Tegenwoordig komen we makkelijk op allerlei plekken in de wereld.
Dankzij de technologie kun je met mensen over de hele wereld communiceren.
Ondanks, of misschien wel dankzij deze ontwikkelingen zijn veel mensen geïnteresseerd in de regionale identiteit van een streek.
Er is een grote belangstelling voor streekgerechten, dialecten en de lokale geschiedenis van plekken. Veel dorpen, streken of steden springen daarop in en proberen zo toeristen naar hun streek te lokken.
In de plaats of regio waar jij woont, zijn vast wel gerechten, activiteiten of gewoontes, die typerend zijn voor jouw streek.
Kun je een voorbeeld noemen?
Wat kan ik straks?
Leerdoelen
Aan het eind van deze opdracht kun je:
een aantal zaken noemen die specifiek voor een regio kunnen zijn en dus van invloed zijn op de regionale identiteit.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
De activiteiten in deze opdracht dragen bij tot het volgende leerdoel:
Je geeft een voorbeeld van regionale identiteit, waaronder in je eigen omgeving.
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je leert over aspecten die deel uitmaken van regionale identiteit. Je leest een krantenartikel over postzegels met afbeeldingen van streekgerechten en beantwoordt vragen daarover.
Stap 2
Je leest over het promoten van streek of plaats. Je bekijkt een video en maakt een lijstje met criteria.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippen
De begrippenlijst bevat begrippen over cultuur en cultuurgebieden.
Eindopdracht
en
Je gaat een affiche maken waarin je een bepaalde streek of plaats promoot. Je neemt daar vijf kenmerken in op.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Benodigdheden
Papier, lijm en tekenmateriaal.
Tijd
Voor de opdrachten van dit onderwerp heb je ongeveer 2 uur nodig.
Aan de slag
Stap 1: Streekgerecht
Veel mensen voelen zich verbonden met de streek, dorp of stad waar zij leven of waar zij geboren zijn.
De bewoners koesteren hun dialect of streektaal, lokale geschiedenis en streekgerechten.
Plaatsgebonden feesten en lokale helden zijn populair.
En het landschap en bouwstijl van oude gebouwen bepalen het gezicht van de plek.
Het zijn allemaal aspecten die deel uitmaken van de regionale identiteit van een streek.
Dat mensen veel belang hechten aan de bijzonderheden van hun eigen regio illustreert onderstaand artikel:
PostNL: lekkernijenvel ontwerp Overburen
Utrechters ontstemd: hun streekgerecht ontbreekt op de nieuwe postzegels
Elke poging om de Nederlandse identiteit te definiëren is vragen om moeilijkheden - daar kan de ontwerper van een nieuwe serie postzegels over meepraten.
Joost Overbeek ontwierp voor PostNL een vel van tien zegels met typische Nederlandse lekkernijen, dat sinds maandag in omloop is. Streekproducten uit tien provincies zijn vertegenwoordigd: van de Bossche bol, Limburgse vlaai en Zeeuwse bolus tot Fries suikerbrood, het Drentse kniepertje en de vermaarde Groninger eierbal.
Twee provincies vissen echter achter het net: delicatessen uit Utrecht en Flevoland ontbreken.
Met name inwoners van de provincie Utrecht laten van zich horen.
Zij zijn van mening dat een Vockingworst - een grauwkleurige leverworst die sinds 1891 in de provincie gemaakt wordt - niet had misstaan op de zegels, meldt RTV Utrecht. Of dan toch op zijn minst een Domtorentje; een bonbon in de vorm van het symbool van de Domstad.
De Amsterdamse ontwerper Joost Overbeek reageert laconiek op de ophef. 'Dat is het leuke van postzegels, mensen kijken er met een loep naar', zegt hij tegen Het Parool. Bovendien betrof de opdracht tien zegels en geen twaalf en werden de lekkernijen geselecteerd door het Kenniscentrum voor Immaterieel Erfgoed.
Overbeek en zijn collega-ontwerpers Maarten Geurink en Ayla Maagdenberg fotografeerden het veelal plakkerige lekkers op een bordje, in een theedoek of direct in de hand.
Rondom het postzegelvel is van alle lekkernijen een omschrijving gegeven. Zo is te lezen dat Groningers zich voornamelijk tijdens het uitgaan tegoed doen aan de eierbal en dat Fries suikerbrood voor 40 procent uit suiker bestaat.’
Noot: PostNL koos niet uit alle twaalf provincies een gerecht omdat een postzegelvel slechts tien postzegels heeft. Ook koos PostNL voor gerechten die ook een landelijke bekendheid hebben, acht gerechten zijn zelfs landelijk verkrijgbaar.
Stap 2: Promotiecampagnes
Reisbureau's en streekgebonden en plaatselijke VVV's promoten de stad of streek met bijzondere activiteiten in hun omgeving.
Deze video promoot Zutphen in de Achterhoek met de jaarlijkse Nationale Bokbierdag.
Bekijk de video en beantwoord daarna de vragen, die over deze video gaan.
Natuurlijke elementen, zoals een zee, oceaan, rivier, woestijn of gebergte vormen de scheidslijn tussen gebieden.
Kunstmatige grens
Er zijn ook grenzen die je niet kunt zien of die niet natuurlijk zijn. Zo'n grens is er omdat de mens hem gemaakt heeft.
Politieke grens
Een denkbeeldige lijn die twee gebieden van elkaar scheidt. Dit kan gaan om landen, maar ook om gebieden, zoals gemeenten en provincies.
