Deze Wikiles gaat over Oceanografie.
Het is gebaseerd op het lesboek Meteorologie van W.A. van IJzeren 3e druk aangevuld met films en foto's van het internet.
Waar dit is gebeurd wordt dit voor zover mogelijk met bronvermelding aangegeven.
Wereld bestaat uit schollen: aardplaten.
De randen heten breuklijnen.
Deze breuklijnen onstonden toen het oercontinent, "Pangea" in stukjes uit elkaar begon de drijven.
Het oer-continent Pangea
Pangea, het oercontinent. Bron: BBC
Ze drijven en bewegen op vloeibare massa (magma) van de aardkern.
De namen van de platen komen veelal overeen met de namen van de continenten.
Bron: Natturwerkrampenteam.jouwweb.nl
Door het over en onder elkaar schuiven ontstonden er dalen en hoogtes.
Dalen vulden zich met water (71% aardoppervlak is water): de oceanen. Hoogtes werden land.
Dit proces is nog steeds gaande.
In 2005 is er weer een oceaan geboren:
Bron: BBC Earth: "Power of the Planet"
Meeste water (zout + zoet) op Zuiderbreedte.
Meeste zoet water op Noorderbreedte, al dan niet in bevroren toestand.
Bijna overal wordt vaste land omgeven door water waarvan diepte langzaam toeneemt tot 200 m => continentaal plat.
Daarna neemt het via de Continentale Helling snel af naar de Abyssal (diepzee) Plain (vlakte).
Bron: Enceclopodia Brittanica.
Ondiepste gedeelte continentale plat: +/- 20-30 meter (Doggersbank)
Diepste ongeveer 200 m.
De oceaan is gemiddeld zo'n 3800 meter diep met troggen die tot 8 a 10 km diep zijn.
Bijv de Marianentrog ten Oosten van de Fillipijnen.
Bron:http://slideplayer.nl/slide/1944280/
We weten meer van de maan dan dat we weten van leven op dit soort dieptes.
Dat inspireerde filmer James Cameron (bekend van ontdekker Titanic en Bismarck) tot het bemand afdalen in de Marianentrog.
Bron: national Geographic Channel
Zoals er kaarten bestaan van isothermen en isobaren zo zijn er ook kaarten gemaakt met lijnen van gelijke dieptes, de bathymetrische kaart.
Deze bestaan van heel simpel:
Via mooier:
Naar prachtige computergetekende 3D-modellen.
Let op:
Met name bij de middelste kaart kan met gemakkelijk denken dat het groene gedeelte land is.
Dat hoeft niet perse zo te zijn.
Er kan best nog water boven liggen.
De kleuren representeren slechts een diepte.
Land kan men op een bathymetrische kaart herkennen aan een negatief getal.
(Net als op de zeekaart, waar ook bathymetrische lijnen op staan: de bathilijnen).
Bron:panbo.com