Shaka was de bastaardzoon van Nandi (zijn moeder) en Shenzangakhona (zijn vader). Hoewel zijn vader de leider van de Zoeloes was, had Shaka niet veel te zoeken bij de Zoeloes. Hij groeide op bij de clan van zijn moeder, nadat zij verbannen was. De Zoeloes waren deel van een grotere stammen federatie: de Mthetwha. De Mthetwha werd geleid door een man genaamd Dingiswayo. Onder hem leerde Shaka een krijger te worden, hij wist het toenmalige gevechtssysteem toen al te verbeteren.
Toen zijn vader stierf, werd de halfbroer van Shaka de nieuwe leider. Shaka liet hem echter vermoorden. Zo werd Shaka de nieuwe leider van de Zoeloes. Zelf stond Shaka nog onder het leiderschap van Dingiswayo. De Mthetwha waren echter al wat langer in oorlog met een andere stam genaam de Ndwandwe. De Ndwandwe stonden onder leiding van Zwide. Shaka had al eerder gevochten tegen hen, maar toen Dingiswayo stierf door een aanval van Zwide, nam Shaka het leiderschap over. Hij wist de Ndwandwe verpletterend te verslaan. Hij was nu de nieuwe leider van de Mthetwha federatie en van de Zoeloe stam.
Shaka vernieuwde de vorm van oorlogvoering die in Zuid-Afrika gehanteerd werd. Voorheen was het namelijk eerder een soort ritualistische vorm van oorlog. Er werden een hoop spullen naar elkaar gegooid en er werd een hoop gescholden tegen elkaar. Shaka professionaliseerde de oorlogvoering, en met een nieuwe wapenuitrusting wisten zijn soldaten groten stukken land te veroveren. Dit zorgde ervoor dat verschillende stammen wegvluchtten voor de Zoeloes.
Shaka was niet bij iedereen in zijn land even populair. Hij was namelijk een brute dictator die bij tegenspraak snel de doodstraf gaf. Dit leidde ertoe dat Shaka uiteindelijk vermoord werd door een andere halfbroer genaamd Dingane.