Hallo, mijn naam is John Green en dit is Crash course: World History en vandaag
gaan we het hebben over Egypte.
Nee, niet dat Egypte.
Het oude Egypte is waarschijnlijk het meest invloedrijk van de rivierdal beschavingen.
Je herkent Assyriaanse Koningen of de Asseriaanse taal misschien niet,
maar je kent koning Tut wel.
En misschien zie je dat het oog van Horus nu naar me kijkt en me beoordeelt.
ik voel, ik voel uw oordeel.
Als we aan oude beschavingen denken, dan denken we aan Egypte. Daar zijn een paar redenen voor
zoals het feit dat de piramiden de laatste van de zeven oude
wereldwonderen zijn. Maar belangrijker, De oude Egyptische beschaving heeft bestaan van
3000 v.C. tot 332 v.C. Dat is een super lange periode!
het is niet schelden als het over ezels gaat!
Er zijn veel manieren om geschiedenis te benaderen. Je kunt het zien als een duizendjarige
discussie over filosofie of als gevechten tussen belangrijke mannen. Je kunt geschiedenis ook zien
door de lens van verwaarloosde beschavingen, zoals vrouwen of slaven.
En wij gaan proberen om veel benaderingen van geschiedenis te nemen tijdens de Crash Course.
Mr. Green, Mr. Green, welke aanpak is juist?
Ik bedoel, voor de toets?
Oh mij-van-het-verleden. Weet je nog hoe je het hele derde jaar tijdens Frans briefjes
stuurde naar dat meisje en ze uiteindelijk wel een keer met je uit ging en nog verder ging
maar dat je nu eigenlijk amper parle un mot de francais?
Historische brillen zijn ook zo: Met elke keus win je iets en
verlies je iets.
Dus, door het discussieren van de boeren en vroege beschavingen, benaderen we geschiedenis
door de bril van distributie en aardrijkskunde.
En net zo gewelddadig en grillig als Tigris en Euprates rivieren de levensbeschouwing
van de Mesopotamiërs maakte, maakte de Nijl de levensbeschouwing van de Egyptenaren. Laten we
naar de gedachte bubbel gaan.
De Nijl was regelmatig, bestuurbaar en goedaardig, wat het de veiligste en rijkste landbouw plek
van de wereld maakte. Elke zomer stroomde de rivier over op de velden op precies de goede
tijd, ervoor zorgend dat er voedingsrijke modder over bleef voor het planten van voedsel.
Planten was makkelijk voor Egyptenaren, want ze gooiden gewoon zaden op de grond
en lieten er dieren over heen lopen om ze in de grond te drukken. En dan boem, graan
en vijgen en tarwe en granaatappels en meloenen en vreugde.
In tegenstelling tot de meeste rivierdal beschavingen, Egyptische gemeenschappen bestonden alleen langs
de Nijl die bestuurbaar genoeg was om waardevolle grondstoffen te verkrijgen van hout tot goud, die
de Egyptenaren het beschouwden als een heilig metaal, waarmee ze een idee introduceerden dat zou
uitmonden in Mr. T.
De Nijl is makkelijk overmeesterd. Andere beschavingen hadden gecompliceerde
projecten nodig om gewassen te groeien, de Nijl was zo
relaxed, dat de Egyptenaren een simpele vorm van watermanagement konden gebruiken.
Boeren gebruikten water om aarden bekken en kanalen te vullen voor bevloeiing.
Kortom, de coolheid van de Nijl gaf de Egyptenaren veel voedsel
voor relatief weinig werk, dus konden ze hun energie stoppen in indrukwekkende projecten.
Ook kan de nijl verklaren waarom de Egyptenaren zo optimistisch waren.
Terwijl de Sumerische religie leven na de dood zag als een donkere plaats,
werden de Egyptenaren vaak begraven met nuttige en leuke dingen van hun leven,
omdat het hiernamaals werd gezien als voortzetting van het leven, wat
langs de Nijl helemaal niet slecht was.
Bedankt, gedachte bubbel.
En nu, mijn beste leerlingen, ga ik jullie terroriseren met de onderdrukking van datums! Nee. Datums.
Ja. Bedankt.
Historici hebben de Egyptische geschiedenis gecategoriseerd in drie delen. Elke met hun eigen
genummerde stamhuizen. Maar alleen hardcore Egyptologen kennen die en we proberen niet
hardcore Egyptologen te worden.
Het oude Koninkrijk duurde van 2649 tot 2152;
Het Midden Koninkrijk van 2040 tot 1640;
En het nieuwe Koninkrijk, zo genoemd omdat het pas 3.000 jaar oud is, duurde van 1550 tot 1070
v.C.
