Stap 1: Neutraliteit

"Het is niet gemakkelijk om
neutraal te blijven."

Aan het begin van de 20e eeuw is Europa verdeeld in twee grote militaire bondgenootschappen.
Het Duitse Rijk, de Dubbelmonarchie Oostenrijk-Hongarije en Italië vormen samen de Centrale Mogendheden.
Het Britse Rijk, Frankrijk en het Russische Rijk hebben zicht verenigd in de Triple Entente. Italië loopt in 1915 over van de Centrale Mogendheden naar de Triple Entente.

De drie kleine landen Nederland, België en Luxemburg zitten ingeklemd tussen beide bondgenootschappen, met name tussen de vijanden Duitsland aan de ene kant en Engeland en Frankrijk aan de andere kant. De twee bondgenootschappen trekken aan de drie kleine landen, maar alle drie geven ze aan zich niet te willen aansluiten bij een van de bondgenootschappen en neutraal te willen blijven.

'Wij verlangen alleen, dat men ons met rust zal laten', schrijft dagblad NRC op 1 augustus 1914. België en Luxemburg lukt het niet om neutraal te blijven en het had maar een haar gescheeld of ook Nederland zou zijn neutraliteit zijn kwijtgeraakt. Dat heeft te maken met de Duitse aanvalsplannen. De kaart hieronder geeft de Duitse plannen aan:

Het Duitse leger verwachtte veel tegenstand van de Fransen langs de grens tussen Duitsland en Frankrijk. De Duitse generaal Von Schlieffen kwam met het plan om de Franse verdedigingslinie te omzeilen en de Fransen in de rug aan te vallen. Volgens het oorspronkelijke plan zou het Duitse Rijk Nederland (met name Limburg), België en Luxemburg binnenvallen om te kunnen doorstoten naar Noord-Frankrijk. In het latere plan sparen de Duitsers Nederland. De Duitse legers trekken onder Limburg door. Ze hebben Nederland niet nodig voor het Schlieffenplan.

Noord-west Europa 1914. Schlieffen plan.