Broeikaseffect - kopie 1

Broeikaseffect - kopie 1

Broeikaseffect

Vooraf

 

Leerdoelen

Het klimaat verandert, wereldwijd, en alles wijst op een versterkt broeikaseffect. Dat blijft niet zonder gevolgen. Deze opdracht gaat over hoe de gevolgen voor Nederland en Spanje en wat beide landen ertegen kunnen doen.

Aan het eind van deze opdracht:

  • Kun je een aantal gevolgen noemen van het versterkte broeikaseffect in Nederland.
  • Kun je een aantal maatregelen beschrijven om de gevolgen van het versterkte broeikaseffect te beperken of tegen te gaan.
  • Kun je een maatregel beschrijven om het versterkt broeikaseffect af te remmen.


Eindproduct
Als eindproduct van deze opdracht stel je samen met je partner voor Nederland een plan op om maatregelen te nemen om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen in Nederland.

Met dit plan streef je de volgende doelen na:

  • In 2050 moet je overal in Nederland aan voldoende water kunnen komen.
  • In 2050 moet je overal in Nederland veilig zijn voor overstromingen uit zee.
  • In 2050 moet je in Nederland ook voedsel kunnen kopen van eigen bodem.

Beoordeling
Het plan laten jullie beoordelen door jullie docent.


Werkwijze

Groepsgrootte
Stap 1 tot en met stap 4 doe je alleen.
Het eindproduct (stap 5) maak je samen met een klasgenootje.

Benodigdheden
Geen bijzonderheden.

Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer __ lesuren nodig.

Stap 1

Aanpak waterproblemen als gevolg van klimaatveranderingen
De aarde warmt op. In Nederland wordt het de komende tientallen jaren warmer en natter en in Spanje warmer en droger. De meeste klimaatdeskundigen zijn ervan overtuigd dat het versterkte broeikaseffect de opwarming van de aarde veroorzaakt.

Nederland
In Nederland veroorzaakt de klimaatverandering drie waterproblemen die moeten worden aangepakt.
Wateroverlast door zware plensbuien. Vooral in steden lopen tijdens zware regenbuien straten, kelders en woningen onder water. Deze wateroverlast ontstaat omdat regenwater op de meeste plaatsen niet in de grond kan zakken. De bodem is voor het overgrote deel bedekt met plaveisel, gebouwen en andere harde oppervlakken. Het water kan wel weg via de riolering, maar als het hard regent, krijgt de riolering meer water aangevoerd dan het kan verwerken. Wateroverlast is het gevolg. Daarom nemen steeds meer gemeenten maatregelen om een deel van het regenwater bij zware buien tijdelijk vast te houden in wadi’s (Water Afvoer Door Infiltratie), zodat de riolering niet overbelast raakt. Denk daarbij aan het aanleggen van bassins (zoals vijvers), waar regenwater tijdelijk kan worden opgeslagen en later kan worden afgevoerd. Denk ook aan andere plekken waar regenwater wordt vastgehouden, zoals tuinen op daken.

Toenemend gevaar van rivieroverstromingen. Ook rivieren kunnen door zware regenval meer water aangevoerd krijgen dan ze kunnen afvoeren. Als dat gebeurt, stijgt het waterpeil in rivieren zo sterk dat uiterwaarden onderlopen en het water tegen de dijken staat. De kans daarop wordt groter omdat er gemiddeld meer neerslag gaat vallen in Nederland en de rest van de stroomgebieden van de Nederlandse rivieren. Om de verwachte hogere waterstanden in de rivieren op te vangen en overstromingen te voorkomen, zijn rivierdijken verhoogd en verstevigd. Daarnaast is een hele reeks maatregelen genomen om het waterbergend vermogen van de uiterwaarden te vergroten. De video “Uiterwaardvergraving” laat voorbeelden zien.

Video - Millingerwaard uiterwaardvergraving

Toenemend gevaar van overstromingen vanuit zee. Als gevolg van de opwarming van de aarde stijgt wereldwijd de zeespiegel en dat zal ook de komende tientallen jaren doorgaan. Tegelijkertijd zakt de bodem in Nederland. Daardoor neemt de kans toe dat tijdens een zware storm die gepaard gaat met hoge waterstanden langs de kust, zeedijken breken en duinen worden weggespoeld, waardoor zeewater het land instroomt. Wat er gedaan wordt om dit in de toekomst te voorkomen, zie je in de film “Kustverdediging, Nederland”.

