Herhalen toonladders

Toonladders

Toonladders vormen de basis van een muziekstuk. Een toonladder is een reeks van 7 verschillende tonen achter elkaar. Elke notennaam komt maar een keer voor in de toonladder. De eerste toon van de toonladder wordt de grondtoon genoemd, dit is de belangrijkste toon van de ladder.

Als je alle toetsen van het toetsenbord achter elkaar speelt, dus witte én zwarte toetsen, dan is dat telkens een halve toonafstand. Bij een hele toonafstand zit er telkens een toets tussen. Een toonladder bestaat uit hele- en halve toonsafstanden.

Voorbeeld:
C - D is een hele toonafstand
F# - G# is een hele toonafstand
A - Bb is een halve toonafstand
E - F is een halve toonafstand

Er zijn dus hele en halve toonafstanden.

 

De bekendste toonladders zijn de majeur en mineur toonladder.
De majeur toonladder wordt ook wel grote terts toonladder genoemd omdat de afstand tussen de eerste en de derde toon (de terts) een grote terts is (2 hele toonafstanden).

De mineur toonladder wordt ook wel kleine terts toonladder genoemd omdat de afstand tussen de eerste en de derde toon een kleine terts is (1 1/2 toonafstand)

 

 

De majeur toonladder klinkt "vrolijk". De toonafstanden van een majeur toonladder zijn:
1 - 1 - ½ - 1 - 1 - 1 - ½

Je kan de toonladder op elke toon maken. Bijvoorbeeld op de noot D:

D       E       Fis        G      A      B     Cis       D

    1        1         1/2      1       1       1        1/2

 

Of op de noot F:

F     G     A       Bes     C      D      E      F

  1      1      1/2         1       1       1     1/2

 

 

De mineur toonladder klinkt "droevig". De toonafstanden van een mineur toonladder zijn:
1 - ½ - 1 - 1 - ½ - 1 - 1

 

A    B      C      D    E       F    G    A

  1    1/2     1     1     1/2     1     1

 

 

Naast de majeur en mineur toonladder heb je ook nog andere toonladders. Een aantal staan hieronder weergeven.

 

Andere toonladders

  • Chromatische ladder: 12 tonen, toonafstanden zijn 1/2
  • Pentatonische ladder: 5 tonen, toonafstanden zijn 1, 1 1/2
  • Blues ladder:  6 tonen,  toonafstanden zijn 1 of 1/2 of 1 1/2
  • Heletoon ladder:   6 tonen, de toonafstanden zijn 1

Belangrijke tonen/ toontrappen van de majeurtoonladder

  • grondtoon: de eerste toon van de toonladder
  • leidtoon: de zevende toon van de toonladder
  • dominant: de vijfde toon van de toonladder
  • subdominant: de vierde toon van de toonladder