Stap 1: In Europa

Vlak voor de Tweede Wereldoorlog wonen er ruim 9 miljoen Joden in Europa.
Andere bronnen schatten dat nog wat hoger: 10 miljoen.

Land Aantal Joden   Land Aantal Joden
Nederland 142.000   België 65.000
Ierland 3.600   IJsland 3.600
Denemarken 6.000   Noorwegen 1.500
Finland 1.900   Estland 5.000
Litouwen 155.000   Sovjet-Unie 2.525.000
Tsjecho-Slowakije 357.000   Hongarije 445.000
Bulgarije 500.000   Turkije 56.000
Joegoslavië 70.000   Albanië 200
Oostenrijk 250.000   Zwitserland 18.000
Portugal 1.000   Frankrijk 225.000
Vrije Stad Danzig 9.200   Luxemburg 2.200
Groot-Brittannië 300.000   Zweden 6.500
Letland 95.000   Polen 3.300.000
Roemenië 98.000   Griekenland 100.000
Italië 48.000   Spanje 4.000
Duitsland 250.000      
Totaal: 9.043.700


Het totaal aantal Joden wereldwijd voor de Tweede Wereldoorlog wordt geschat op tussen de 15 en 18 miljoen. De meeste Joden wonen in die tijd in Europa: tussen de 9 en 10 miljoen. Na de oorlog zal dat heel anders zijn (nu: 1,5 miljoen).

In Duitsland woonden in het begin van de jaren dertig nog meer dan een half miljoen Joden. Door de opkomende Jodenhaat in Duitsland vertrokken veel Joden naar het buitenland. Ook Anne Frank kwam al in 1933 met haar familie naar Nederland. Vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog was het aantal Joden in Duitsland zelf al gezakt tot ongeveer 250.000.

Nazi-Propaganda

Hitler gaf de Joden de schuld van zo ongeveer alles wat slecht ging in zijn land. Het geld werd per dag minder waard. Als verliezer van de Eerste Wereldoorlog moest Duitsland 132 miljard goudmark aan herstelbetalingen aan de geallieerden betalen. Om die schuld te kunnen betalen, drukte de Duitse regering steeds meer geldpapier bij. Het gevolg was een oplopende inflatie en de spaargelden van de Duitse burgers verdampten. De inflatie liep compleet uit de hand en werd een hyperinflatie. Op een gegeven moment kwamen er biljetten van 100 miljard (!) mark in omloop. De Joden zouden de macht hebben in de banken- en zakenwereld en zij kregen de schuld van de inflatie.

Tegelijkertijd kwam het nationaalsocialisme op dat het ‘Germaanse ras’ als superieur zag tegenover het ‘Joodse ras’. Het zuivere Germaanse ras werd in hun ogen bedreigd door de Joden. Er kwamen in 1935 wetten waarbij werd vastgesteld wie Duits was en wie Joods: de Neurenberger wetten. Huwelijken tussen Joden en niet-Joden werden verboden.

Lees voor het kijken vraag 2 op deze pagina. Het antwoord vind je in de video.

 

Oproep tot boycot in 1933:
"Duitsers! Verdedig uzelf!
Koopt niet bij Joden!"

Onder leiding van Hitler en zijn nazipartij (de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij - NSDAP) kwamen er steeds meer anti-Joodse maatregelen. In januari 1939 liet Hitler in een toespraak weten dat het "Joodse ras" in de komende oorlog vernietigd zou worden. Acht maanden later, op 1 september 1939, begon de Tweede Wereldoorlog met de aanval op Polen. Hitler hield zijn woord: tijdens een geheime bijeenkomst in januari 1942 bespraken de kopstukken van de NDSAP de “Endlösung der Judenfrage”: de oplossing van het Jodenvraagstuk. Die oplossing was de moord op alle Joden in Europa.