Het arrangement 08.1 Industriële revolutie h45 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur

VO-content

Laatst gewijzigd

2022-04-20 14:16:08

Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

• het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
• het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
• voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

De opdracht 'Industriële revolutie' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO in opdracht van Stichting VO-content.

Fair Use
In de Stercollecties van VO-content wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use.
Meer informatie: Fair use

Vragen
Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de
helpdesk van VO-content.

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting

Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo, leerjaar 4 en 5. Dit is tijdvak 8 met het onderwerp: Industriële revolutie. Het eind van de achttiende eeuw was een periode waarin de bevolking in Engeland door verbeteringen in de landbouw, zoals wisselbouw, nieuwe gewassen, ploeg en zeis en paard als trekdier, en door de koloniale expansie, enorm toenam. De vraag naar katoenen producten steeg snel, een vraag waar de ambachtelijk werkende wevers niet aan konden voldoen. De ontwikkeling van de stoommachine maakte het mogelijk om een weefgetouw machinaal aan te drijven. Dankzij deze machines werd het mogelijk om veel en goedkoop te produceren. Werkeloosheid binnen de landbouw steeg en dat dreef mensen naar de steden. Op die manier bevorderde de landbouwrevolutie de Industriële Revolutie. De aanwezigheid van kolen en ijzer, voldoende arbeidskrachten en katoen uit de koloniën maakte een snelle opkomst van de katoenindustrie in Engeland mogelijk. De impact van deze veranderingen was zo groot dat we deze ontwikkelingen samen een revolutie noemen. De revolutie startte in Nederland pas veel later dan in Engeland (rond 1870) en ook hier was de textielindustrie een drijvende kracht achter de industrialisering. Door de grote trek naar de steden, werden de steden groter maar de omstandigheden van de stedelingen bleven achter. De lonen waren laag omdat er veel arbeidskrachten waren en er was een gebrek aan wettelijke bescherming. Om rond te komen moesten ook kinderen werken. Door de lage lonen waren de leefomstandigheden zeer armoedig: kleine, donkere en tochtige woningen en kamers waar hele (grote) gezinnen in moesten wonen. Sociale wetgeving zoals uitkeringen bestond voor 1870 nog niet dus armen waren afhankelijk van eigen sociale kring of liefdadigheid van de kerk of particuliere armenzorg. Alcoholisme was een probleem en kinderen kregen geen scholing. De sociale problematiek werd in Nederland in de tweede helft van de 19e eeuw aangeduid als ‘De Sociale Quaestie’ en dit werd een urgent probleem. Na 1870 pleitten de links-liberalen voor een actieve overheid om problemen als woningomstandigheden, werkeloosheid, kinderarbeid en kindersterfte aan te pakken. Socialisten zagen de sociale kwestie in de eerste plaats als een gevolg van de onrechtvaardige verdeling van rijkdom en de rechteloze positie van de arbeidersklasse. Ook de kerk ging zich uiteindelijk bemoeien met de sociale kwestie. Het materiaal bespreekt verder nog 'de spoorwegenwet' en een beschrijving van de Engelse textielfabrikant William Radcliffe (1761-1842).

Leerniveau

HAVO 4; HAVO 5;

Leerinhoud en doelen

De tijd van burgers en stoommachines (1800 - 1900); Geschiedenis;

Eindgebruiker

leerling/student

Moeilijkheidsgraad

gemiddeld

Studiebelasting

5 uur en 30 minuten

Trefwoorden

arrangeerbaar, geschiedenis, hv45, industriële revolutie, kinderarbeid, slechte woon- en werkomstandigheden, sociale kwestie, sociale wetgeving, stercollectie, stoommachine