Stap2

Kerncentrale

Nederland kent maar één werkende kerncentrale, die in Borssele. De kerncentrale kreeg in 1973 een vergunning voor dertig jaar. Die vergunning is inmiddels verlengt tot 2033, ondanks protesten van onder meer Greenpeace en lokale politieke partijen.
Het vermogen (485 MW) is te vergelijken met een middelgrote gasgestookte elektriciteitscentrale.

Windmolenparken op zee

De moderne windmolens zijn windturbines. De energie van de wind krijgt vat op de molenwieken en laat de as van de turbine draaien. Een generator zet de bewegingsenergie van de as om in groene stroom. Nederland kende in 2012 1888 windturbines op land.
Daarnaast zijn er windturbines op zee: sinds 2006 het windmolenpark Offshore Windmolenpark Egmond aan Zee (108 MW) en sinds 2008 het windmolenpark Prinses Amalia (120 MW, voor de kust van IJmuiden).

 

Waterkrachtcentrales

Waterkrachtcentrales zijn elektriciteitscentrales die stromend of neerstortend water gebruiken om een turbine in beweging te brengen. Ze bevinden zich op stromen en rivieren, soms met een kunstmatige dam.
Nederland telt vier grotere waterkrachtcentrales, in Hagestein, Maurik, Linne en Alphen/Lith. Verder is er nog een oude waterkrachtcentrale uit 1926 in Roermond, maar die levert maar weinig vermogen op: 0,2 MW.

Beantwoord de volgende vraag.

  1. Wat denk je zal? Wordt er in Nederland meer of minder gebruik gemaakt van de wind om energie op te wekken dan in andere landen op de wereld? Leg ook uit waarom je dat denkt.
  2. En hoe zal dat zijn met kernenergie?
  3. In Nederland is waterkracht de minst gebruikte ‘brandstof’ om elektriciteit op te wekken. Kan je dat verklaren?

Bespreek de antwoorden op deze drie vragen met een klasgenoot.

Energiecentrales in Frankrijk

Frankrijk is 16 keer zo groot als Nederland en er wonen vier keer zoveel mensen. Het land heeft ook veel meer elektriciteitscentrales dan Nederland.
Bekijk in de tabel welke brandstoffen worden gebruikt in de Franse elektriciteitscentrales.
Vergelijk de tabel met de gegevens over Nederland.

 

Gebruikte brandstof in elektriciteitscentrales - Frankrijk

Hoofdbrandstof Vermogen in MW Vermogen in %
Uranium 63.130 49,05
Waterkracht 25.388 19,72
Gas 10.520 8,17
Olie 9.374 7,28
Kolen 7.914 6,15
Wind 7.449 5,78
Zonnestroominstallaties 3.515 2,73
Overig (o.a. biomassa) 1.390 1,08

 

Cijfers van 2012

Gebruikte brandstof in elektriciteitscentrales - Nederland:

Hoofdbrandstof Vermogen in MW Vermogen in %
Gas 15.139 68,21
Combi 3.313 14,75
Wind 2.206 9,82
Kolen 630 2,8
Uranium 483 2,15
Zonnestroominstallaties 347 1,54
Biomassa 121 0,53
Waterkracht 37 0,16

 

Cijfers van 2012

Beantwoord de volgende vragen.

  1. Welke brandstof wordt er in sommige Franse elektriciteitscentrales gebruikt, die niet in Nederland voor het opwerken van elektriciteit wordt gebruikt?
  2. In welk land wordt relatief meer wind als brandstof gebruikt? Had je dat verwacht?
  3. In welk land wordt waterkracht het meest gebruikt. Probeer dit te verklaren.

Bespreek ook nu de antwoorden met een klasgenoot.