Video - Kustverdediging, Nederland


Kustversterking kan voor de natuur ongunstig uitpakken. Lees de tekst:

Kustversterking Petten mag door
PETTEN – De Raad van State heeft besloten dat de werkzaamheden aan de kustversterking bij Petten verder mogen gaan. Faunabescherming had om het stilleggen van de werkzaamheden gevraagd omdat door de kustversterking de strekdammen door zand bedekt zouden raken. Die strekdammen zijn plekken waar veel vogels hun voedsel halen. Volgens de Raad van State maken de strekdammen geen deel uit van het Natura 2000 gebied. Daarom hoeven geen maatregelen te worden getroffen om het verlies van de voedselplaatsen voor de vogels goed te maken.
Bron: Schagen FM, 8 augustus 2014

Vragen

  1. Wat is, gelet op de oorzaken, de overeenkomst tussen wateroverlast in steden en rivieroverstromingen?
  2. Noem twee manieren om de kust te versterken.
  3. Waarom wilde Faunabeheer het werk aan de kustversterking bij Petten laten stilleggen?

Spanje
Overstromingen. Ook in Spanje zullen stranden en andere laaggelegen kustgebieden steeds meer kans lopen op overstroming. Als de kust niet wordt versterkt, lopen veel toeristenstranden het risico definitief onder water te verdwijnen.

Watertekorten. Spanje krijgt steeds meer te maken met watertekorten. Er valt jaarlijks minder regen en de temperatuur stijgt. Vooral ’s zomers wordt het warmer; de verdamping van water neemt toe. De inwoners van Spanje zullen in de toekomst zuiniger met water moeten omspringen, zowel in de stad als op het platteland.
De noordelijke Spaanse deelstaat Catalonië kreeg in de eerste drie maanden van 2008 een voorproefje van het toenemende watertekort. In die periode daarvoor viel er ongewoon weinig regen. In Barcelona, de hoofdstad van Catalonië, ontstond een nijpende waterschaarste. Fonteinen in de stad werkten niet meer; openbare douches bij het strand waren buiten gebruik en werklieden waren bezig om naar lekken in gemeentelijke waterleidingen te zoeken en elk lek te dichten dat ze maar konden vinden. Ook moesten bedrijven en particulieren 3.000 euro boete betalen in het geval ze water verspilden. Daarom werden auto’s niet gewassen, tuinen niet besproeid en bleven privézwembaden leeg. Toch zat er in april 2008 nog maar weinig water in de stedelijke reservoirs. Om rantsoenering te voorkomen heeft het gemeentebestuur met tankers en treinen 35.000 m3 water aan laten voeren uit Frankrijk.

Aquifers. Spanje kan wel aan water voor landbouw en drinkwatervoorziening komen door meer water op te pompen uit aquifers. Dat zijn ondergrondse voorraden water in poreuze steenlagen. Deze aquifers beslaan bij elkaar ongeveer 1/3 van het landoppervlak van Spanje. Ook onder Barcelona is veel grondwater te vinden, maar het is door de bodemverontreiniging ter plaatse te vuil om te gebruiken.

Energieterkorten. Watertekort kan ook leiden tot energietekorten. In Spanje wordt veel stroom opgewekt met waterkrachtcentrales in rivieren. Als die rivieren door langdurige droogte weinig water aanvoeren, kunnen die centrales weinig stroom leveren.

Stap 2

Aanpak problemen in de landbouw als gevolg van klimaatveranderingen
De klimaatveranderingen hebben ook gevolgen voor de landbouw, al lijkt dat in Nederland nog enigszins mee te vallen. Hier zal het warmere en nattere klimaat ervoor zorgen dat vee en gewassen meer te maken krijgen met ziekten en plagen die oorspronkelijk uit zuidelijker gelegen streken afkomstig zijn. Maar daar is wel wat tegen te doen. Een manier om die nieuwe plantenziekten te bestrijden is het ontsmetten van zaaizaad. Ook kunnen gewassen worden beschermd tegen nieuwe plagen door ze te besproeien met bestrijdingsmiddelen. Dat heeft wel het nadeel dat die middelen ook voor andere dieren en planten schadelijk zijn.

