Biologie havo 4 en 5

Opdracht: Organellen en celspecialisatie, W

Vooraf

Doelen-Concepten

Na het afronden van deze module:

  • Kun je een schematische tekening maken van een cel en de functie van de verschillende organellen noemen
  • Kun je verschillen tussen cellen van planten en dieren noemen
  • Kun je uitleggen hoe celdifferentiatie tot stand komt

Deelconcepten
Celkern, chromosoom, celwand, celmembraan, vacuole, celplasma, mitochondrie, (ruw) endoplasmatisch reticulum, golgi-systeem, plastiden, lysosoom, ribosoom, bladgroenkorrel, bladgroen, genoom, stamcel, celtype.

Verwerking

Stap3

Opdracht 1 Alle onderdelen van een dierlijke cel
Vorm tweetallen.
Ga naar www.natuurinformatie.nl .

Wijs om de beurt met je vinger een organel aan. Laat de ander de naam geven.
Klik daarna met de muis op het organel, controleer het antwoord en lees de informatie.

Maak een schematische tekening van een plantaardige en dierlijke cel zoals je die met schoolmicroscoop (vergroting tot 400x) kunt zien.
Wissel van tekening en kijk ze van elkaar na. Geef dan alle onderdelen een nummer.
Zet de nummers in een tabel en noteer achter elke nummer de functie van het onderdeel.

Stap4

Bouw en functie
De cellen in een lichaam zijn onderdeel van het geheel.
Samen maken ze groei en ontwikkeling mogelijk.
Samen zorgen ze ervoor dat het individu kan overleven, ook als de omstandigheden veranderen.
Maar elke cel moet ook zorgen dat hij zélf overleeft. Daarvoor moet hij:

  • voedsel opnemen en verteren;
  • afvalstoffen verwijderen;
  • stoffen en organellen maken voor vervanging en groei;
  • reageren op de omgeving;
  • energie vrijmaken voor al deze processen.

Een eencellig organisme kan al deze taken in die ene cel uitvoeren.
Bestudeer de volgende bronnen:

Video: Het pantoffeldiertje


KBBouw en functie

Opdracht 1 Celtype
Afhankelijk van de functie van de cel zijn bepaalde organellen in een celtype meer of minder belangrijk.

Opdracht 2 Stamcelonderzoek
Bekijk het filmpje en beantwoord de vragen:

  1. Hoe noem je een cel die alles nog kan worden?

Zoek twee voorbeelden waarbij onderzoekers of artsen in hun behandeling gebruik maken van deze cellen.
Gebruik eventueel:

KBStamcelonderzoek

Bekijk met wat je geleerd hebt nog eens het filmpje:

Je weet nu meer dan in module: Microscopisch onderzoek - stap 1.
Formuleer voor jezelf het verschil en vergelijk dit met het antwoord van je buurman.
Wat kun je nu zeggen van de cellen die je in het filmpje ziet?

Bespreek je antwoord in de klas.

Oefening:Bouw en functie

Stap5

Hoe ontstaat specialisatie?
Natuurinformatie: Celspecialisatie - www.natuurinformatie.nl

  1. Lees deze informatie en vat samen hoe celspecialisatie tot stand komt.
  2. Maak een mindmap van de specialisatie van cellen (aan de hand van wat je geleerd hebt in stap 4 en 5.
     
  • Het arrangement Opdracht: Organellen en celspecialisatie, W is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Auteur Kunskapsskolan Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2017-06-12 16:13:05
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Bij het samenstellen van deze leerbron is gebruik gemaakt van een arrangement uit de Stercollecties van VO-Content. Het oorspronkelijke arrangement is eigendom van VO-Content en gedeeld onder de CC-BY SA licentie. https://maken.wikiwijs.nl/63247/Module__Wat_vertelt_een_Barr_body___h45
    Leerniveau
    HAVO 4;
    Leerinhoud en doelen
    Biologische eenheid; Biologie; Cel; Bouw en functie van cellen en celonderdelen;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    8 uur en 0 minuten

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content Biologie. (2021).

    Module: Wat vertelt een Barr body - h45

    https://maken.wikiwijs.nl/63247/Module__Wat_vertelt_een_Barr_body___h45

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Bouw en functie

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.