Volk
Een groep mensen die al eeuwenlang samenwoont met een overeenkomstige cultuur.
Staat
Een gebied dat door landsgrenzen is afgebakend. Een staat onderscheidt zich van een andere staat doordat het een eigen bestuur heeft.
Grensconflict
Een geschil over een grens (afbakening tussen landen of gebieden).
Etnische minderheid
Een kleine groep met een andere cultuur dan de dominante cultuur in een land en die daar in de minderheid is.
Godsdienst
Geloof in een of meerdere goden en alle gewoonten en rituelen die daar bij horen.
Cultuur(gebied)
Aangeleerde zaken zoals taal, gewoonten, tradities, etc. In een cultuurgebied vinden we veel gelijkenissen wat betreft cultuur.
Taal(gebied)
Manier om te communiceren door klanken, letters, woorden en zinnen. Een gebied waarin de bewoners overwegend dezelfde taal spreken, noemen we een taalgebied.
Allochtonen - Nederlander met een migratieachtergrond
Een persoon van wie een of beide ouders in het buitenland geboren zijn. Het betekent letterlijk: 'van een ander land'.
De WRR en het CBS schrappen vanaf november 2016 de woorden allochtoon en autochtoon. Zij zetten daarmee een nieuwe norm voor de overheid. De begrippen zijn niet meer precies genoeg en stigmatiserend. Vanaf nu wordt 'Nederlander met een migratie achtergrond' gebruikt.
Taalgrens
Een afscheiding tussen twee taalgebieden.
Regionale identiteit
De manier waarop de cultuur van een bepaald gebied zich onderscheidt van andere gebieden.
Migratiemotief
Reden waarom een persoon verhuist.
Streekproduct
Een product dat kenmerkend is voor een bepaalde streek.
Vluchteling
Mensen die vanwege economische, politieke, etnische of religieuze redenen uit hun eigen land moeten vertrekken.
Eindopdracht: Affiche maken
In de vorige stappen heb je gezien wat herkenbaar is en bedoeld wordt met regionale identiteit.
Je gaat als eindopdracht samen met een klasgenoot een affiche maken.
Stel, je werkt voor een VVV of ander toeristenbureau ergens in Nederland.
Je wilt de streek waarin je woont graag promoten.
Je maakt een wervende affiche voor mensen die de streek willen bezoeken en laat hierop zien wat deze streek bijzonder maakt.
Je laat vijf elementen van een regionale identiteit zien.
Deze regionale kenmerken stel je samen uit informatie die je hebt gevonden op internet of je verzint zelf bepaalde kenmerken.
Klaar?
Als de affiche klaar is, controleren jullie nog even of deze voldoet aan de beoordelingscriteria.
Deze vind je in de gereedschapskist.
Lever de affiche daarna in bij jullie docent.
Beoordeling
De docent beoordeelt jullie affiche op:
De inhoud: op het affiche staan een aantal kenmerken van een regionale identiteit.
De vorm: het affiche ziet er uitnodigend uit voor toeristen.
De taal: het eindproduct bevat niet te veel taalfouten.
Met een affiche geef je op een aantrekkelijke manier informatie door. Het is een soort
reclameboodschap met afbeeldingen en tekst. Het draait om twee dingen: inhoud en vorm.
Terugkijken
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees het leerdoel van deze opdracht nog eens door.
Kun je zelf voorbeelden geven van typische kenmerken van regionale identiteit?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn. Kon je het binnen de 2 uur redden om de informatie te lezen en opdrachten te maken?
Eindopdracht
Vond je het leuk om een affiche te maken?
Had je moeite met het bedenken/opzoeken van vijf elementen?
Waren de tips uit de gereedschapskist daarbij nuttig?
Het arrangement Regionale identiteit - hv123 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema ''Grenzen en identiteit'', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor aardrijkskunde voor HAVO leerjaar 1, 2 & 3. Met deze opdrachten behandel je hoe er binnen een land verschillende groepen mensen wonen met hun eigen tradities, waaronder streekgerechten. In een opdracht ga je verschillende voorbeelden van regionale identiteit bedenken en ga je een video bekijken om daar concrete voorbeelden van regionale identiteit uit te halen.
Leerniveau
HAVO 1;
HAVO 3;
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
Relatie tussen cultuur en identiteit;
Aardrijkskunde;
Grenzen en identiteit;
Cultuur;
Deze opdracht hoort bij het thema ''Grenzen en identiteit'', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor aardrijkskunde voor HAVO leerjaar 1, 2 & 3. Met deze opdrachten behandel je hoe er binnen een land verschillende groepen mensen wonen met hun eigen tradities, waaronder streekgerechten. In een opdracht ga je verschillende voorbeelden van regionale identiteit bedenken en ga je een video bekijken om daar concrete voorbeelden van regionale identiteit uit te halen.
Tegenwoordig komen we makkelijk op allerlei plekken in de wereld.
Leerdoelen
Benodigdheden
Veel mensen voelen zich verbonden met de streek, dorp of stad waar zij leven of waar zij geboren zijn.
Reisbureau's en streekgebonden en plaatselijke VVV's promoten de stad of streek met bijzondere activiteiten in hun omgeving.
In de vorige stappen heb je gezien wat herkenbaar is en bedoeld wordt met regionale identiteit.
Kan ik wat ik moet kunnen?
