T2 Industriële samenleving

Industriële samenleving in Nederland

Het proces van industrialisering kwam in Nederland laat op gang als je dat vergelijkt met soortgelijke processen elders.
In de omschakeling van ambachtelijke naar fabrieksmatige productie liep Nederland 50 jaar op België achter en wel 100 jaar op Groot-Brittannië.
Daar zijn verschillende oorzaken voor aan te wijzen.

De industriepolitiek van de overheid was vooral gericht op de zuidelijke provincies. Deze regio ontwikkelde zich in snel tempo tot industrienatie nadat het zich als België had losgemaakt van Nederland. In de noordelijke delen van Nederland was de industrialisatie nog niet in gang gezet. Het was van oorsprong vooral een handelsnatie, maar de Franse bezetting zijn plaats in de wereldhandel kwijtgeraakt.

Ook het verlies van koloniale gebieden had zijn invloed. De Britten hadden die positie overgenomen en beschikten daardoor over een veel betere toevoer van grondstoffen. Daar kwam nog bij dat de stoommachine, destijds de katalysator bij uitstek voor vernieuwing in de productie, in Nederland minder snel aansloeg. Dat kwam door de gerichtheid op wind- en wateraandrijving én door de prijs van de steenkool. Kolen werden alleen in het zuiden gewonnen en transport naar de economische centra in Nederland was duur. Pas nadat de infrastructuur zodanig was verbeterd dat de kolen overal goedkoop konden worden aangevoerd, kreeg de stoommachine zijn kansen.
 

Thema 2: Industriële samenleving