In Spanje wordt het gemiddeld droger en warmer. Om ook dan intensieve landbouw (landbouw met hoge opbrengst per hectare) te bedrijven, kunnen gewassen worden geteeld die beter bestand zijn tegen langdurige droogtes dan de gewassen die nú op de Spaanse akkers staan. Aan de Landbouwuniversiteit in Wageningen worden bijvoorbeeld nieuwe soorten tarwe en andere gewassen gekweekt die goed tegen droogte kunnen.

Intensieve landbouw blijft ook mogelijk als druppelirrigatie wordt toegepast. Bij deze manier om gewassen van voldoende water te voorzien krijgen de afzonderlijke planten op een akker water druppel voor druppel toegevoerd uit gaatjes in een slang. Die druppels gaan rechtstreeks naar de wortels van die planten. Deze manier om planten op een akker van water te voorzien kost minder water dan het toevoeren van water naar de akker via sloten en kanaaltjes of het besproeien van de akker.

Vraag

  1. Het telen van droogtebestendige gewassen en het toepassen van druppelirrigatie draagt bij in de bestrijding van waterschaarste in Spanje. Leg uit.

Stap 3

Klimaatverdrag en Protocol van Kyoto
De opwarming van de aarde is het gevolg is van het versterkte broeikaseffect en we moeten dus zorgen dat er minder broeikasgassen (zoals CO2) in de dampkring komen. Als het lukt de versterking van het broeikaseffect af te remmen, zo is de gedachte, zal het klimaat wereldwijd minder sterk veranderen en zullen de gevolgen van de klimaatverandering minder groot zijn dan wanneer we niets doen.

Dat kan alleen in internationaal verband, dus houden de Verenigde Naties zich intensief met dat probleem bezig. In 1992 hebben de leden van de VN een reeks afspraken op klimaatgebied vastgelegd in het ‘Klimaatverdrag’. De afspraken gaan met name over het verminderen van uitstoot van broeikasgassen in de dampkring. In 1997 heeft de VN in het Japanse Kyoto een grote klimaatconferentie georganiseerd en is een belangrijke aanvulling op het klimaatverdrag opgesteld: het Kyotoprotocol. Hierin staat duidelijk omschreven hoeveel elk land zijn CO2-uitstoot moet verminderen. Het protocol was geldig tot 2012, maar is inmiddels verlengd tot 2020.

Inmiddels is er in Parijs weer een klimaattop geweest. De grote vraag was of de Verenigde Staten in de top zouden blijven. Zie het volgende filmpje: https://youtu.be/LTJSgrwcUi0

De Verenigde Staten hebben zich uit het akkoord teruggetrokken. China niet. Hier een krantenartikel over de laatste top in juni 2017.

http://www.hln.be/hln/nl/960/Buitenland/article/detail/3173379/2017/06/02/Grootste-vervuiler-China-blijft-klimaatakkoord-trouw.dhtml



Ga naar deze Wikipedia pagina.

Vragen

  1. Hebben ook Nederland en Spanje het Protocol van Kyoto ondertekend en bekrachtigd?
  2. Zo ja, wanneer?

Stap 4

Hoe Nederland en Spanje de versterking van het broeikaseffect (kunnen) bestrijden
 

 

Nederland en Spanje nemen maatregelen om het versterkte broeikaseffect tegen te gaan. We nemen er twee onder de loep.

Maatregel 1
Voor de opwekking van elektriciteit worden minder fossiele brandstoffen gebruikt en meer schone energiebronnen ingezet: windkracht, waterkracht en zonne-energie. Het inzetten van kernenergie staat ter discussie, zeker na het ernstige ongeluk met de kerncentrale in Fukushima, Japan (2011).

