Bacteriën, virussen en schimmels, Wa

Bacteriën, virussen en schimmels, Wa

Bacteriën, virussen en schimmels

Kennisbank

Bacteriën waren waarschijnlijk de eerste levende wezens op aarde.
Bacteriën zijn eencellige organismen. Sommige bacteriën zijn ziekteverwekkend.
Andere bacteriën zijn juist nuttig voor mensen:
ze helpen bijvoorbeeld bij de vertering van voedsel in het verteringsstelsel en bij de voedselbereiding. Daarnaast zorgen ze samen met schimmels voor het opruimen van (dode) resten van organismen in de natuur.

Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel 'Bacteriën en virussen'.

KB: Bacteriën en virussen

Test je kennis
Beantwoord de volgende vragen over de theorie in de Kennisbank.

Oefening:Bacteriën

Virusen zijn ook micro-organismen en nog weer kleiner dan bacteriën.

Bekijk hier informatie over virussen.

Bacteriekweek maken

Bekijk het filmpje Bacteriën:

Bacteriën zijn met het blote oog niet te zien. Met een schoolmicroscoop (400x) zijn ze moeilijk te zien.
Je ziet bacteriën goed als er veel bij elkaar zitten. Dit noem je een bacteriekolonie.
Je gaat, samen met een klasgenoot, een aantal voorwerpen onderzoeken op de aan- of afwezigheid van bacteriën.
Jullie laten hiervoor bacteriën delen onder omstandigheden waar dat goed gaat:
namelijk op een voedingsbodem en in een warme omgeving.

  • Download de onderzoeksopzet Bacteriekweek.
  • Lees de onderzoeksopzet een keer helemaal door.
  • Zoek de benodigdheden bij elkaar.
  • Voer het onderzoek uit zoals beschreven onder de werkwijze.
  • Maak het:
    Onderzoeksverslag
  • Beoordeel eerst samen het onderzoeksverslag.
  • Laat het verslag vervolgens beoordelen door jullie docent.

Succes.

Yoghurt maken

Je gaat zelf yoghurt maken. Wat heb nodig om van melk yoghurt te maken?
En welke veranderingen treden op als melk in yoghurt verandert?
Overleg met je docent met wie je samenwerkt.

 

  • Download het practicum Yoghurt maken.
  • Lees het practicum een keer helemaal door.
  • Zoek de benodigdheden bij elkaar.
  • Voer het practicum uit zoals beschreven onder de werkwijze.
  • Beantwoord de vragen onder het kopje conclusie.
  • Vul eerst samen de beoordeling in.
  • Laat dan jullie docent de beoordeling invullen.

Succes.

Examenopgaven

Schimmels

Kennisbank

Schimmelcellen lijken op plantaardige cellen. Ze hebben alleen geen bladgroenkorrels.
Sommige schimmels zijn schadelijk omdat ze ziekten veroorzaken of voedsel bederven.
Maar schimmel zijn voor de natuur juist heel nuttig. Ze helpen samen met bacteriën bij het opruimen van dode (resten van) organismen. Ook bij de voedselbereiding en bij het maken van enkele medicijnen zijn sommige schimmels nuttig.

Bestudeer het onderdeel 'Schimmels' in de Kennisbank biologie.

KB: Schimmels

Test je kennis
Beantwoord de volgende vragen over de theorie in de Kennisbank.

Oefening:Schimmels

De vliegenzwam

Bekijk het filmpje Vliegenzwam op SchoolTV.

De vliegenzwam

Een vliegenzwam leeft vaak dicht in de buurt van een berkenboom.
Ze hebben allebei een voordeel om samen te leven.
Beantwoord de volgende vier vragen.

  1. Wat heeft de vliegenzwam aan een berkenboom?
  2. Wat heeft een berkenboom aan een vliegenzwam?
  3. In het filmpje wordt gezegd: “Een paddenstoel is eigenlijk de vrucht van een schimmel."
    Ben je het hiermee eens of oneens?
    Leg je antwoord uit aan een klasgenoot.
    Vergelijk hierbij de paddenstoel met een vrucht van een appelboom.
  4. Een vliegenzwam is een reducent.
    Wat kun je nog meer over een vliegenzwam vertellen?
    Kies twee ‘weetjes’ www.natuurpunt.be: weetjes over de vliegenzamw en deel deze met een klasgenoot.
Controleer je antwoorden bij het kopje "Antwoorden".

Gist

Bekijk het filmpje van SchoolTV over gist.
Hierin wordt eenvoudig uitgelegd wat de werking van deze eencellige schimmel is.

Gist: net een tovermiddel

In het filmpje hoor je: “Gist eet alle suikers op die in het deeg zitten, daardoor ontstaat koolzuurgas. Zo wordt het brood lekker luchtig“ Deze uitleg zal op het examen niet goed worden gerekend.

  • Hoe zou je het rijzen van het deeg wel goed kunnen verklaren?

Je gaat onderzoeken onder welke omstandigheden gist goed groeit.

  • Download de onderzoeksopzet Gist.
  • Lees het practicum een keer helemaal door.
  • Zoek de benodigdheden bij elkaar.
  • Voer het practicum uit zoals beschreven onder de werkwijze.
  • Maak het:
    Onderzoeksverslag
  • Beoordeel eerst samen het onderzoeksverslag.
  • Laat het verslag vervolgens beoordelen door jullie docent.

Eetbare schimmels: Paddenstoelen

Veel paddenstoelen zijn giftig. Sommige paddenstoelen kun je wel eten. Welke ken je? Een aantal paddenstoelen worden gekweekt om later terecht te komen bij de groenteboer of supermarkt.

Bekijk het filmpje over zelf shiitake kweken:

www.vier.be: zelf shiitake kweken

Bekijk de top 10 van meest gegeven paddestoelen.

  1. champignon
  2. oesterzwam
  3. tropische beurszwam of rijst-stro-paddenstoel
  4. shiitake
  5. morielje
  6. cantharel
  7. eekhoorntjesbrood
  8. truffel
  9. zwavelzwam
  10. geschubde inktzwam

Je gaat een gerecht voorbereiden en klaarmaken met als ingrediënt paddenstoelen.

  • Download het werkblad Eetbare schimmels: paddenstoelen.
  • Lees het werkblad eerst een keer helemaal door.
  • Voer de werkzaamheden uit zoals beschreven op het werkblad.

Eet smakelijk.

Examenopgaven

Beantwoord ter afsluiting van dit onderdeel de volgende examenvragen.

VMBO GT 2010-2 Vraag 21
VMBO GT 2009-1 Vraag 10

 

Antwoorden Toepassingen

Toepassing: De vliegzwam

  1. De schimmel leeft van suikers (glucose) die de boom maakt.
  2. De schimmel zorgt ervoor dat de wortels van de boom beter voedingsstoffen uit de grond kunnen opnemen.
  3. Een appel (vrucht) ontstaat door het uitgroeien van het vruchtbeginsel. Het vruchtbeginsel is een deel van de stamper. Een paddenstoel zou je kunnen vergelijken met de stamper.

 

Voedselweb en -keten

Kennisbank

Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel:

KB: Voedselweb en voedselketen

Test je kennis
Beantwoord de volgende vragen over de theorie in de Kennisbank.

 

 

Oefening:Voedselweb en voedselketen

  • Het arrangement Bacteriën, virussen en schimmels, Wa is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Auteur Kunskapsskolan
    Laatst gewijzigd
    2017-07-20 12:35:04
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie. https://maken.wikiwijs.nl/93916/Thema__Biotechnologie__hv3
    Leerniveau
    HAVO 3; VWO 3;
    Leerinhoud en doelen
    Biologie;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    10 uur 0 minuten

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Kunskapsskolan, Auteur. (2017).

    Bacteriën, virussen en schimmels, W

    https://maken.wikiwijs.nl/105220/Bacteri_n__virussen_en_schimmels__W

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Bacteriën

    Schimmels

    Voedselweb en voedselketen

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van