Les 8: Afschaffing slavernij
Leerdoelen
- Je kunt benoemen en uitleggen waarom er een koppeling wordt gemaakt tussen het slavernijverleden en zwarte piet.
- Je kunt tenminste 3 argumenten bedenken voor de afschaffing van zwarte piet.
- Je kunt tenminste 3 argumenten bedenken tegen de afschaffing van zwarte piet (zwarte piet moet toch blijven zoals het nu is)
- Je kunt door middel van een collage laten zien hoe zwarte piet door de jaren heen veranderd is.
- Je kunt benoemen in welk jaartal Nederland de slavernij afschafte.
Extra leerdoel:
- Je kunt omschrijven wat het begrip Abolitionisme betekent.
- Je kunt omschrijven hoe de afschaffing van de slavernij verliep voor de Afrikanen en Zuid-Amerikanen en wat de verschillen hiertussen waren.
- Je kunt omschrijven hoe de afschaffing van de slavernij verliep en of en hoe de slaven een vergoeding kregen.
Stap 1
Link nos herdenken slavernijverleden
Link slavernij nos
Afschaffing van de slavernij
De Nederlanders verschepen zo’n 600.000 Afrikanen, 5 procent van het totaal van naar schatting 12 miljoen die tussen de 15e tot de 19e eeuw door de Europeanen als slaaf worden verhandeld.
Aan de legale handel in slaven komt in 1814 een einde, maar Nederland schaft pas op 1 juli 1863 de slavernij af, als een van de laatste Europese landen. Voor de wet zijn dan ruim 33.000 slaven in Suriname en ruim 11.000 op de Antillen vrij.
Frankrijk schafte in 1794 de slavernij af, Denemarken volgde in 1803 en het Verenigd Koninkrijk in 1833.
Bij de afschaffing van de slavernij tellen alleen de belangen van de slavenhouders. Zij eisen een vergoeding van de staat. Die compensatie komt er inderdaad: 300 gulden per slaaf in Suriname en 200 gulden in Curaçao.
De ‘vrije’ Afrikanen krijgen niets. In praktijk worden ze zelfs gedwongen nog tien jaar als contractarbeider op de plantages te werken, onder een streng regime en tegen een laag loon. Ook op de Antillen worden de vrijgemaakten zo veel mogelijk verplicht om hun oude werk te blijven doen.
In 1873 komt daar een einde aan en nemen contractarbeiders uit Azië het werk op de plantages over. Veel vrijgemaakten trekken naar de stad.
De afschaffing van de slavernij wordt jaarlijks op 1 juli gevierd tijdens het Keti Koti Festival, dat ‘verbroken ketenen’ betekent. Bij onder meer het nationale slavernijmonument in Amsterdam wordt op die dag stilgestaan bij het Nederlandse slavernijverleden.
Abolitionisme is de term voor het streven naar afschaffing van de slavernij.
Opdrachten
1. Wanneer werd de slavernij afgeschaft in Nederland? En in Denemarken en Engeland?
2. Op welke datum wordt de afschaffing van de slavernij ieder jaar nog herdacht?
3. Wat gebeurd er met de vrije Afrikanen?
Extra:
4. Hoe verliep de afschaffing van de slavernij voor Afrikanen en Zuid-Amerikanen ?
Stap 2
Beantwoord de volgende vragen:
- Wat was een reden waarom mensen vroeger hun gezicht zwart schminkte?
- In welk jaartal zagen we voor het eerst een zwarte piet?
- Waarom was zwarte piet in die tijd geen rare keuze?
- Waarom hebben sommige mensen moeite met zwarte piet ? Gebruik in je antwoord het slavernijverleden.
Stap 3
Collage
Zwarte piet is door de jaren heen heel erg veranderd. Waar je eerst nog dikke rode lippen en oorbellen zag is dat nu veranderd en hebben we zelfs eens een stroopwafelpiet gezien!
Opdracht A :
Maak een collage van tenminste 8 afbeeldingen waarin heel duidelijk te zien is dat zwarte piet door de jaren heen veranderd is.
Opdracht B:
- Zoek uit in welke jaren er kritiek ontstond op het sinterklaasfeest en zwarte piet. (zoek eventueel oude krantenartikelen)
En beschrijf in een aantal zinnen deze kritiek
- Hoe is het sinterklaasfeest de laatste paar jaar veranderd is ? Beschrijf in een aantal zinnen.
Lever opdracht A en B in via Itslearning.
Stap 4
Debat
- Vorm groepjes van 2 tot 3 leerlingen en pak pen en papier.
- Ga met elkaar tenminst 3 argumenten voor behoud van zwarte piet en 3 argumenten voor het afschaffen van zwarte piet opschrijven.
Ook al ben je een voorstander of tegenstander van zwarte piet, probeer dan toch argumenten van beide kanten op te schrijven.
De docent deelt de klas in met een groep voor- en tegenargumenten. En dan is er een debat in de klas!