Tussendoor zitten een paar zogenaamde tussentijdse perioden. Oke, OUDE KONINKRIJK.
Dit was de gouden tijd van Egypte, hier krijgen we allemaal dingen die later
Indiana Jones mogelijk maken
net als de piramides van Gizeh,
en de Zonnekoning Ra,
en het idee van heilig koningschap.
Dat lijkt leuk, maar hij moest niet doen alsof hij een persoon was,
maar hij moest doen als een god. Wat betekende dat hij moest doen als de Nijl.
Rustig, cool en zachtaardig... Daar is niks aan.
En dan zijn er nog de Piramides, die naast dat ze indrukwekkend zijn om te zien,
laten zien dat er veel politieke en sociale beheersing over het volk was, want
het is niet makkelijk om mensen hun leven te laten wijden aan het bouwen van een sacrofaag
voor iemand anders.
De meest beroemde piramides werden gebouwd tussen 2575 en 2465 BCE.
Die ene met de Sfinx was voor Khephren;
de grootste, de Grote Pyramide, werd gebouwd voor de farao Khufu.
Deze piramides werden deels gebouwd door boeren die moesten werken van de Egyptische wet
voor de regering, een aantal maanden per jaar.
en deels door slaven, maar niet door Mozes en de Joden, die kwamen al lang
voordat piramides ooit zelfs een twinkeling in de ogen van Khufu werden.
Dit leidt tot een overweldigende vraag: waarom?
Waarom, in Ra's naam, zou iemand ooit
zo'n ding bouwen?
Nou, te beginnen met Ra. Ra begon als een regionale god, regerend over Heloipolis
maar werd uiteindelijk echt centraal voor de godenwereld.
Hij was de god van de zon en van de schepping.
Ze dachten dat als mensen hun werk deden, de godenwereld
in orde bleef. En omdat de farao's goden werden als ze doodgingen, was het logisch
dat ze hen wilden plezieren en bouwden dus piramides.
Het Egyptische geloof, geloofde ook in amuletten en magie en
en het geloof dat bepaalde dieren
vooral katten — goddelijke macht hadden.
En ja, daar begon ik over om te lolcatten.
Het oude Egyptische Rijk was ook heel goed in taal.
Ze hadden twee vormen van schrijven, hiërogliefen voor heilig schrijven en demotisch schrift
voor contracten en overeenkomsten en andere saaie dingen.
Het laatste dat ik wil zeggen over het oude Egyptische koninkrijk; het was belachelijk rijk.
Maar rond 2250 v.C. waren er droogtes en de farao's begonnen te vechten
over wie de macht zou moeten hebben en we kregen een tussenperiode.
Die werd gevolgd door Midden-aarde..
Nee, wat? Het Midden-Koninkrijk? Oh. Echt?
Dat is jammer, Stan. Ik wil dat het
Midden-aarde is. Hoe cool zou dat zijn? Als er in het midden van de Egyptische geschiedenis
Hobbits waren...
Dus het Midden koninkrijk, die geen Hobbits had, herstelde de faraonische regel in 2040 v.Chr
maar met enkele duidelijke veranderingen:
Ten eerste, waren de heersers buitenstaanders, van beneden de rivier in Nubië. Ten tweede, ze aanbaden nieuwe godenwereld
goden. De ster was Ammun, wat verborgen betekent.
Dus hier een beetje les uit de geschiedenis is: verborgen goden hebben de neiging om goed te doen omdat ze
alom aanwezig zijn.
Dus Ammun voegde samen met Ra om de god Ammun-Ra te vormen, die echt de beste god
ooit was en alle farao's maakte tempels voor hem en al hun overschotten waren
voor zijn glorie.
Het Midden-Koninkrijk ontwikkelde ook een interesse in veroveren, specifiek het nieuwe vaderland
van Nubië, en ze ontwikkelden een belangstelling voor veroverd worden, specifiek door Semitische
volkeren uit de Levant.
Ze konden veel van Egypte veroveren, door gebruik te maken van vette militaire technologie als bronzen wapens.
en samengestelde bogen, en wagens van vuur. Wat?
het waren gewone wagens? STAN WAAROM
VERPEST JE ALTIJD MIJN DROMEN?
Één groep, de Hyksos, konden veroveren van Egypte, maar in plaats van het vernietigen van
de Egyptische cultuur, waren ze gewoon relaxed als de nijl en integreerden in Egyptenaren.
En de Egyptenaren namen hun technologie over.
En toen vernietigden de Egyptenaren de Hyksos
en verdreven hen uit Egypte.
En toen in1550 v.C. was er opnieuw een Egyptische farao, Ahmosis...
