Tussenletters

Tussenletters - 1

De tussen -s

Hoofdregel: In samenstellingen wordt een -s geschreven, wanneer deze ook wordt uitgesproken.
Dus:
- stationsplein
- moederskindje
- scheepswrak
- Koningsdag

De tussen -e of -en

Hoofdregel: De tussen-n wordt geschreven wanneer het eerste woord van de samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat alleen een meervoud heeft op -en.
Het is dus:
- kippenei, want het meervoud van kip is alleen kippen.
- aspergesoep, want het meervoud van asperge is asperges.
- gedaanteverwisseling, want het meervoud van gedaante kan zowel gedaanten als gedaantes zijn.

Tussenletters - 2

Uitzonderingen

Sommige woorden houden een -e als tussenletter, hoewel ze als je de hoofdregel zou volgen, -en zouden moeten krijgen.

1. Woorden die verwijzen naar een unieke persoon of zaak:
zonnestraal, maneschijn en Koninginnedag.

2. In bijvoeglijke naamwoorden waarvan het eerste deel alleen maar wordt gebruikt
als versterking van het bijvoeglijke tweede deel:
apetrots, boordevolreuzeleuk en beregoed.

3. Woorden van het type 'dier+plant' vallen vanaf 2005 onder de hoofdregel en
krijgen een tussen -n:
eendenkroos, rattenkruid en paardenbloem.

Tussenletters - 3

Uitzonderingen (vervolg)

4. Het eerste deel van het woord is een zelfstandig naamwoord zonder meervoud:
rijstepap en roggebrood.

5. Woorden die historisch gezien wel een samenstelling zijn, maar die niet meer als zodanig worden herkend. We noemen dit versteende samenstellingen:
ruggespraak en elleboog.

6. Het eerste deel van het woord is een zelfstandig woord met alleen een meervoud op -s:
aspergekweker en etagewoning.

7. Het eerste deel van het woord is een bijvoeglijk naamwoord:
hogeschool en blindedarm.

  • Het arrangement Tussenletters is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2020-08-12 12:13:07
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    De Kennisbanken bevatten de theorie bij de opdrachten.
    Leerinhoud en doelen
    Nederlands;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld