De Europese Unie is een vrijhandelsgebied. Dat betekent dat er tussen de landen van de EU geen handelsbelemmeringen zijn. Er is vrij verkeer van producten: goederen en diensten kunnen ongehinderd worden geëxporteerd of geïmporteerd.
Voor een land als Nederland is de vrijhandel tussen de landen van de EU, met daarbij de invoering van de euro, zeer belangrijk. Nederland staat bij alle lidstaten van de EU in de top-15 van belangrijkste handelspartner. Ruim 75% van de Nederlandse export is export naar een ander EU land.
Naast vrij verkeer van goederen en diensten is er ook sprake van vrij verkeer van personen tussen de landen van de EU.
Als iemand uit Nederland wil studeren in Madrid heeft hij/zij geen verblijfsvergunning nodig. Iemand uit Polen heeft een werkvergunning om in Nederland te komen werken. Er zijn binnen de EU geen binnengrenzen: er is vrije migratie van personen.