Hoi, mijn naam is John Green, dit is "Crash Course wereldgeschiedenis" en vandaag
gaan we het hebben over Jezus.
Dit is een Romeinse munt van rond de tijd dat Jezus werd geboren in het Romeinse Keizerrijk, en
Augustus, de keizer, de zoon van God, staat er op.
Dus, laten we beginnen met het feit dat in 4 voor Christus, 'zoon van God' of in ieder geval
'zoon van EEN god' zijn niet zo bijzonder was. Maar een arme Jood die
zoon van God was, dat was nieuws.
Als je het Christendom wilt begrijpen, moet je beginnen met het jodendom, want Jezus werd geboren als Jood
en groeide op in de Joodse traditie.
Hij was een van de vele leraren in die tijd die zijn ideeën verspreidde in de Romeinse provincie Judea
en hij was onderdeel van een messiaanse traditie die ons helpt te begrijpen waarom men dacht dat hij
niet alleen een leraar was, maar veel, veel meer.
Laten we maar eens rechtstreeks naar de Denktank gaan.
Het volk later de Joden zou worden, was één van de vele stammen die wegvluchtten
uit een bestaan in de niet erg vruchtbare wereld van Mesopotamië na de
landbouwrevolutie.
De Hebreeërs vereerden eerst veel goden en offerden aan hen zodat ze
mooi weer en geluk zouden brengen.
Maar uiteindelijk ontwikkelden zij een religie die gevormd werd rond een idee dat leidend zou worden
voor andere grote westerse godsdiensten. Dat was het monotheïsme: het idee dat er slechts één ware
god is (of tenminste, dat als er andere goden rondzwerven, dat volledige sufferds zijn).
De Hebreeërs ontwikkelden een tweede concept dat cruciaal voor hun religie is: het idee
van het verbond, een afspraak met God.
De belangrijkste man hierin, de grote voortrekker, was Abraham.
Niet om dit teveel een les in de Schrift te maken, maar het is wat moeilijk om de Joden te
begrijpen zonder Abraham te snappen, of Abram, zoals hij bekend was voor hij zijn grote gesprek
had met God, zoals opgetekend in Genesis 17:
Toen Abram 90 jaren en 9 was, verscheen de HEER aan Abram, en zei hem,
Ik ben de God, de Almachtige; wandel voor mij en wees onberispelijk.
En ik ga een verbond met je aan en dan gebeuren er een hoop coole dingen zoals dat je
kinderen zult krijgen en je afstammelingen talrijker zullen zijn dan de sterren en dat je
al het land van Kanaän voor eeuwig zult bezitten, het wordt geweldig.
Ik citeer trouwens, denktank...Dus God beloofde dat Abram kinderen zou krijgen met zijn vrouw,
zelfs terwijl de gast al iets van 99 was, maar er was een addertje onder het gras:
Dit is mijn verbond, dat gij zult houden, tussen mij en u en uw zaad na u;
Ieder mannelijk kind onder u zal worden besneden.
Niet voor kinderen onder de 13, Denktank.
Nou, dat is nog eens veel vragen van een man, zeker van een 99-jarige oude kerel als Abram
die in een tijd leefde voor algehele verdoving.
Maar dat waren de voorwaarden voor de deal en in ruil ervoor had God Abraham en zijn
afstammelingen uitgekozen om een groots rijk te stichten.
Hier komt de uitdrukking vandaan dat de Joden het uitverkoren volk zijn.
Dank je wel, Denktank.
Dus, een paar belangrijke dingen over deze god:
1. Singulariteit. Hij - en ik gebruik de mannelijke vorm omdat dat is wat de Hebreeuwse priesters
gebruiken - wil niet dat je enige god voor Hem plaatst. Hij is ook onvolprezen, heeft altijd
bestaan, en is zeer persoonlijk - hij kletst met profeten, stuurt sprinkhanen, enzovoorts.
Maar hij neemt geen stoffelijke vorm aan zoals de Griekse en Romeinse goden. Hij is ook
betrokken bij de geschiedenis: hij verwoest steden, brengt overstromingen, bepaalt de uitkomst van
oorlogen en waarschijnlijk van voetbalwedstrijden. Stan, nee! VOETBAL wedstrijden!
