Wat is een evenwichtsreactie?

Tot nu toe heb je chemische reactie leren kennen als aflopende reacties: als de beginstoffen in de juiste molverhouding gemengd worden ben je deze na afloop van de reactie kwijt. In plaats daarvan heb je één of meerdere producten gekregen.

Bekende voorbeelden van aflopende reacties zijn verbrandingsreacties en neerslagreacties. Neem bijvoorbeeld het verbranden van methaan:

CH4 + 2 O2 CO2 + 2 H2O

Zolang er voldoende zuurstof is zal alle methaan verbranden en worden omgezet in koolstofdioxide en water. De reactie is NIET omkeerbaar: je kunt methaan niet terugvormen door koolstofdioxide en water samen te voegen...

Maar lang niet alle chemische reactie zijn aflopend. Er bestaan ook vele omkeerbare reacties, waarbij een evenwicht ontstaat tussen het vormen en afbreken van het product. Je herkent dit in de reactievergelijking aan een dubbele pijl (). Bij een evenwichtsreactie zullen na afloop van de reactie NIET alle beginstoffen verdwenen zijn. In plaats daarvan eindig je in een situatie waarbij continu product gemaakt wordt én weer afgebroken wordt tot de beginstoffen (vandaar de dubbele pijl...).

Een bekend voorbeeld is het vormen van ammoniak uit stikstof en waterstof:

N2 + 3 H2 2 NH3

Deze reactie is van wereldbelang omdat ammoniak een belangrijke grondstof is voor kunstmest. We gaan deze evenwichtsreactie in een grafiek uitzetten. Klik op "volgende".