Bronnen van licht

De zon

De eerste bron van licht is de zon. Door een kas op een slimme manier te bouwen kan men ervoor zorgen dat er zoveel mogelijk licht in de kas komt. Ook trucjes zoals diffuus glas kunnen ervoor zorgen dat de planten in de kas meer licht kunnen krijgen. Soms is het echter gewenst om nog meer licht toe te dienen.

Er bestaan verschillende soorten lampen om planten te belichten.

SON-t / HPS / Hogedruk natriumlamp

De meest bekende lamp. Deze lamp hangt op een flinke afstand boven het gewas. Dit is niet alleen nodig om het licht goed te verdelen, maar ook om te voorkomen dat de planten te warm worden.

Deze lampen produceren een mengsel aan lichtkleuren dat aardig aansluit bij de behoefte van de plant. Daarnaast stralen ze wat warmte uit. Dit is in principe niet de bedoeling, maar het kan nuttig zijn om het gewas iets op te warmen, bijvoorbeeld om na bovenlangs watergeven een gewas snel op te laten drogen.

In deze kas met rozen hangt een flink aantal SON-T lampen.
 
Onderdelen van een hogedruk natriumlamp:

              (Conventioneel of elektronisch. Conventioneel bevat een condensator die na enkele jaren vervangen moet worden.)

 

TL-buizen

Ook TL-buizen worden soms gebruikt voor belichting van planten. Het gaat dan meestal om weefselkweeklaboratoria. Er bestaan speciale TL-buizen voor planten.

 

LED

De LED wordt op het moment beschouwd als de lamp van de toekomst. LEDs kunnen 1 kleur licht produceren. Hierdoor is het mogelijk om een lamp samen te stellen die exact de gewenste kleuren produceert. Kleuren die vaak worden gebruikt zijn:

Proefopstelling om te testen hoe planten reageren op LED-licht. LED-lampen zijn in staat om slechts 1 kleur licht te produceren, de meeste andere lichtbronnen geven een mix van verschillende kleuren. In deze opstelling kan apart de hoeveelheid rood, blauw en verrood licht worden ingesteld.
 

LED-lampen worden steeds goedkoper. Daarnaast neemt ook de hoeveelheid groeilicht die ze produceren per hoeveelheid electriciteit die je erin stopt nog toe.

Sommige toepassingen van LEDs maken gebruik van de mogelijkheid om exact de juiste mix van kleuren toe te dienen. Hiermee kan een plant gestuurd worden.

Andijvieplanten opgekweekt onder LED met of zonder ver-rood. De rechter plant  heeft geen ver-rood gekregen en is hierdoor veel compacter dan de linker plant.

 

LED-lampen bestaan in verschillende soorten en maten en zijn nog volop in ontwikkeling.

Enkele typen die je tegen kunt komen:

http://www.lighting.philips.nl/inspiratie/projecten/glastuinbouw/siberia-bv.html

Deze vorm van belichting is met name interessant in wat meer opgaande gewassen. Het onderste gedeelte van de planten kan dankzij deze techniek extra licht krijgen.

http://www.lighting.philips.nl/inspiratie/projecten/glastuinbouw/agro-care.html

http://www.lemnis-oreon.com/nl/grow-lights/producten.html

In sommige gevallen worden de lampen gekoeld met water om te voorkomen dat de warmte die ook door LEDs geproduceerd wordt in de kas terecht komt.

 

 

 

De liefhebber kan veel meer lezen over belichting:

http://www.pcsierteelt.be/hosting/pcs/pcs_site.nsf/0/23B156F1B5061A6BC12578BE0035AB2F/$file/Innovatiegids%20belichten.pdf

http://edepot.wur.nl/61156

 

Vragen licht

  1. Noem vier eigenschappen van licht die (mede) bepalen hoeveel een plant ermee kan.
  2. Leg kort uit wat het verschil is tussen de eenheden lux en micromol.
  3. Leg kort uit wat diffuus licht is.
  4. Met welke lichtbron is het mogelijk om licht van slechts 1 golflengte te produceren?
  5. Noem de drie kleuren LED die volgens jou het meest belangrijk zijn voor de teelt van planten.