Waarschijnlijk het belangrijkst voor ons vandaag de dag, en zeker het belangrijkst voor Jezus is,
dat deze god morele en sociale gerechtigheid eist.
Dus, dit is de god van de Hebreeërs, Jahweh, en ondanks veel ups en downs, is het Joodse
volk hem meer dan 5700 jaar trouw gebleven, althans
volgens de Joodse kalender.
En hij is hen ook trouw gebleven, ondanks dat de Joden bij gelegenheid enigszins een teleurstelling
voor hem waren, wat leidde tot allerlei ellende en ook tot een traditie van profeten die voor
God spreken en het volk waarschuwen op het rechte pad te blijven om minder ellende te hebben.
Dat brengt ons terug naar onze vrienden, de Romeinen.
Tegen de tijd dat Jezus geboren werd, was het land
van de Israëli's onderdeel van het Romeinse rijk als de provincie van Judea.
Tijdens Jezus geboorte stond Judea onder de controle van Herodes de grote, vooral bekend geworden
door de bouw van de immense tempel in Jeruzalem, die de Romeinen later zouden vernietigen.
En tegen de tijd dat Jezus stierf, stond een groter geworden Judea onder het bewind van Herodes Antipater.
Ook bekend - en dat helpt niet erg - als Herodes.
Beide Herodussen kregen uiteindelijk hun orders van de Romeinen, en we zien beiden terug op de lijst
van heersers die de Joden onderdrukten, deels omdat er nooit erg veel godsdienstvrijheid
heerst in een rijk. Tenzij je , let op...
De Mongolen bent,
of de Perzen.
Zij waren Hellenen en brachten Grieks theater en architectuur en rationalisme.
En in antwoord op deze Hellenistische invloeden, waren er een heleboel predikers die probeerden
de Joden terug te laten keren naar de tradities en de goddelijke manieren van het verleden, met inbegrip van de Sadduceeën,
en de Farizeeën, en de Essenen en de Zeloten.
En een van deze predikers, die niet lekker in een van deze vier groepen past,
was Jezus van Nazareth.
Jezus was een prediker die in Judea zijn boodschap van vrede, liefde en vooral rechtvaardigheid verspreidde
gedurende de loop van eigenlijk voor zijn tijd gemiddeld lange leven.
Hij was opmerkelijk charismatisch, en trok een kleine maar ongelooflijk trouwe groep van volgelingen aan
en er werd gezegd dat hij wonderen verrichtte — hoewel het vermeldenswaard is om op te
merken dat wonderen niet vreselijk ongebruikelijk waren in die tijd.
Jezus's boodschap vond met name weerklank bij de armen en vertrapten en de radicalen
door het anti-autoritaire karakter.
Hij zei dat het gemakkelijker was voor een kameel om door het oog van een naald te kruipen, dan
voor een rijk man om in de hemel te komen, hij zei dat de zachtmoedigen gezegend waren, dat de
de eersten de laatsten zouden zijn —
Dit was redelijk bedreigend voor de autoriteiten die hem dan ook lieten arresteren, hem berechtten
en vervolgens executeerden op de manier die destijds gebruikelijk was voor rebellen, kruisiging.
En ook, om de vraag voor te zijn, kruisigden de Romeinen Jezus omdat hij
een bedreiging was voor hun gezag. Latere lezingen die zeggen dat de Joden Jezus hebben gedood?
Zeer ongelukkig. Ook zeer onwaar.
We gaan niet te discussiëren over Jezus's goddelijkheid, omdat 1. Dit geen theologieles is,
en 2. ik me zo ongemakkelijk voel door het internetcommentaar dat ik moet
onmschakelen naar camera 2,
Hallo daar camera 2, ik ben hier om je eraan herinneren dat 3. Bekvechten over dergelijke dingen,
zoals over de waarheid van 'the cake is a lie' (uit Portal 2007) levert bijna nooit iets op.
Plus 4. Wat belangrijk is voor ons is het historische feit dat mensen op dat moment geloofde dat
Jezus de Messias was, de gezalfde, de zoon van God.