Elektriciteitscentrales die met behulp van fossiele brandstoffen elektriciteit opwekken, stoten CO2 uit. Denk aan steenkool, aardgas, bruinkool of aardolie. Centrales die op kernenergie, waterkracht, windkracht of zonne-energie draaien, doen dat niet. De meeste CO2 komt vrij bij het verbranden van steenkool, het minst bij het verbranden van aardgas. Je vermindert dus al de uitstoot van CO2 als je centrales op aardgas laat lopen in plaats van een andere fossiele brandstof. Hoe dan ook, de voorraad fossiele brandstoffen is eindig. Het raakt op.

 

Windkracht raakt nooit op maar het waait niet altijd (even hard) en veel mensen vinden de grote turbines lelijk. Windenergie is op dit moment ook duurder dan energie uit fossiele brandstoffen. Aan zonne-energie kleven ongeveer dezelfde nadelen: de zon schijnt niet altijd en de kilowattprijs ligt hoger dan bij fossiele brandstoffen. Voor waterkrachtcentrales moeten stuwdammen en –meren worden aangelegd en dat heeft nogal wat gevolgen voor mens en milieu. Bovendien kan er met een waterkrachtcentrale in een rivier weinig stroom worden opgewekt als de rivier door langdurige droogte weinig water aanvoert en het stuwmeer slechts voor een deel gevuld wordt (zie ook Stap 1).

Tussen 1998 en 2012 was aardgas de meest gebruikte energiebron voor de opwekking van stroom (zie de grafiek). Op de tweede plaats staat steenkool. Het aandeel van steenkool in de stroomopwekking kan groter worden; kijk naar een fragment uit het NOS-Journaal van 9 augustus 2014. “Kolen uit Amerika zijn spotgoedkoop.”

 


Maatregel 2
Met verschillende maatregelen wordt het gebruik van (deels) elektrische voertuigen gestimuleerd ter vervanging van benzine-, diesel- en lpg-voertuigen. De laatste categorie stoot veel CO2 uit. Elektrische voortuigen zijn een stuk schoner maar vragen wel weer een heel eigen infrastructuur, zoals snelle oplaadpunten. Het gebruik van schone auto’s die weinig of geen CO2 uitstoten, wordt aangemoedigd door een belastingmaatregel, de bijtelling. Hoe die maatregel werkt, lees je in de eerste alinea op de website.

Spanje is op het punt van de elektrische infrastructuur nog lang niet zover als Nederland.

Vragen

  1. Waardoor wordt het in Nederland goedkoper om stroom te maken met steenkool?
  2. Hoe kan de Nederlandse regering het gebruik van duurzame energie (zoals windkracht) toch op peil houden of vergroten?
  3. Waarom kan zonne-energie alsnog een grote rol gaan spelen bij de stroomopwekking in Spanje?
  4. Waarom kun je de bijtelling zien als belasting op uitstoot van CO2?

Stap 5

Extra opgaven Weer en klimaat
Voor je aan de afsluiting van deze opdracht begint,
maak je eerst de volgende toets.

Vergelijk, na het beantwoorden van de vragen, jouw antwoorden met de goede antwoorden.
Heb je vragen fout, zorg dan dat je begrijpt waarom je antwoord niet goed is. 

 

Toets:Broeikaseffect

Stap 6

Het plan Leven met klimaatverandering in 2050
Je hebt gezien dat de klimaatverandering gevolgen heeft voor de waterhuishouding en de landbouw in Nederland en Spanje. Je hebt ook gezien wat beide landen kunnen doen om die gevolgen te beperken. Ten slotte heb je gezien waarom deskundigen denken dat door vermindering van uitstoot van CO2 de klimaatverandering nog enigszins in de hand te houden is en de gevolgen minder ingrijpend zullen zijn.

Aan de hand van al deze kennis maak je het plan Leven met Klimaatverandering 2050. In dat plan neem je maatregelen die de versterking van het broeikaseffect afremmen om zo de gevolgen van klimaatveranderingen in Nederland en Spanje het hoofd te bieden.
Laat in dit plan zien dat je de volgende drie doelstellingen wil nastreven:

  • In 2050 moet je overal in Nederland en Spanje aan voldoende water kunnen komen.
  • In 2050 moet je overal in Nederland en Spanje veilig zijn voor overstromingen uit zee.
  • In 2050 moet je in Nederland en Spanje ook voedsel kunnen kopen van eigen bodem.

