Geschiedenis Tijdvak 02 02

Inleiding - Romeinse Rijk

Uit een klein dorp genaamd Rome, ontstond het machtige Romeinse rijk dat het hele Middellandse Zeegebied, een groot deel van West-Europa en het Midden-Oosten bestreek. De Romeinen waren in eerste instantie niet zo origineel of beter dan andere volkeren. Wel waren ze harde vechters en meesters in het overnemen en vervolmaken van het waardevolle uit andere culturen. 

Het aangaan van voordelige bondgenootschappen leverde de Romeinen veel macht en nieuwe gebieden op. De Romeinen waren bewonderaars van de Griekse beschaving. Dat is te zien aan de Romeinse bouwstijl. Onderworpen volkeren kregen een eenvoudige keuze: de dood of meedoen. Dit laatste kwam vaak beide partijen ten goede. De Romeinen konden zo met minimale middelen een groot grondgebied beheersen.

Groei van het Romeinse Rijk

Van een klein dorp groeide Rome uit tot een machtig rijk. In de eerste periode breidde het grondgebied van Rome zich uit over Italië en de rest van Zuid-Europa.
Onder Julius Caesar groeide het Romeinse Rijk uit tot een wereldrijk (imperium). Grote delen van Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika hoorden erbij. De Romeinen legden goede wegen aan voor het leger.
Zo waren ook de meest afgelegen delen goed bereikbaar en gemakkelijker te besturen.
Langs de grenzen van het rijk stonden grenspalen.

Toen de Romeinen West-Europa veroverden hebben ze een stedelijke cultuur met zich meegenomen.
Rome was een grote stad. Er woonden wel een miljoen mensen.
In andere delen van het Romeinse Rijk waren kleinere steden en dorpen.
De meeste mensen waren boer en woonden op het platteland.
Ambachten en handel waren belangrijke bestaansmiddelen. Het was een agrarisch-stedelijke samenleving.

Van Rome tot een wereldrijk

Rome
Rond 600 v. Chr. ontwikkelde zich uit enkele kleine dorpen de stad Rome. Dat gebeurde op een plek waar mensen de rivier de Tiber konden oversteken.

264 v. Chr.
De inwoners van Rome vochten met stammen in de omgeving. Ze wilden meer landbouwgrond en macht over de handel. Tegen 264 v. Chr. viel een groot deel van Italië onder de heerschappij van Rome.

218 v. Chr.  
Rome was machtig geworden.
Aan de andere kant van de Middellandse Zee lag Carthago. Rome en Carthago vochten tegen elkaar in de Punische oorlogen (264 v. Chr. - 146 v. Chr.).


133 v. Chr.
Rome won de Punische oorlogen en vernietigde de stad Carthago in 146 v. Chr. Zo kwam het grondgebied en de Middellandse Zeekust grotendeels in handen van Rome en daarmee ook de handel over zee.

Aan de andere kant van het Middellandse Zeegebied vroegen de Grieken de hulp van Rome tegen de Macedonische overheersling. De Griekse steden kwamen onder Romeins bestuur te staan.

44 v. Chr.
De bekendste Romein, Julius Caesar (100-44), zorgde voor een grote groei van het Romeinse Rijk. Hij sloot bondgenootschappen met vele landen.

14 na Chr.
Caesar werd in 44 v. Chr. door tegenstanders vermoord. Zijn neef en adoptiezoon Octavianus volgde hem op. Hij kreeg de naam Augustus (de verhevene).

In zijn tijd ontstond de Pax Romana, ofwel Romeinse vrede.
Het was een periode van twee eeuwen waarin er geen oorlog was. Zo kon de handel zich ontwikkelen. Er werden veel wegen aangelegd en er werden grote bouwwerken gebouwd.

90 na Chr.
De opvolgers van keizer Augustus zorgden in deze eeuw voor de laatste uitbreidingen. Zo werden onder keizer Claudius Engeland en Wales veroverd.

115-117 na Chr.
Onder keizer Traianus was het Romeinse Rijk het grootst.

