Verbanden: opsommend en tegenstellend verband

In een tekst kun je samenhang aanbrengen door alinea's met elkaar te verbinden.
Die samenhang heet het verband in de tekst.
Je kunt verbanden herkennen aan signaalwoorden.

Er zijn verschillende soorten verbanden; bij ieder soort verband horen vaak andere signaalwoorden.

Opsommend verband
Bij een opsommend verband worden een aantal zaken achter elkaar opgenoemd.

Voorbeeld

Een opsommend verband kun je herkennen aan signaalwoorden als:

eerst, dan, daarna, vervolgens, tenslotte, ook, niet alleen ... maar ook, verder, nog, daarnaast, zowel ... als ..., ten eerste ... ten tweede ... enzovoort.

Tegenstellend verband

Voorbeeld

Een tegenstellend verband kun je herkennen aan signaalwoorden als:

maar, doch, echter, integendeel, daar staat tegenover, enerzijds ... anderzijds, enzovoort.