Probeer vooral duidelijk te maken hoe Nederland en Spanje met elkaar kunnen samenwerken om die doelstellingen te halen.
Heb je nog ideeën en aanvullingen, verwerk ze dan in je plan.

Klaar?
Laat het plan aan je leerkracht zien.

www.lvoorl.nl

Leerlingen voor leerlingen
Op de website www.lvoorl.nl vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt.

Hieronder twee video's die goed passen bij deze opdracht.
Bekijk de video's.

Broeikaseffect
Broeikaseffect

Wereldwijde problemen!

http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/2.41887#
zeespiegelstijging

http://www.travelvalley.nl/algemeen/2243

https://dekennisvannu.nl/site/artikel/Wat-gebeurt-er-als-de-poolkappen-smelten/8556

practicum temperatuur en broeikasgassen

Poefje waarbij een aquarium als aardoppervlak met atmosfeer dient.

Varieren van oppervlak(zwart/wit zoals besneeuwd en niet besneeuwd) dag en nacht(zon/lamp aan/uit) en atmosfeer veranderingen(extra CO2 aanbrengen) zal temperatuur(verloop) gaan beinvloeden. Leerlingen meten dus temperatuur uitgezet tegen de tijd in verschillende condities en zoeken naar overeenkomsten en verbanden met het broeikaseffect.

Materiaal:

aquarium

bodemmassa(zand)

bodembedekking(vliegengordijn en wit doek)

CO2(droogijs) en grote ballon

slang

bouwlamp

temp.sensoren via ipcoach

 

 

De chemie achter koolstofdioxide

Koolstofdioxide oftewel CO2 is een gas dat onstaat bij verbranding van een stof waarin koolstof, C, zit. Koolstofdioxide is een zogenaamd broeikasgas.
Vrijwel de meeste stoffen uit de natuur om ons heen en zeker alle levende wezens bevatten koolstof. Daarom is de koolstofchemie een apart hoofdstuk binnen de scheikunde.

Wij gaan ons hier beperken tot het onstaan van CO2. Simpelweg bij verbranding van C. Bij iedere verbranding reageert de brandstof (in dit geval C) met zuustof O2 uit de lucht.

Je krijgt dan dus koolstof + zuurstof en er onstaat dan koolstofdioxide. Bij de scheikunde schrijven we alles het liefst in schemas, het reactieschema van deze verbranding is dan ook:

C + O2 -> CO2 

CO2 zit standaard in de atmosfeer, wij ademen het immers uit en planten stoten zelfs ook CO2 uit. Aangezien CO2 een broeikasgas is,  noem je dit het natuurlijk broeikaseffect. Zie het volgende filmpje: https://youtu.be/Zbl9uTaBM0U

Naast het natuurlijk broeikaseffect hebben we zoals je ondertussen al hebt kunnen lezen ook last van het versterkt broeikaseffect. Zie hierover het volgende filmpje: https://youtu.be/nRePbJtegN4

Koolstofdioxide is een gas dat je niet kunt zien of ruiken. Je ademt het continu uit, maar dit zie je niet.
Binnen de scheikunde hebben we stofjes waar mee je andere, niet zichtbare stoffen, kunt aantonen. Deze stofje waarmee je dat kunt noemen we een reagens. Zo kun je koolstofdioxide aantonen door het gas door helder kalkwater te leiden, het kalkwater wordt dan toebel. Het kalkwater doet dit alleen als er koolstofdioxide doorheen wordt geleid, bij andere gassen blijft het gewoon helder. Dit noem je selectief. Het reagens moet selectief zijn, anders weet je nog niet welke stof je aantoont.

We kennen nog zo'n reagens, namelijk wit koper sulfaat. Dit reagens reageert als het in aanraking komt met water, het wordt dan blauw.

 

Doe de volgende practica:

-Hoe werkt het reagens en wat zie ik?

-Welke gassen komen er vrij bij de verbranding van koolstof en van houtskool?

aardatmosfeer

broeikaseffect atmosfeerBroeikaseffect en atmosfeeronderzoek

Wordt het steeds warmer op aarde? Hoe komt dat? En welke rol speelt de mens precies? Om antwoord te kunnen geven op deze vragen is het belangrijk dat we weten welke processen er in onze atmosfeer plaatsvinden.

