SB5 Informatiebewust


Zoektips van de Hogeschool van Amsterdam

Fase 3: Selecteren en beoordelen van informatie: Bron: Leraar 24

Opdracht: noteer alle tips die de student in het filmpje van Leraar 24 geeft over het zoeken van informatie.

Bespreek deze tips in je groepje en verdeel ze in nuttige en minder nuttige tips. Zet er ook bij wat je zelf wel of niet al wist.

Voeg de uitkomsten hiervan toe aan je blogbijdrage van fase 2.

 

 

Tips om de betrouwbaarheid van websites te checken 

Een handige manier om snel een website te beoordeen vind je hieronder. Lees alles door en maak daarna de oefeningen met deze methode.

Wat is een website WAARD  . 

Wat zegt het Webadres. 

Wat is de Autoriteit van de Auteur. 

Is de site Actueel (up-to-date?). 

Is de site omgeven door Reclame (objectief?). 

Wat is het Doel van de site (stemt de inhoud daarmee overeen?).  

 

Webadres 

Gemeentelijke informatie haal je bij voorkeur bij de gemeente, informatie over je gezondheid bij de huisarts of specialist. Als je op Internet rondkijkt, kom je veel informatie tegen waarvan niet direct duidelijk is hoe betrouwbaar die is. Een hulpmiddel om de autoriteit en de doelstellingen van een website vast te stellen is een blik op de URL.  

Elke pagina op het Internet heeft zijn eigen unieke adres, de zogeheten URL, de Uniform Resource Locator. Hieronder wordt uitgelegd hoe deze URL's in elkaar steken en hoe je zelf het adres van een site kunt verzinnen. 

Om te beginnen ontleden we de URL van de homepage van de KLM: http://www.klm.nl/  

 

Het protocol ziet er anders uit als de verbinding beveiligd is. Een voorbeeld van een beveiligde website is https://internetbankieren.frieslandbank.nl/ebank/ 

 

Door op het veiligheidsslotje te klikken komt er extra informatie over het SSL Certificaat. Bij het gebruik van een moderne browser kleurt de adresbalk groen en kun je extra informatie over de website opvragen.  

SSL CERTIFICAAT 

 

Opdrachtje tussendoor 

Stel je voor: je bent op zoek bent naar Italiaanse zinnen voor op reis. Je komt 2 adressen tegen: 

<http://www.vandale.nl/taaladvies/taalopreis/20885/20861> en 

<http://members.chello.nl/~janvandungen/taalopreis/italie.html>.  

Kijk dan naar het eerste gedeelte van de adressen: vandale.nl en members.chello.nl.  

 

Het eerste adres is van de uitgeverij van Dale. Reken maar dat die ervoor zorgen dat er geen foutjes op hun site staan. Bij members.chello.nl/~janvandungen gaat het om een abonnee van Chello. Je ziet vóór de naam van de abonnee een ~teken (een tilde). Wat die abonnee op de site zet, kan heel interessant zijn, maar houd er rekening mee dat het om een site van privé-persoon gaat. 

 

De topdomeinnaam kan informatie geven over de herkomst van de bron.  

  .com verwijst naar commerciële informatie; 

  .org verwijst naar een non-profit organisatie;  

  .edu verwijst naar educatieve instellingen (vooral universiteiten in de VS); 

  .gov verwijst naar de overheid van de VS; 

  .int verwijst naar een internationale organisatie; 

  .mil verwijst naar militaire instellingen van de VS; 

  .museum verwijst naar musea; 

  .tvverwijst naar tv; de televisiebranche maakt graag gebruik van dit domein van het eiland Tuvalu 

Enzovoort 

 

Let wel: de domeinaanduiding kán informatie geven over de herkomst van de bron, maar dat is niet noodzakelijk. Zo kun je als particulier bijvoorbeeld gewoon een .com of .org adres registeren.  

 

Autoriteit 

Zoals je gezien hebt, kan het webadres je informatie verschaffen over de autoriteit van de schrijver van de site. Maar dat is niet voldoende. Wat kun je nog meer doen?  

