Ben je wel eens gaan wandelen in de bergen en heb je toen het fantastische uitzicht bewonderd, omhoog gekeken naar de toppen van de bomen, geluisterd naar het ritselen van de bladeren...en opeens gemerkt dat je helemaal alleen was en verdwaald was? Logisch, zo'n situatie roept een bepaalde mate van paniek op en zorgen over je veiligheid. Maar hoewel verdwaald raken in de natuur een beangstigende ervaring kan zijn, is overleven in de wildernis over het algemeen een kwestie van gezond verstand, geduld, en op de juiste manier gebruik maken van de rijkdom van moeder natuur. Als je wilt weten hoe je in de natuur kan overleven, volg dan gewoon onderstaande instructies op.
Verricht eerst wat onderzoek.
Ga niet gewoon een trektocht maken in de wildernis; zorg dat je je eerst een gedegen beeld vormt van de omgeving. Het bestuderen van een kaart van het gebied waar je heen gaat – en zorgen dat je die bij je hebt – verkleint de kans dat je verdwaald raakt aanzienlijk. Leer over de flora en fauna van het gebied dat je gaat ontdekken. Kennis van de lokale planten en dieren kan je leven redden (bijvoorbeeld weten welke planten eetbaar zijn, of weten waar de lokale kolonie ratelslangen zich heeft genesteld).
Neem een survivaluitrusting mee.
Een basaal survivalpakket bestaande uit een mes, een metalen lucifer, wat lucifers (in een waterdichte bus), wat touw (550 paracord is het beste), een fluitje, een nooddeken, een survivalspiegel, waterzuiveringstabletten, en een kompas kunnen het verschil tussen leven en dood maken. Ook al ga je maar een dag hiken, zorg dat je de basis bij je hebt.
Zorg dat je een communicatiemiddel bij je hebt.
Een mobiele telefoon met een extra batterij of een draagbare 27 MC radio kan je beste en snelste manier zijn om gered te worden als je echt verdwaald of gewond bent. Hoewel een mobiele telefoonsignaal slechts te krijgen is vanaf de top van een heuvel of boom, is het toch beter dan niets. Serieuze trekkers kunnen zelfs overwegen om te investeren in een noodbaken (PLB), zoals de SPOT Messenger, voor lange, gewaagde of afgelegen tochten.
Raak niet in paniek als je verdwaalt.
Paniek is gevaarlijker dan wat dan ook, omdat het de werking van je allerbeste, meest nuttige en veelzijdige overlevingsmiddel beïnvloedt: je denkvermogen. Op het moment dat je je realiseert dat je verdwaald bent, stop dan meteen, voordat je iets anders gaat doen. Haal diep adem en blijf kalm. Voordat je iets gaat doen kun je het beste eerst het credo van het Engelstalige acroniem STOP opvolgen:
Oriënteer je.
De plek waar je je bevindt als je erachter komt dat je verdwaald bent, dat punt is je 'nulpunt'. Probeer iets te vinden waarmee je het kan markeren, zoals een kledingstuk dat je bij je hebt, een stapel stenen, een blad papier, of iets anders dat makkelijk te zien is vanaf een afstand. Leer de basisrichtingen – de zon komt op in het oosten en gaat onder in het westen. Gebruik dit om de richting te bepalen, net zoals bij een kompas (begin bovenaan bij 12.00 en ga met de klok mee) Noord, Oost, Zuid en West.
Blijf op dezelfde plek.
Dit verhoogt de kans dat je gevonden wordt, je verbruikt hierdoor minder energie en je hebt daardoor weer minder water en voedsel nodig. Ga liggen en blijf daar. De kans is best groot dat iemand je gaat zoeken, vooral als je iemand op de hoogte gebracht hebt van je plannen. Ook is het belangrijk als je met iemand bent: ga niet uit elkaar. Met hoe meer mensen je bent, hoe groter de kans is dat je het overleeft.
Maak een vuur.
Maak een vrij groot vuur met genoeg kooltjes die urenlang warm blijven, en zorg dat je genoeg extra droog hout hebt. Begin met het vuur nog voordat je denkt dat je het nodig hebt, ook al is het warm weer; een vuur is makkelijker gemaakt onder de juiste omstandigheden dan in paniek als de zon onder gaat – om nog maar te zwijgen van het feit dat het hebben van een vuur je een gevoel van comfort en veiligheid geeft terwijl je bezig bent om te bepalen waar je bent.
Markeer de plek waar je bent.
Maak een geluid zoals door te fluiten, zingen, of stenen tegen elkaar te laten ketsen. Als je kan, markeer de plek dan zo dat het vanuit de lucht zichtbaar is. Als je in een weide in de bergen bent, maak dan drie bergen van donkere bladeren of takken in de vorm van een driehoek. Als je in een zanderig gebied bent, maak dan een grote driehoek in het zand. Drie van wat dan ook is in de wildernis een standaard noodsignaal.
Zorg dat je een goede waterbron vindt.
In een overlevingssituatie kan je tot drie dagen zonder water, maar aan het einde van de tweede dag zal je in niet al te goede conditie verkeren; zorg dat je voordat de tweede dag aanbreekt water vindt. De beste bron van water is een waterbron, maar de kans dat je die vindt is klein. Kijk ook of je vogels dichtbij ziet vliegen, want die houden ervan om vlakbij vers water te vliegen. Drink het water dat je nog hebt op – zet jezelf op rantsoen maar niet zo erg dat je meteen al dorst hebt.
Zuiver je water.
Een grove manier van water zuiveren is om je pannetje te pakken en het daar in te verhitten. Om bacteriën effectief te doden moet het water minstens drie minuten goed koken.[1] Je kan ook (helder) water in een plastic fles doen en het zes uur lang in de zon zetten zodat de meeste organismen gedood worden.[2]
Probeer een schuilplaats te vinden of te maken.
Zonder een goede schuilplaats ben je volledig blootgesteld aan de elementen en loop je het risico op onderkoeling of zonnebrand, afhankelijk van het weer. Als je geen kleding draagt die past bij de omstandigheden waarin je verkeert, dan is het vinden van beschutting nog belangrijker. Gelukkig zitten bossen vol met middelen en bronnen waarmee je zowel beschutting als vuren (voor warmte, veiligheid, en signaleren) kan maken. Hier zijn wat dingen die je kan gebruiken:
Zorg voor veilig voedsel.
Weet dat de meeste gezonde volwassenen tot drie weken zonder voedsel kunnen overleven tenzij het koud is.[3] Het is beter om honger te hebben en gezond te zijn dan ziek. Zorg dat je zeker weet dat het voedsel dat je eet veilig is. Als er iets is dat jouw vermogen om te overleven verkleint, dat is het zowel verdwaald als ziek zijn. Uithongering is niet het grootste probleem.