Hoe werkt de aardse atmosfeer?

Zo’n 30% van het zonlicht dat de aarde bereikt wordt direct weerkaatst, vooral door wolken. De atmosfeer absorbeert ongeveer 20%. Dit betekent dat ongeveer de helft van alle energie het aardoppervlak bereikt en daar geabsorbeerd wordt.

De aarde verliest deze energie weer door verdamping van water in de oceanen (24%), directe warmteafgifte aan de atmosfeer (6%) en door het uitzenden van infrarode straling (20%). Deze infrarode straling wordt voor een groot deel weer geabsorbeerd door de atmosfeer, vooral door kooldioxide (CO2), methaan (CH4) en waterdamp (H2O). Dit wordt ook wel het broeikaseffect genoemd.

http://s3.natuurkunde.nl/content_files/files/2057/original/supportBinaryFiles_referenceId_1_supportId_917818?1410263115

Het broeikaseffect

Wat heeft dit voor gevolgen?

Als er veel broeikasgassen in de atmosfeer zitten, dan heeft dat een sterk broeikaseffect tot gevolg. Dit betekent dat de aarde veel warmte vasthoudt. De mens brengt de laatste tientallen jaren veel broeikasgassen in de atmosfeer en (volgens het laatste klimaatrapport) wordt de aarde daardoor steeds warmer. Dit komt vooral door de verbranding van fossiele brandstoffen, waar we met de industriële revolutie mee begonnen zijn.

Hoe weten we dit?

Al in de negentiende eeuw is het wetenschappers gelukt het broeikaseffect te begrijpen. Bij berekeningen kwamen zij er achter dat de aarde in werkelijkheid warmer is dan je zou verwachten als je kijkt naar de hoeveelheid zonlicht, die de aarde bereikt. Blijkbaar moest de atmosfeer van de aarde warmte vasthouden. In het laboratorium ontdekten de wetenschappers dat waterdamp en koolstofdioxide warmte opnemen. Ze wisten toen het verband te vinden.

Hoe leren we meer over de atmosfeer?

Klimaatonderzoekers (meestal natuurkundigen) leren meer over de atmosfeer door metingen te doen op de grond en in de lucht, bijvoorbeeld met behulp van weerballonnen. Het gaat dan om metingen van de druk, temperatuur, luchtvochtigheid enz. Maar een andere belangrijke manier om atmosferische kennis op te doen is het uitvoeren van satellietmetingen.

Het elektromagnetisch spectrum:

 

https://phet.colorado.edu/en/simulation/legacy/greenhouse

Naast CO2 zijn er nog meer broeikasgassen bekend. Lees hierover de volgende infromatie: http://www.rwsleefomgeving.nl/onderwerpen/broeikasgassen/

De globale samenstelling van lucht:

CH4

CO2

H2O

N2

O2

Zie ook: http://www.lenntech.nl/lucht-samenstelling.htm

In verhouding CH4 weinig in lucht, kijk in de simulatie ED en bekijk  wat het verschil is tussen bijvoorbeeld H2O en CH4 mbt de opname van ir-straling

 

Stof - molecuul -atomen (Periodiek systeem) , iedere stof zn eigen eigenschappen en dan ook:de ene stof neem infraroodstraling/ warmte wel op en de andere niet. (bruggetje naar straling).

 

 

  • Het arrangement Broeikaseffect - kopie 1 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Broeikaseffect
    Laatst gewijzigd
    2017-07-10 11:59:51
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    tl3
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/2.41887#
    http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/2.41887#     		Link
    http://www.travelvalley.nl/algemeen/2243
    http://www.travelvalley.nl/algemeen/2243     		Link
    https://dekennisvannu.nl/site/artikel/Wat-gebeurt-er-als-de-poolkappen-smelten/8556
    https://dekennisvannu.nl/site/artikel/Wat-gebeurt-er-als-de-poolkappen-smelten/8556     		Link
    https://phet.colorado.edu/en/simulation/legacy/greenhouse
    https://phet.colorado.edu/en/simulation/legacy/greenhouse     		Link

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Broeikaseffect

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van