En ze geloofden dat hij op een dag zou terugkeren om de wereld te verlossen. Dat leidt ons om tot
twee vragen over het christendom:
Ten eerste,
Waarom geloofde deze kleine groep mensen, en
waarom en hoe is dat geloof zo wijdverspreid geworden?
Dus waarom zouden mensen geloven dat Jezus de Messias was? Ten eerste, de Joden hadden een lange traditie
van geloof in een redder die hen zou bijstaan in moeilijke tijden.
En Judea onder het bewind van Herodes en de Romeinen... zeker een moeilijke tijd.
En veel van de profetieën over deze Verlosser wijzen naar iemand wiens leven veel lijkt op dat van
Jezus. Bijvoorbeeld, Jesaja 53 zegt dat de persoon niet zal worden begrepen en worden mishandeld, net
zoals dat met Jezus gebeurde:
"Hij werd veracht en verworpen door mannen; een man van Smarten, en vertrouwd met verdriet:en als een waarvoor mannen hun gezicht verbergen werd hij veracht; en wij respecteerden hem niet."""
En veel van de profetieën zoals Daniel 7:14, bijvoorbeeld, legden uit dat wanneer de Messias
komt er dit fantastische nieuwe, eeuwige Koninkrijk zal zijn.
En dat moest best goed klinken voor mensen die hun autonomie kwijt
waren.
Dus sommige religieuze Joden zagen Jezus in deze profetieën en begonnen ofwel tijdens
of net na zijn leven te geloven dat hij de Messias was.
De meesten van hen dachten dat het nieuwe eeuwige Koninkrijk net om de hoek lag, wat waarschijnlijk
was waarom niemand de de eerste 10-tallen jaren veel schreef over het leven van Jezus, waarna
het duidelijk was dat we wellicht nog een tijdje moesten wachten op dit briljante nieuwe eeuwige
Koninkrijk.
Trouwens, het idee van een Messias was niet uniek voor de Joden in die
tijd. Zelfs de Romeinen deden eraan mee.
Bijvoorbeeld, de Romeinse dichter Vergilius schreef
over een jongen die:
"De aarde van onophoudelijke angst zal bevrijden. Hij zal het leven van goden ontvangen en
 helden met goden zien vermengen."
Klinkt het bekend? Maar Vergilius schreef over keizer Augustus in dat gedicht, niet over Jezus,
wat opnieuw de overeenkomsten tussen de twee benadrukt.
Beide worden zonen van God genoemd. Beide geronden om de aarde te verlossen van de angst.
Maar de een regeerde over het grootste rijk ter wereld;
en de ander geloofde dat dat rijk, en de
wereld, dramatisch zou moeten veranderen. Dus waarom werd de minder rijke en beroemde zoon van
God veruit de meest invloedrijke?
Nou, zijn hier drie mogelijke historische redenen:
Reden #1: De Romeinen gingen door met het slechter maken van dingen voor de Joden.
In feite, veel slechter voor de Joden, vooral nadat ze in opstand waren gekomen van
66-73 Na Christus, die niet zo goed afliep.
Tegen de tijd dat het stof was opgetrokken, hadden de Romeinen had de Tempel verwoest en de Joden
verbannen uit Judea, en was wat we nu kennen als de Joodse Diaspora begonnen.
En zonder een tempel of geografische eenheid, moesten de Joden verstevigen wat het
betekende om Jood te zijn en wat de fundamentele erven van de godsdienst waren.
Dit dwong de volgelingen van Jezus een besluit te nemen; Gingen ze door met Joods zijn
en strengere wetten volgen die door de rabbijnen werden ingesteld, of zouden ze
iets anders worden
De beslissing hun godsdienst open te stellen voor niet-Joden, mensen die geen deel uitmaakten van het
verbond, is de centrale reden dat het Christendom een wereldgodsdienst kon worden in plaats van
alleen een sekte van het jodendom.
En waarschijnlijk was het ook niet negatief dat de belangrijkste voorstander van blijven aansluiten bij het jodendom Jacobus was,
Jezus's broer, die werd gedood door de Romeinen.
Reden #2: Is verwant aan reden nummer 1 en gaat over een kerel genaamd Saul.
Nee, niet die Saul. Ja, Saul van Tarsus, dank je.
