Cultuurgebied
Bij 2.1 heb je geleerd wat cultuur is en welke elementen daar bij horen. Nu je deze kennis hebt ga je proberen de wereld in te delen in cultuurgebieden.
Een cultuurgebied is een gebied waar mensen kenmerken met elkaar gemeen hebben op het gebied van geloof, muziek, kleding, taal en andere zaken.
Elk cultuurgebied heeft dus zijn eigen sterke cultuurelementen.
Je gaat beginnen met het maken van een eigen wereldkaart met daarin de cultuurgebieden zoals jij ze ziet. Je gaat dus bedenken welke andere culturen er nog meer op de wereld zijn en waarom die culturen van onze cultuur verschillen. Denk hierbij dus aan cultuurelementen zoals geloof, taal, kleding, muziek etc.
Opdrachten
1. Maak een mindmap van de verschillende cultuurgebieden op aarde volgens jouw eigen wereldbeeld. Je krijgt een lege wereldkaart van je docent. Op die kaart ga jij gebieden met dezelfde cultuur dezelfde kleur geven. Bedenk welke verschillende culturen er volgens jou zijn en geef die aan op de kaart. Omdat je de mindmap volgens jouw wereldbeeld maakt kun je de opdracht niet fout doen! Maak bij je mindmap een legenda van de kleuren die je gebruikt hebt. Geef elk cultuurgebied een eigen naam.
Na het maken en nabespreken van opdracht 1 heb je gemerkt dat er nogal verschillende meningen zijn over het verdelen van de cultuurgebieden. We gaan nu bij de volgende opdrachten aan de hand van verschillende kaarten uit de Grote Bosatlas (54e editie) verder kijken naar de cultuurgebieden op aarde.
Atlasopdracht
2. Pak kaart 241A uit de GB voor je en vergelijk jouw eigen kaart met de kaart uit de atlas. Schrijf op welke verschillen en welke overeenkomsten je ziet.
3. Op kaart 241A zie je dat sommige gebieden gestreept zijn en dus twee kleuren hebben. Waarom zijn die gebieden gestreept denk je?
4. Welk cultuurelement zou een oorzaak kunnen zijn voor het ontstaan van deze gestreepte gebieden. Gebruik de kaarten op blz. 236 in je antwoord.
5. Vergelijk nu kaart 241A met kaart 241B. Schrijf drie verschillen en drie overeenkomsten op over de indeling van de cultuurgebieden tussen de beide kaarten.
De cultuurgebieden
Om duidelijk te hebben waarover we praten (dus ook op de toets), maken wij onderscheid tussen de volgende zes grote cultuurgebieden op de aarde:
De Westerse Wereld
Jij en ik leven in De Westerse Wereld. Kenmerkend voor het westerse cultuurgebied is het belang dat wordt gehecht aan democratie, aan vrijheid van meningsuiting, aan gelijkheid en aan individualisme.
Een ander kenmerk is dat de westerse cultuur is ingesteld op veranderingen, openstaat voor invloeden van buitenaf, en zich snel aanpast.
De westerse wereld is het dominantste cultuurgebied sinds de West-Europese landen een groot deel van de wereld hebben gekoloniseerd. Westerlingen hebben hun sporen op verschillende plekken achtergelaten, maar nemen van die plekken ook wat mee terug. Steeds meer mensen emigreren en nemen hun eigen cultuur mee: cultuurgebieden veranderen voortdurend en de grenzen tussen cultuurgebieden vervagen. Daarover leer je meer in 2.3.
Azië
Azië is een heel groot gebied met heel veel inwoners. Eigenlijk is het ook niet één cultuurgebied maar zijn het meerdere. Er worden namelijk heel veel talen gesproken. Het Hindoeïsme en Boeddhisme zijn in dit gebied twee belangrijke godsdiensten. Er wonen veel verschillende volken met veel verschillende gebruiken. China en India zijn de twee grootste landen in Azië. India is de grootste democratie ter wereld. China is een socialistisch/communistisch politiek systeem. Dus de leidende partij heeft heel veel macht en bepaald heel veel voor de inwoners. In deze gebieden is een groep mensen belangrijker dan het individu. In dit gebied eten mensen vooral rijst met groente.
Islamitische wereld.
In de islamitische wereld is de godsdienst een heel belangrijk cultuurelement, de godsdienst bepaalt voor een heel belangrijk deel hoe mensen zich kleden en wat ze eten. In dit cultuurgebied kan iedereen Arabisch, want dat is de taal waarin de Koran geschreven is. Tegenwoordig zijn vooral extreme islamitische groepen veel in het nieuws, maar zij laten een hele negatieve kant van de islam zien.
Latijns Amerika.
Latijns Amerika is in het verleden een kolonie geweest van Spanje of Portugal. Het grootste land, Brazilië, is als enige land een kolonie geweest van Portugal en hierdoor spreken de mensen in Brazilië Portugees. In alle andere lande spreken de mensen Spaans. De rooms-katholieke godsdienst is hier de belangrijkste godsdienst. Deze godsdienst is door de Spanjaarden en Portugezen meegenomen. Natuurlijk wonen er ook nog oorspronkelijke inwoners in dit gebied, dit zijn de indianen.
Sub Sahara of Afrika ten zuiden van de Sahara.
Dit is een gebied met heel veel verschillende stammen met verschillende talen en godsdiensten. Je komt de christelijke godsdienst hier tegen maar ook nog mensen die een natuurgodsdienst hebben. Bij een natuurgodsdienst ken je macht toe aan planten of dieren. Deze cultuurzone is een deel van onze aarde waar veel armoede voorkomt. Door deze armoede sterven er veel mensen van honger of ziektes. In veel van de landen in dit gebied is de regering corrupt. Corruptie betekent dat regeringen hun macht niet gebruiken om het land op te bouwen maar er vooral zelf heel rijk van worden. Bewoners van deze landen zijn vaak de klos.
Voormalig Sovjet-Unie
Na de tweede wereldoorlog was de Rusland de baas in een aantal Oost Europese landen. De regering had veel macht en de inwoners van het land moesten doen wat de regering wilde. Dit systeem waarbij de regering heel veel te zeggen heeft over de inwoners van een land noemen we socialisme. In 1990 werden veel landen zelfstandig en een aantal ging bij Europa horen. Ook in de Sovjet Unie zelf kwam meer vrijheid. Tegenwoordig heet de leider van Rusland President Poetin en hij heeft ervoor gezorgd dat hijzelf weer heel veel macht heeft. De belangrijkste godsdienst is het Russisch orthodox, dit valt ook onder de christelijke godsdienst. De belangrijkste taal in dit gebied is Russisch.
Opdrachten
6. Op basis van welke cultuurelementen zou de GB Azië verder indelen in kleinere cultuurgebieden? (tip: gebruik de kaarten op blz. 236)
7. Wat vind jij de beste indeling qua cultuur voor Azië?
Samenvattend
8. Kleur nu nogmaals de lege wereldkaart in aan de hand van de kennis die je tot nu toe verzameld hebt (maak gebruik van kaart 241A en B). Laat daarin de zes cultuurgebieden terugkomen die hierboven genoemd zijn. Maak een duidelijke legenda voor jezelf, zodat je deze kan leren voor de toets.
Cultuurelementen van de cultuurgebieden
9. Je gaat nu in de klas uitzoeken welke cultuurelementen er bij de verschillende cultuurgebieden horen. Je zoekt tenminste één voorbeeld van een cultuurelement (zie lijstje hieronder) per cultuurgebied. Let op: je moet dus op zoek naar cultuurelementen van het hele cultuurgebied niet van een land uit dit cultuurgebied.
Conflicten
Je hebt gemerkt dat het lastig is om de grenzen tussen de cultuurgebieden aan te geven. In de praktijk levert dat ook veel conflicten op. Een voorbeeld van een conflict waarbij verschillende culturen een rol spelen is het conflict in Soedan (Afrika).
Atlasopdrachten
10. Gebruik de atlas. Op de grens van welke twee cultuurgebieden ligt Sudan?
11. Gebruik kaart 236A. Welke godsdienst is er in het noorden van Soedan en welke religie is er in het zuiden van Soedan.
Klik op de volgende link: http://www.warchild.nl/land/soedan . Met de link kom je terecht op de website van WarChild. Lees de tekst onder het kopje ‘Dit is er aan de hand’.
12. Wat vind jij ervan dat Soedan is opgesplitst in twee delen om het conflict op te lossen?