Kerncentrales

Nederland kent maar één kerncentrale voor het opwekken van elektriciteit, in Frankrijk zijn dat er 19 en er zijn verschillende nieuwe kerncentrales gepland. Enkele bekende kerncentrales zijn die van Cattenom (bij de grens met Luxemburg) en Gravelinnes (aan de kust bij Duinkerken). De centrales van Chooz (bij de grens met België) leveren de meeste elektriciteit op, elk 1500 MW, maar er is al een 1600 MW-centrale in de maak.
Bijzonder is de opwerkingsfabriek in La Hague. Gebruikte splijtstaven uit andere kerncentrales (ook uit Nederland) worden vervoerd naar La Hague en daar weer opgewerkt zodat ze opnieuw gebruikt kunnen worden. Opwerken is het terugwinnen van nog bruikbare splijtstof uit gebruikte kernbrandstof.

Aardwarmte
Het is mogelijk warmte en dus energie te winnen uit droge, hete gesteenten op grote diepte. Deze gesteenten zijn heel compact en bevatten weinig poriën.
Om de warmte naar boven te halen, wordt er een netwerk van spleten in de bodem gemaakt waardoor water kan worden rondgepompt. Er wordt koud water naar beneden gepompt en dat komt na verwarming weer naar boven, waar het zijn warmte kan afgeven. Dit principe van warmtewinning uit hete, droge gesteenten is uitgetest in Soultz-sous-Forêts.


Getijdencentrale
In de getijdencentrale in La Rance bij Saint Malo wordt energie gewonnen door gebruik te maken van het verschil in waterhoogte tussen eb en vloed. Op de open oceaan is dit maar enkele decimeters. Maar door de bijzondere vorm van de kusten bij Saint Malo met grote trechtervormige inhammen kan het waterhoogteverschil tot vele meters oplopen. Dat hoogteverschil is voldoende om bij vloed het hoge water achter een dam te vangen en dit bij laag water via turbines gekoppeld aan generatoren terug te laten lopen.

Zonne-energie
Anders dan in Nederland wordt zonne-energie niet alleen op (relatief) kleine daken opgewekt, maar ook op grote velden met vele duizenden zonnepanelen, bijvoorbeeld bij Sainte Tulle en bij Narbonne.


Beantwoord de volgende vraag.

  1. Zoek op de kaart van Frankrijk op waar La Hague ligt.
  2. Zoek op de kaart van Frankrijk ook op waar Soultz-sous-Forêts en Saint Malo liggen.
  3. Net als Narbonne is Sainte-Tulle trots op zijn zonne-energie. In het logo van de website van het dorp www.ville-sainte-tulle.fr is dat te ook zien. Waar blijkt dat uit?

Kernenergie is duurder dan windenergie

In het dagblad Trouw verscheen eind 2012 een artikel over een bezoek aan de kerncentrale Flamanville-3 in aanbouw. Lees het artikel.

Artikel - Flamanville-3

In 2006 koos de Franse regering voor een nieuwe elektriciteitscentrale om meer elektriciteit op te kunnen wekken met behulp van kernenergie. De bouw van Flamanville-3 begon in 2007.

 

  1. Was dat in 2006 een zinvolle economische investering?
  2. Zou het nu nog steeds een zinvolle economische investering zijn?
    Waarom wel/niet?

Energiecentrales op de kaart

Download het werkblad Nederland-Frankrijk.

Je ziet op de eerste pagina een kaart van Nederland.
Zorg dat je weet wat de verschillende symbolen op de kaart betekenen.
Geef op de kaart de ligging van de genoemde centrales aan.

Op de tweede pagina van het werkblad zie je een kaart van Frankrijk.
Op de kaart van Frankrijk staan enkele symbolen die je ook op de kaart van Nederland bent tegengekomen, maar ook enkele nieuwe symbolen. Maak een legenda voor de symbolen bij de kaart.
Geef op de kaart de ligging van de genoemde centrales aan.

Laat je kaarten beoordelen door een klasgenoot. Jij beoordeelt de kaarten van je klasgenoot.

Maak ter afsluiting van deze opdracht de volgende invuloefening.

Toets

De opdracht sluit je af met het maken van de toets 'Nederland en Frankrijk'.
De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen.

Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
De score wordt opgenomen in het volgsysteem.

Klik op de knop 'Toets' om te beginnen: