Energiebronnen

Energiebronnen

Om energie op te wekken heb je een energiebron nodig.

Energiebronnen kun je onderverdelen in primaire en secundaire energiebronnen. Voorbeelden van primaire energiebronnen zijn: gas, steenkool en windkracht.

Elektriciteit is een voorbeeld van een secundaire energiebron: je hebt een primaire energiebron nodig om elektriciteit te maken.

Het grootste deel van de elektriciteit (stroom) uit het stopcontact is afkomstig uit elektriciteitscentrales waar primaire energiebronnen worden gebruikt om deze secundaire energiebron op te wekken.

Fossiele brandstoffen

De meest gebruikte primaire brandstoffen zijn aardgas, aardolie en kolen. Dat zijn zogenaamde fossiele brandstoffen.

Fossiel komt van fossiliseren en dat betekent verstenen. Het zijn versteende organismen, planten- en dierenresten, die worden bedekt met zand, klei en water. In elkaar gedrukte plantenresten veranderen in steenkool, dood en samengedrukt plankton verandert in olie. Aardgas is een bijproduct: als organismen vergaan komt er gas vrij. Lichter dan lucht zoekt het zijn weg naar boven, maar als het ergens een ondoordringbare laag tegenkomt, hoopt het zich op in een gasbel.

Een deel van de fossiele brandstoffen wordt door ons rechtstreeks gebruikt, denk aan een gasfornuis of gaskachel, benzine of diesel. Het grootste deel ervan gaat naar de energiecentrales en wordt gebruikt om elektriciteit op te wekken.

Nadelen fossiele brandstoffen

Het nadeel van het gebruik van fossiele energiebronnen is dat het energiebronnen zijn die op kunnen raken. Het heeft miljoenen jaren geduurd voordat organische materialen tot olie, kolen en gas zijn omgevormd.
In het tempo waarin de energiebronnen nu worden gebruikt, zal het geen honderden jaren duren voordat alle fossiele brandstoffen op zijn.

Een ander nadeel van het gebruik van fossiele energiebronnen is dat bij de verbranding van deze energiebronnen koolstofdioxide (CO2) vrijkomt. Dit gas draagt bij aan het versterkt broeikaseffect met als gevolg een verdere opwarming van de aarde.

Ook komen er bij het gebruik van fossiele brandstoffen andere verbrandingsproducten in de lucht, denk aan roet en fijnstof, maar ook aan zwavel- en stikstofverbindingen. Dit kan leiden tot luchtvervuiling en zure regen.

Duurzame energiebronnen

Duurzame energiebronnen zijn energiebronnen die niet op kunnen raken. Het leefmilieu en de mogelijkheden voor toekomstige generaties worden niet benadeeld.

Voorbeelden:
- Zonne-energie
Een zonnecollector is een apparaat dat zonlicht omzet in warmte. Een zonnepaneel dient voor omzetting van zonlicht naar elektriciteit.

- Energie uit water
Via een natuurlijke waterval of een aangelegde stuwdam kan door hoogteverschil energie worden gewonnen. Bij dit proces wordt gebruikgemaakt van waterkracht.

- Windenergie
Een windturbine gebruikt de kracht van de wind om een elektrische generator aan te drijven. Zo wordt elektriciteit opgewekt.

Biobrandstoffen

Biomassa is plantaardig en dierlijk materiaal. Biomassa kan gebruikt worden voor energie-opwekking. Je krijgt dan biobrandstof.

Voorbeelden van grondstoffen die kunnen worden gebruikt als biobrandstof: hout, suikerriet, maïs, palmolie en dierlijke vetten.
Veelvuldig gebruik van deze materialen voor voedselproductie kan problemen opleveren.
Denk bijvoorbeeld aan schade aan bossen of verlies van landbouwgrond.

Minder nadelen zijn er bij het gebruik van alleen plantenresten en (dierlijke) ontlasting.
Voor de verwerking zijn dan wel modernere technieken nodig.

Kernenergie

Kernenergie is energie die is opgewekt door een kernreactie: een reactie waarbij atoomkernen (hoofdzakelijk van uranium) betrokken zijn. De energie die vrijkomt, wordt in een kerncentrale in elektriciteit omgezet.

Voorstanders van kernenergie zeggen dat deze energiebron schoon en veilig is. Er is sprake van een lage koolstofdioxide-uitstoot en vrijwel geen luchtvervuiling. Ze wijzen er ook op dat de energievoorziening hiermee minder afhankelijk wordt van fossiele brandstoffen.

Tegenstanders van kernenergie wijzen op de risico's voor mens en milieu die deze manier van energieopwekking met zich meebrengt. Een van die risico's is het radioactief afval dat ontstaat bij de productie van kernenergie en gedurende lange tijd zeer gevaarlijk is voor de volksgezondheid.
Critici twijfelen aan de veiligheid van de kerncentrales en wijzen op eerdere ernstige rampen. Voor hen is kernenergie geen duurzame energiebron.

Video: Energiebronnen

Hoe kun je energie opwekken?

  • Het arrangement Energiebronnen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2019-10-09 12:46:30
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    De Kennisbanken bevatten de theorie bij de opdrachten.
    Leerinhoud en doelen
    Aardrijkskunde;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    kennisbank

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Kennisbanken. (2016).

    Energiebronnen

    https://maken.wikiwijs.nl/87251/Energiebronnen

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van