Uur na uur, dag na dag, week in week uit en jaar na jaar, zonder het werk ook maar een ogenblik te onderbreken, stuwt het hart het bloed door het vaatstelsel. De cellen in het lichaam halen zuurstof en energie uit het bloed en geven er de stofwisselingsproducten weer aan af. Dat betekent dat een goede werking van het hart letterlijk van levensbelang is.
De behoefte aan zuurstof is niet voor alle weefsels even groot. Spier- en hersenweefsel zijn zeer gevoelig voor een tekort aan zuurstof. Het hart bestaat uit zeer sterk doorbloed spierweefsel en is dan ook buitengewoon gevoelig voor een tekort aan zuurstof. Een falend hart is een belangrijke oorzaak van een verminderde bloedcirculatie. Maar ook een goed werkend hart krijgt het moeilijk als de bloedvaten buiten het hart een grotere weerstand hebben dan normaal. Het hart moet dan zo hard werken, dat er na korte of langere tijd problemen ontstaan. Deze situatie doet zich onder andere voor bij een verhoogde bloeddruk.
In dit hoofdstuk worden de middelen die invloed hebben op de werking van het hart en op de bloedvaten rond het hart besproken.
Leerdoelen
Aan het eind van dit hoofdstuk kun je uitleggen:
Hoe de werking van het hart is en hoe de aansturing van het hart gaat vanuit het zenuwstelsel;
Welke aandoeningen van het hart met geneesmiddelen behandeld worden;
Wat de werking is van de geneesmiddelen die gebruikt worden bij hartfalen, bij hartritmestoornissen en bij angina pectoris.
Hart- en vaatziekten
Aandoeningen van het hart die met geneesmiddelen behandeld worden, zijn:
Hartfalen (decompensatio cordis), een aandoening waarbij de hartspier verzwakt is.
Hartritmestoornissen, waarbij sprake is van een versneld hartritme van meer dan 100 slagen per minuut (tachycardie) of een traag hartritme van minder dan 50 slagen per minuut (bradycardie). Ook een onregelmatig hartritme kan veel oorzaken en verschijningsvormen hebben, zoals extra slagen tussendoor (extrasystolen) of een heel onregelmatig ritme door atriumfibrilleren.
Angina pectoris, een aandoening waarbij de bloedvaten die de hartspier van zuurstof voorzien, vernauwd zijn. De patiƫnt krijgt bij inspanning, kou of emoties last van pijn op de borst.