
De aandeelhouder loopt slechts risico voor het bedrag dat hij aan aandelen heeft gekocht.
Over de winst (dividend) betalen de aandeelhouders dividendbelasting.
Stichting
De stichting is een beetje een vreemde eend in de bijt.
Wil je een bepaald maatschappelijk, sociaal of ideëel doel realiseren, dan kun je kiezen voor de stichting als rechtsvorm. Je hebt bijvoorbeeld stichtingen voor natuurbehoud, voor de hulp aan andere mensen of voor de verspreiding van cultuur? Een stichting herken je doordat er stichting in de naam staat.
Anders dan de andere ondernemingsvormen is het doel van een stichting niet het maken van winst.
De bestuurders van een stichting zijn niet privé aansprakelijk zijn voor de schulden. Een stichting betaalt wel vennootschapsbelastingals de 'winst' boven een bepaald bedrag uitkomt.