Stap 2 - Ontkerkelijking

Steeds meer mensen keren de kerk de rug toe

Tegelijk met de ontzuiling vond in Nederland ook ontkerkelijking plaats.
Dat wil zeggen dat de gelovigen zich van de kerken afwenden.
Kijk naar de tabellen 1 en 2.

Tabel 1

Aantal mensen dat naar de kerk gaat in % van de Nederlandse bevolking

Jaar Wel naar de kerk Niet naar de kerk
1971 37 63
1975 39 61
1980 38 62
1985 33 67
1990 28 72
1995 24 76
2000 23 77
2004 19 81
2009 17 83

Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek

Tabel 2

Aantal aanhangers van een gezindte* in Nederland in % van de Nederlandse bevolking

Jaar Wel bij een gezindte Niet bij een gezindte
1947 82,9 17,1
1960 81,7 18,3
1971 76,4 23,7
1975 74 26
1980 74 26
1985 69 31
1990 62 38
1995 60 40
2000 59 41
2005 58 42
2010 55 45

* Een gezindte is een stroming binnen een godsdienst (bijvoorbeeld Hervormd binnen het protestantisme).

Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek

    De ontkerkelijking is op twee andere manieren merkbaar geweest.

    1. Mensen lieten zich uitschrijven als lid van een kerkgenootschap. Tussen 2005 en 2010 bijvoorbeeld daalde het aantal leden van kerkgenootschappen van 7,13 miljoen naar 6,86 miljoen. Dat ledenverlies gaat ook gepaard met verlies aan inkomsten. Het heeft geleid tot fusies en tot steeds meer lege kerken.
    2. De belangstelling voor het beroep van geestelijke nam sterk af. Kerkgenootschappen kregen moeite om een pastoor of dominee te vinden voor de gebedsdiensten.

    De ontkerkelijking werd in de hand gewerkt door:

    Door de ontzuiling en de ontkerkelijking nam de invloed van godsdienst en geloof op het dagelijks leven in Nederland af. Dit noemen we secularisatie.