Saul, kreeg een visioen op weg naar Damascus, werd Paulus en begon de volgelingen van Jezus
rond de Middellandse Zee te bezoeken en brieven te sturen.
En het was Paulus die nadrukkelijk verklaarde dat Jezus volgelingen geen Jood hoefden te zijn, dat ze
niet hoefden te worden besneden of zich aan joodse wetten oen zo hoefden te houden
Dit opende de sluizen voor duizenden mensen om zich tot deze nieuwe religie te bekeren. En
iets anders om over Paulus te onthouden is dat hij een Romeins burger was. Wat betekende dat
Hij vrij kon reizen in het hele Romeinse Rijk.
Dit gaf hem de mogelijkheid om zijn zaak te bepleiten bij veel verschillende mensen en vergemakkelijkte de
geografische verspreiding van het christendom.
Oh, is het tijd voor de open brief? Oke.
Een open brief, aan de vissen.
Maar eerst, laat zien wat er vandaag in het geheime vakje zit. Oh, Stan.
Mijn favoriete album Jesus Christ Superstar, eindelijk verkrijgbaar in mijn
favoriete formaat, de cassette.
Heb ik de kleur van mijn shirt afgestemd op Jesus Christ Superstar? Ja.
Lieve Ichthys,
Dus: in de eerste eeuw toen het nog steeds super ondergronds en hip was om een Christen
te zijn, was je een geheim symbool voor Christenen dat werd gebruikt om dat min of meer voor
de Romeinen te verbergen.
Ichthys, het Griekse woord voor vis was een acroniem en het was een super slimme manier om over
religie te praten terwijl niemand dat in de gaten heeft.
Maar je raadt nooit wat er gebeurde-zelfs in plaatsen waar het is volledig geaccepteerd is om
over het christendom en te praten en christelijke symbolen te gebruiken, zoals het
kruis
heb je een enorme opleving beleefd dankzij de autosticker-industrie.
Ik bedoel, echt waar, Ichthys, ik heb nog nooit een comeback als dit meegemaakt
sinds Jezus.
Groeten, John Green
En tot slot, het Christendom werd geboren en bloeide in een rijk met een gemeenschappelijke taal die
de verspreiding ervan mogelijk maakte.
En cruciaal, het was ook een rijk in verval.
Zelfs aan het einde van de eerste eeuw
na Christus, was Rome al op weg naar de ondergang.
En voor de gemiddelde persoon, en zelfs voor sommige van de elite, waren de zaken niet zo
goed als ze geweest waren, in feite ging het zo snel slechter dat je zou kunnen denken dat het einde
van de wereld nabij was.
En de Romeinse godsdienst bood geen enkele belofte van een hiernamaals, en een boel kibbelende,
huilerige goden-sorry als ik aanhangers van de Romeinse godsdienst beledig, maar serieus,
ze ruziën. Dus ook al werden vroege christenen vervolgd door het Romeinse rijk en soms aan de
leeuwen en andere dieren gevoerd, de godsdienst bleef groeien, zij het langzaam.
Maar toen de Romeinse neergang zich voortzette, stond Keizer Constantijn de verering van Jezus toe en
werd uiteindelijk zelf bekeerd tot het Christendom..
Vanaf dat moment kwam de religie echt tot bloei. Ik bedoel, Rome was niet wat het vroeger was, maar iedereen
wilde nog steeds net de keizer worden.
En al snel genoeg stond er een nieuwe zoon van God op munten.
Bedankt voor het kijken. Zie je volgende week.
Crash Course is geproduceerd en geregisseerd door Stan Muller, onze script supervisor is Danica Johnson.
De show is geschreven door mijn geschiedenisleraar van de middelbare school Raoul Meyer en mezelf en
ons afbeeldingenteam is Thought Bubble.
Zoals slechts 62 miljoen van jullie vorige week geraden hebben was de zin van de Week "Chipotle Burrito"
Als je deze week de zin van de Week wilt raden of een voorstel hebt voor een toekomstige zin, kun je
dat doen in het commentaar waar je ook vragen kunt stellen over deze video die we
hopelijk door ons team van historici zullen beantwoorden..
Bedankt voor het kijken naar Crash Course, en zoals wij in mijn geboortestad zeggen, vergeet niet
om geweldig te zijn.
Ow... weer.