Stap 5: Stalin

Duitse krijgsgevangenen
in Stalingrad.

 

Jozef Stalin

 

In Stalingrad in Rusland vond een van de belangrijkste veldslagen uit de Tweede Wereldoorlog plaats. Daar werd de opmars van het Duitse leger definitief tot staan gebracht. De Duitse nederlaag bij Stalingrad was het keerpunt in de oorlog tussen beide landen. Er is maandenlang vreselijk gevochten, vaak in bitter koud weer. De stad was de Duitsers veel waard. Stalingrad lag strategisch aan de rivier de Wolga en had een grote oorlogsindustrie. Vanwege de naam was Stalingrad ook van grote symbolische betekenis.

Uiteindelijk lukte het de Duitsers om een groot deel van de stad te veroveren. Die Duitse troepen werden later echter helemaal omsingeld. Bij de vijf maanden durende gevechten in en rondom Stalingrad zijn aan beide zijden in totaal 1,5 miljoen soldaten omgekomen of gewond geraakt. Velen kwamen om door kou en honger.

Stalin had bevolen dat de burgerbevolking niet uit Stalingrad mocht worden geëvacueerd. Veel vrouwen, kinderen en bejaarden waren daardoor gedwongen om in de stad te blijven. De Russische troepen zouden dan harder vechten en nog beter hun best doen, zo redeneerde Stalin.

Het gevolg was dat burgers regelmatig in de knel zaten tussen bombardementen, kanonvuur en schietpartijen. Aangezien een groot deel van Stalingrad al snel volledig in de puin lag, was een groot deel van de bevolking alsnog gedwongen om te vluchten. Uiteindelijk zijn tienduizenden burgers in Stalingrad omgekomen.

Stalin heeft op een gegeven moment de hele Sovjet-Unie gemobiliseerd om voluit tegen Nazi-Duitsland te vechten. Na de oorlog beweerde Stalin dat de Sovjet-Unie het meeste had gedaan om Hitler en de nazi’s te verslaan. Daar zit zeker een kern van waarheid in. Rusland heeft in ieder geval enorm geleden onder de Duitse bezetting.

De Russen lieten de Duitsers erg ver hun land binnendringen, waardoor de Duitse aanvoerlijnen naar hun eigen land veel te lang werden. Bij Stalingrad nam Stalin echter het besluit: “Tot hier en niet verder.” Bij die stad hebben de Russen uiteindelijk koste wat het kost stand gehouden.

De nederlaag bij Stalingrad kwam in Duitsland keihard aan. Zelfs de meest optimistische Duitse generaals beseften vanaf dat moment dat de oorlog verloren was. Hitler wilde Stalingrad zó graag innemen, dat de Duitsers te veel risico’s namen. Op een gegeven moment zou het veel logischer zijn geweest om terug te trekken, maar daar wilde Hitler niets van horen. Daardoor raakten ongeveer een kwart miljoen Duitsers, Roemenen en Italianen omsingeld en waren ze uiteindelijk verloren.