Stuwdamcentrales hebben niet alleen maar voordelen, er zijn ook ernstige nadelen: op sociaal en ecologisch terrein. Stuwmeren bedekken grote stukken land dat verloren gaat voor landbouw en natuur en waar mensen hun woningen moeten ontruimen.
Bij de aanleg van de Drieklovendam (zie Stap 3) en het bijbehorende stuwmeer bijvoorbeeld, moesten meer dan een miljoen mensen worden geëvacueerd.
Het zal je niet verbazen dat de lokale bevolking regelmatig protesteert tegen de bouw van stuwdammen. Het indammen van grote hoeveelheden water vergroot het gevaar van aardverschuivingen en zelfs aardbevingen. Dammen verstoren het ecosysteem. Verschillende trekvissen komen niet op de gewenste broedplaats omdat de dam ze tegenhoudt.
In de boven- en middenloop van de Huang He zijn verschillende dammen gebouwd. De rivier transporteert veel sediment dat in de stuwmeren bezinkt. De stuwmeren slibben daardoor dicht, terwijl er benedenstrooms geen vruchtbare aarde meer wordt afgezet.
Een stelsel van stuwdammen in de rivier kan benedenstrooms verdroging veroorzaken. In dat geval wordt niet alleen de scheepvaart belemmerd, maar heeft dat ook gevolgen voor irrigatie en drinkwatervoorziening. De Chinese regering erkent inmiddels de nadelen en maakt ook werk van een schoner milieu, veiligheid en duurzaamheid.
Lees het volgende artikel.
De machtige Gele Rivier stopt er halverwege mee
Liu woont in het noorden van Shaanxi, aan de middenloop van de ruim vijfduizend kilometer lange Huang He. De afgelopen zes jaar staat het water veel lager dan gebruikelijk. De oorsprong van de rivier ligt op de Tibetaanse hoogvlakte, vanwaar de rivier noord-oostwaarts richting de Gele Zee stroomt. Het kolkende water en de regelmatige overstromingen maken het traditioneel tot een van de gevreesde rivieren in China. Als het water de akkers van boer Liu bereikt, hoort het moddergeel te zijn van alle löss die het meevoert. Nu staat het water bijna roerloos in de rivierbedding. Stroomafwaarts is het nog erger: slechts honderdvijftig dagen per jaar bereikt de rivier de Gele Zee. De overige dagen is de rivier simpelweg halverwege al uitgestroomd. Het is alsof de Rijn al aan de Nederlandse grens is opgedroogd, of je vanaf de Pont Neuf in Parijs op de droge bedding van de Seine neerkijkt. Er is echter één enorm verschil: de Huang He moet bijna 150 miljoen Chinezen van water voorzien. Miljoenen anderen in China eten graan en maïs uit de regio waar China's civilisatie ooit begon. De rivier wordt daarom zowel de 'Wieg van de Chinese beschaving' als 'China's Zorgen' genoemd. Door de eeuwen heen tekenden Chinese keizerlijke dynastieën zorgvuldig de waterstanden in de rivier op. Vanaf de Han-dynastie, ruim tweeduizend jaar geleden, registreren de klassieken maar liefst 1500 grote overstromingen; bijna ieder jaar een overstroming. Bij plotselinge hevige regen in Oost-China stroomt de rivier nog altijd over, maar de hoger gelegen akkers van boer Liu zullen daar niet van kunnen profiteren. De bovenloop van de Huang He is daarmee een aaneenschakeling van stuwmeren, reservoirs en dammen geworden en milieuexperts zien hierin de oorzaak van het opdrogen van de rivier. Er wordt sinds de jaren negentig van de vorige eeuw eenvoudigweg te veel water onttrokken voor het opwekken van elektriciteit of het vullen van reservoirs. Het Bureau voor Water Beheer van de Huang He denkt het probleem met het dicht- of openzetten van reservoirs en stuwmeren en desnoods het stilleggen van elektriciteitsstations in de hand te kunnen houden, maar milieudeskundigen waarschuwen dat de rivier daarvoor te lang en onvoorspelbaar is en wijzen op de enorme consequenties. Het opdrogen van de Huang He en het dalen van het grondwaterpeil waarmee dat gepaard gaat, is niet alleen een catastrofe voor de boeren, maar ook voor de voedselvoorziening van het land. Niet alleen omdat op korte termijn de cruciale graan en maïs niet kunnen worden geoogst, maar ook omdat door het watergebrek steeds meer boeren uit de noordwestelijke provincies naar de kuststeden trekken. Milieudeskundigen waarschuwen voor verwoestijning als de middenstroom van de Huang He langdurig droog komt te staan. China’s honger naar elektriciteit veroorzaakt nu al een onoverkomelijk graantekort. Boer Liu weet dat. ‘We hebben hier regen nodig’, zegt hij. 'Van de rivier zullen we het dit jaar niet moeten hebben.’ Bron: www.trouw.nl |
Maak de oefening.