Video: Romeinse Rijk

Romeinse Rijk: groot, machtig en rijk

Het einde van het Romeinse Rijk

In het Romeinse Rijk woonden rijke en arme mensen. De rijke mensen werden steeds rijker en kregen steeds meer land. De arme mensen moesten als soldaat ver van huis vechten.
De twee groepen kregen onenigheid.

In 130 v. Chr. brak er een oorlog tussen de groepen uit. Keizer Augustus wilde de strijd stoppen en dat lukte tijdelijk.

Er kwamen steeds meer vreemde volken de grenzen binnen. Keizer Augustus liet de grenzen van het rijk versterken. Rond het jaar 400 konden zijn opvolgers de komst van de vele nieuwe volken niet meer tegenhouden. De Romeinen verloren steeds meer macht. Rond het jaar 500 kwam er een einde aan het Romeinse bestuur.

De mythe

Volgens een Romeinse mythische vertelling is Rome in 750 v. Chr. gesticht door de tweelingbroers Romulus en Remus. De broers dreven in een mandje in de rivier de Tiber.
Ze werden gevonden door een wolvin. De wolvin hield ze in leven en zorgde voor ze.

Toen ze volwassen waren kregen de broers ruzie. Ze waren het oneens over de vraag wie van hen koning mocht worden.
Romulus vermoordde zijn broer.

Hij werd alleenheerser over de stad die naar hem genoemd werd: Rome.

Video: Romulus en Remus

Romulus en Remus: het ontstaan van Rome

Bouwkunst

Aquaduct

De Romeinse bouwkunst is erg bekend en door velen bewonderd. Nog steeds zijn er in West-Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten Romeinse bouwwerken te vinden.
Het Romeinse Rijk groeide daardoor ontstond behoefte aan grote gebouwen waarin veel mensen aanwezig konden zijn. Tegelijkertijd moesten gebouwen laten zien hoe knap en machtig de Romeinen waren.
Romeinse architecten bereikten dat door het toepassen van technische kennis die ze van de Grieken overnamen.

De Romeinen gebruikten de volgende bouwelementen:
1. Beton
2. Baksteen
3. Boogconstructies

De Romeinen bouwden gebouwen met enorme ruimten.

Bouwkunst - gebouwen

Colosseum in Rome

Voorbeelden van gebouwen met de Romeinse architectuur zijn:

Amfitheater
Een amfitheater is een ovaal open gebouw met tribunes.
Het werd gebruikt voor gladiatorengevechten en gevechten met wilde dieren. Het bekendste amfitheater is het Colosseum in Rome.

Thermen
De thermen waren openbare badhuizen. Romeinen gingen er in bad en konden er sporten.
De huizen en badhuizen werden verwarmd met heteluchtverwarmingsinstallaties: boven vuren in de kelder werd water verhit. Lucht werd daarmee verwarmd en door het (bad)huis gevoerd.

Aquaduct
Een aquaduct is een soort brug waardoor water stroomt.
Via aquaducten stroomde drinkwater naar de steden.

Video: Water in het oude Rome

Water in het oude Rome

Bouwkunst - gebouwen 2

Triomfboog

Triomfboog
Triomfbogen werden gebouwd om een gewonnen strijd te vieren. De soldaten liepen onder de triomfboog door als ze terugkwamen in de stad.

Tempel
In de Romeinse tempel werden godsdienstige vieringen gehouden.
Er werden ook andere bijeenkomsten georganiseerd. Bijvoorbeeld politieke vergaderingen of voorstellingen.

Villa
De Romeinse villa is een woningtype uit het Romeinse Rijk.
Het huis lag buiten de stad. Het was een woonhuis voor een rijke stadsbewoner. Hij woonde hier met zijn gezin en de slaven van zijn huishouding.
Bij het huis was een mooie tuin met schilderingen op de muren, fonteinen met prachtige mozaieken en er stonden overal beelden.

  • Het arrangement Geschiedenis Tijdvak 02 02 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2020-10-25 11:35:25
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    De Kennisbanken bevatten de theorie bij de opdrachten.
    Leerinhoud en doelen
    Geschiedenis;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Kennisbanken. (2016).

    Geschiedenis Tijdvak 02 02 - Romeinse Rijk

    https://maken.wikiwijs.nl/87771/Geschiedenis_Tijdvak_02_02___Romeinse_Rijk

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.