Bekijk of de verantwoordelijke voor de inhoud bereikbaar is via e-mail, brief of telefoon. Als er geen verantwoordelijke op een webpagina staat, dan moet je wantrouwend worden! 

Hanteer de Paaseierenregel (Arjan Dasselaar): Eén bron is geen bron, twee bronnen zijn een halve bron, drie bronnen vormen een bron. 

Bekijk wat andere sites van de gevonden webpagina vinden. Hoeveel pagina's verwijzen er (stemmen vóór) en wat is de aard van de verwijzende pagina's? In Google typ je dan bijvoorbeeld in link:naamvansite.nl in en bestudeer je de resultaten.  

 

Actueel 

Voor veel onderwerpen is het belangrijk dat de informatie actueel is. Dus niet te oud. Er kunnen bijvoorbeeld nieuwe medicijnen en behandelingen op de markt komen, wetten kunnen veranderen, enzovoort.  

Hoe kom je erachter hoe oud de informatie is? Je kunt dan kijken naar hoe actueel het materiaal is dat op de pagina’s staat. Daarnaast probeer je na te gaan wanneer de laatste update van de pagina was. Je vindt de laatste update vaak onderaan de pagina, samen met de naam en het (e-mail)adres van de auteur. Ook de actualiteit van de links geeft een indicatie van de actualiteit. 

De inhoud van een roman hoeft natuurlijk niet actueel te zijn. Dit is statische informatie.  

 

Reclame 

Let op voor misleidende informatie. Soms leidt reclame alleen maar af, maar reclame kan ook gewoonweg misleidend zijn! Een webpagina met reclameboodschappen op haar site kan nog steeds zeer waardevol zijn. De reclameboodschappen helpen de maker van de site de kosten te financieren. Pas als het niet meer duidelijk is wat reclame is en wat niet, wordt het oppassen geblazen!  

Bij het kiezen van bronnen en het beoordelen van informatie is het goed om je steeds voor te stellen vanuit welk belang en met welk doel de informatie gegeven is. Je weet dat reclameboodschappen bedoeld zijn om zoveel mogelijk te verkopen en niet altijd om de meest betrouwbare informatie te geven. Als je betrouwbare informatie over producten zoekt, heb je bijvoorbeeld meer aan de consumentenbond en consumentenprogramma’s op tv. Zij hebben als doel consumenten voor te lichten. 

 

Doel 

Als je weet met welk doel een webpagina is gemaakt, dan zegt dat veel over de waarde die zo'n site heeft voor het beantwoorden van jouw zoekvraag. Een website over depressie die als doel heeft de eigen ervaringen te verwerken heeft een andere insteek dan een website over depressie van een onafhankelijke stichting.  

Belangrijk: Maakt de pagina waar wat ze belooft? Komen doel en inhoud overeen?  

 

Tree octopus

 

 

Opdracht 1.  Beoordelen van Informatie met de methode WAARD

1. Bekijk eerst bovenstaand filmpje over de met uitsterven bedreigde boomoctopus.

2. Beoordeel daarna de website die de redders van deze diersoort hebben gemaakt met de methode Waard

http://zapatopi.net/treeoctopus/

Vul voor elke vraag van WAARD zo uitgebreid mogelijk de antwoorden in. Je doet dit in de vorm van een verslag in Word, met een tabel waarin je in de linkerkolom de vraag uit WAARD noteert en rechts julie antwoord(en).

Aan het eind noteren jullie de eindconclusie, door deze website een score te geven op een schaal van 1 - 10, waarbij 1 = zeer onbetrouwbaar - 10 = zeer betrouwbaar.

3. Beoordeel nu deze website met de checklist van de Webdetective. Die ben je al eerder tegengekomen. Wat is nu de eindconclusie?

Kopieer de eindconclusie van de checklist en vergelijk deze met jullie eindconclusie van de methode WAARD.

4. Lever jullie gehele beoordeling in in de inlevermap Boomoctopus.