Stap 4: Grond- en mensenrechten

Grondrechten en mensenrechten

Grondrechten uit de Nederlandse Grondwet en mensenrechten in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens lijken op elkaar, maar zijn toch niet helemaal hetzelfde.

Grondrechten Mensenrechten
Gelden voor de mensen van één land. Grondrechten zijn opgenomen in de grondwet. Van de grondwet zijn allerlei wetten afgeleid. Als een land zich niet aan deze wetten houdt, kun je naar de rechter stappen! Gelden voor alle mensen, overal ter wereld. Mensenrechten zijn opgenomen in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Een verklaring is geen wet of verdrag. Als een land zich niet aan deze verklaring houdt, kun je niet naar de rechter stappen.
De Nederlandse grondrechten gelden alléén voor Nederland. De mensenrechten gelden voor alle landen die lid zijn van de Verenigde Naties. En dat zijn bijna alle landen van de wereld.


Universele Verklaring van de Rechten van de Mens

Declaration of human rights

De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens is door de Verenigde Naties opgesteld met de bedoeling dat zoveel mogelijk van die mensenrechten in de grondwetten van de lidstaten terechtkomen. En als dat lukt lijken de grondwetten vaak ook op de mensenrechtenverklaring. Je moet soms wel goed lezen om te zien dat de teksten over hetzelfde gaan.

Een voorbeeld:
In de mensenrechten staat in artikel 4: ‘Slavernij is verboden’.
Dat staat niet in de Nederlandse grondrechten. Toch is slavernij in Nederland ook verboden. In artikel 15 van de grondrechten staat namelijk: ‘Iedereen heeft recht op vrijheid’.

Er zijn rechten die niet in het Verdrag én de Grondwet staan. Dat wil niet zeggen dat ze niet belangrijk zijn. ‘Het is verboden te martelen’ staat in artikel 5 van het Verdrag. Die tekst vind je niet terug in de Nederlandse Grondwet, maar toch is martelen ook in Nederland niet toegestaan. Dat is weer in andere wetten geregeld.