Hoe dan ook, na al het veroveren en worden veroverd, Egypte kwam uit hun
geografisch isolatie en kan je het Nieuwe Koninkrijk filmpje lat zien?
Daar is het!
Nieuwe Koninkrijk Egypte bleef groeien, maar het leek meer op een imperium.
vooral toen ze naar het zuiden gingen en het land veroveren om goud en slaven te vinden.
Waarschijnlijk was de meest uitgebreide van de farao's Hatshepsut, een vrouw die over Egypte
regeerde voor ongeveer 22 jaar.
En die breidde Egypte uit door handel.
Maar de meeste nieuwe Koninkrijk farao's, vooral dudes, richtten op militaire expansie, waardoor
Egypte in conflicten kwam met de Assyriërs.
En dan de Perzen, en dan Alexander de grote en ten slotte, de Romeinen.
Over het algemeen zou Egypte beter af zijn als ze gewoon in isolatie gebleven waren.
en niet geprobeerd hadden nieuwe landen te veroveren. Maar al Egyptes vrienden waren van een
brug gesprongen, dus..
Het laatste over het Nieuwe Koninkrijk. Er was een gekke farao genaamd Akehenaten.
Hij probeerde een nieuwe god voor Egypte te bedenken: Aten.
Akehenaten was een soort Kim Jong Il van Egypte, alsof hij een gevreesd leger
had en een enge persoonlijkheid. En hij was ook gek.
Hoe dan ook, na zijn dood werd hij vervangen door zijn vrouw, en vervolgens een dochter en een zoon,
Tutankaten vond Aten maar raar en veranderde zijn naam in Tutankhamen.
En dat is ongeveer alles wat die King Tut deed voordat hij stierf...
de meeste farao's bestolen werden door oude mensen. Koning Tut door
mensen uit de 20ste eeuw.
Dat brengt ons bij de Open Brief. Een brief
aan Koning Tut:
Eerst moeten we kijken wat Stan in de Geheime Kamer heeft.
Het is een pen. OMG een shock pen! STAN?!?!!??!?
Dat is echt een stom cadeau voor de geheime kamer.
Lieve Koning Tut,
Ik weet dat jou leven niet fijn was. Eerst moest je met je zus trouwen
wat je hopelijk niet heel leuk vond, en je had een hazenlip
en waarschijnlijk scoliose.
En je ging dood voordat je volwassen was. Maar je had het beste hiernamaals
ooit.
je bent waarschijnlijk de meest bekende oude persoon ooit gevonden.
Er zijn veel boeken over jou, geleerden hebben hun leven gewijd aan jou.
Dude, we zijn zo geobsedeerd met jou dat we vette technologie gebruiken om jou
lichaam te scannen en kunnen zien dat je dood bent gegaan door een infectie of malaria.
Je hebt heel veel werken geïnspireerd als Discovery Kids.
Mijn zoon dwingt me daar naar te kijken.
Je relikwieën zijn in 6 continenten geweest! Dus het komt allemaal goed uiteindelijk.
Nou, ik bedoel, je bent nog steeds dood. Dus is dat is niet zo fijn.
Beste wensen, John Green
King Tut leidt ons mooi tot de echt belangrijke dingen over Egyptische cultuur.
Want Koning Tut leefde in dezelfde tijd als de piramides toch? NEE!
Vergeet niet dat de piramides werden gebouwd rond 2500 v.Chr tijdens het oude rijk. King Tut stierf
in 1322 v.Chr., 1200 jaar later!
Dat is vijf en een half Amerikas. Maar omdat Egypte hetzelfde bleef voor zo lang, mengen
we alles samen.
Oud Egypte duurde 1000 jaar langer dan Christendom er al is. En 800 jaar langer
dan het super lang levende volk, China.
Dus er was een hele cultuur die langer leefde dan de westerse cultuur
en zijn beloop had voor 'het westen' zelfs geboren was.
Volgende week kijken we naar de Perzen en de Grieken. Zie je dan!
Crash Course is geproduceerd en geregisseerd door Stan Muller; De show is geschreven door Raoul Meyer
mijn middelbare school geschiedenis leraar en mijzelf;
onze script supervisor is Danica Johnson en
ons graphics team is ThoughtBubble.
De zin van vorige week was 'Mannelijke Modellen'. Je kunt de zin van deze week raden
in de reacties en ook nieuwe zinnen voor komende weken voorstellen.
En als je vragen hebt over de video van vandaag, laat hem dan achter in de reacties en ons team
van semi-professionele quasi-historici zullen proberen ze zo goed mogelijk te beantwoorden.
Bedankt voor het kijken en zoals we thuis zeggen: Vergeet niet om cool te zijn.