Overheid en economie

Overheid en economie

Overheid en economie

Vooraf


Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • Uitleggen wat er wordt bedoeld met 'economische politiek'.
  • Uitleggen wat het verschil tussen een ‘vrijemarkteconomie’ en een ‘planeconomie’ is.
  • Uitleggen dat er in Nederland sprake is van een ‘gemengde economie’

Economische politiek en economische systemen

Economische politiek

1. Waar of niet waar?

a. De overheid bepaalt waar nieuwe snelwegen komen.
b. De overheid bepaalt de hoogte van de inkomstenbelasting.
c. De overheid bepaalt hoeveel jaar je naar school moet.
d. De overheid bepaalt de opstelling van het Nederlands voetbalelftal.

De overheid heeft op veel terreinen invloed. Veel beslissingen van de overheid hebben invloed op de economie. Je zegt: de overheid voert economische politiek.

Als in een land de invloed van de overheid zeer groot is, spreek je van een planeconomie, dit wordt ook wel een centraal geleide economie genoemd. Heeft de overheid in een land nauwelijks invloed, dan heeft dat land een markteconomie. Het marktmechanisme bepaalt wat en hoeveel er geproduceerd wordt. Een gemengde economie is een economisch systeem waarbij de productie in principe aan particuliere bedrijven (private ondernemingen) wordt overgelaten, maar waarbij de overheid ook een deel van de productie voor haar rekening neemt. Er zijn zowel openbare- als private ondernemingen. Een land heeft dus een gemengde economie als de overheid wel invloed heeft, maar niet alles regelt.


2. Planeconomie of markteconomie?
Lees de zinnen hieronder.
Welke zinnen passen het best bij een planeconomie en welke passen het best bij een markteconomie?

a. De overheid bepaalt of en waar Schiphol mag uitbreiden.
b. De verkoopprijs van een spijkerbroek wordt vastgesteld door de winkelier.
c. De boer bepaalt of hij maïs of graan verbouwt.
d. In de Arbeidstijdenwet is vastgesteld dat iemand van 14 jaar op een schooldag niet meer dan 2 uur mag werken.
e. De winkels mogen kiezen of ze 's zondags wel of niet geopend zijn.
f. Om een autorijschool te beginnnen, heb je een ondernemersdiploma nodig.


Veel of weinig ambtenaren?
Gerda en Micha zijn het niet met elkaar eens.
Volgens Gerda heeft een land met een markteconomie in verhouding meer ambtenaren dan een land met een planeconomie.
Micha denkt dat in een land met een planeconomie het aantal ambtenaren juist groter is dan in een markteconomie.

3. Wie heeft er volgens jou gelijk? Leg je antwoord uit.

 

4. Wat denk je? Is er in Nederland sprake van een planeconomie, van een markteconomie of van een gemengde economie?
 

Controleer de antwoorden

1.
a. Waar
b. Waar
c. Waar
d. Niet waar

2
a. planeconomie
b. markteconomie
c. markteconomie
d. planeconomie
e. markteconomie
f. planeconomie

3.
Micha denkt dat in een land met een planeconomie het aantal ambtenaren juist groter is dan in een markteconomie.
Micha heeft gelijk. In een planeconomie is de invloed van de overheid zeer groot, hier voor zijn veel ambtenaren nodig.

 

4.  
De meeste westerse samenlevingen kennen een vorm van gemengde economie met de nadruk op de vrijemarkt.
Dit geldt ook voor Nederland. 

  • Het arrangement Overheid en economie is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Auteur Kunskapsskolan
    Laatst gewijzigd
    2018-01-15 12:10:31
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie. https://maken.wikiwijs.nl/62291/Overheid_en_economie__vmbo_kgt34
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Economie. (2020).

    Opdracht: Overheid en economie - vmbo-kgt34

    https://maken.wikiwijs.nl/62291/Opdracht__Overheid_en_economie___vmbo_kgt34

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van