Schrijfdoelen

Als je een tekst gaat schrijven, moet je eerst goed nadenken over de inhoud en het schrijfdoel van je tekst. Bij de inhoud van een tekst gaat het om het onderwerp en de hoofdgedachte.

Het onderwerp van een tekst geeft aan waar de tekst over gaat. Wat het onderwerp van een tekst is, kun je vaak met één of enkele woorden zeggen.
Bedenk: de lezer van je tekst hoeft de tekst vaak niet helemaal te lezen om het onderwerp te vinden. De titel, de eerste alinea (de lead), een plaatje bij de tekst, tussenkopjes of andere opvallende zaken moeten passen bij het onderwerp van de tekst.
Het onderwerp van een tekst is niet hetzelfde als de inhoud van een tekst. Twee teksten die als onderwerp bijvoorbeeld 'het milieu' hebben, kunnen qua inhoud heel verschillend zijn.

De hoofdgedachte van tekst is een samenvatting van de tekst in één volledige zin.
De hoofdgedachte geeft antwoord op de vraag: Wat is het belangrijkste wat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd? De hoofdgedachte van een tekst plaats je meestal in de eerste en de laatste alinea van tekst. In de eerste alinea geef je aan waar je het over gaat hebben. In de laatste alinea komt vaak je conclusie.
Onthoud: hoofdgedachte van een tekst = onderwerp + wat erover verteld wordt.

Schrijfdoelen
We onderscheiden de volgende vier schrijfdoelen:

Amuseren
Je wil de lezer vermaken met een grappig, spannend verhaal, een column, strip of mop.

Informeren
Je geeft informatie over een bepaald onderwerp.
Bijvoorbeeld een tekst voor een schoolboek, nieuwsbericht, krant of tijdschrift.

Overtuigen
Je wilt de lezer overtuigen van je standpunt.
In een ingezonden brief geef je argumenten voor of tegen een bepaalde mening.
Met een betoog wil je anderen overtuigen van jouw mening.
In een commentaar wordt in een krant een mening gegeven over een onderwerp.

Activeren
Je wilt de lezer overhalen om iets te doen.
Een advertentie schrijven, omdat je iets wil verkopen.
Een folder schrijven voor een goed doel, zodat mensen geld overmaken.
In een pamflet roep je op tot actie.

Colofon

Het arrangement Schrijfdoelen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur: VO-content
Laatst gewijzigd: 2020-02-03 14:59:59
Licentie: Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat

het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken

voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting: De Kennisbanken bevatten de theorie bij de opdrachten.
Leerinhoud en doelen: Nederlands;
Eindgebruiker: leerling/student
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld