1.6 Metropolis

Video: socialisme: ontstaan en inhoud https://www.youtube.com/watch?v=-acm2ltn_S4

Amsterdamse school: sociale woningbouw

Film Metropolis en denkbeelden

Socialisme

Het socialisme is een politieke stroming , waarbij mensen geen privé eigendom hebben maar alles eerlijk met elkaar delen. Het doel is om te komen tot een tot een rechtvaardiger samenleving. Over de wijze waarop en de mate waarin dit moet gebeuren bestaan er onder de socialisten grote meningsverschillen.

Rond 1900 ontstaan in Europa de eerste arbeidersbewegingen en vakbonden. Arbeiders komen op voor hun rechten, een goed loon en betere arbeidsomstandigheden. Woningbouwverenigingen worden opgericht, arbeiders moeten goede huisvesting hebben. Een voorbeeld hiervan is de wijk gebouwd door de Amsterdamse School  in Amsterdam . De architecten geloofde dat een esthetische woonomgeving de arbeiders zou verheffen. De woningen hadden drie of vier kamers, wat een enorme verbetering was voor de arbeiders.

In Duitsland wordt in deze tijd de NSDAP opgericht, een extreem rechtse partij onder leiding van Adolf Hitler.

Fritz Lang was een Duitse fimmaker. Hitler vond Metropolis een prachtige film. Fritz Lang is echter uit Duitsland weggevlucht en heeft daarna jaren in Hollywood gewerkt.

 

Futurisme: Bocciloni: titel: Het lawaai van de straat komt het huis binnen.

Metropolis: De vrouw Maria wordt getransformeerd naar de robot

Special effects in de film Metropolis

De ondergrondse machinekamer in Metropolis

Op 10 januari 1927 gaat de stomme sciencefiction film Metropolis van de Oostenrijks-Duitse filmer Fritz Lang (1890-1977) in de Ufa-Palast am Zoo in première. Tout Berlijn is aanwezig. De verwachtingen zijn hoog gespannen. Productiemaatschappij Ufa belooft de kranten een sensationele vertoning: 36.000 mensen zijn op de set geweest, waaronder ‘750 Kinder, 100 Neger und 25 Chinesen’. 1100 Figuranten hebben zich het hoofd kaal laten scheren.

Toch flopt de voor die tijd peperdure en controversiële film waaraan anderhalf jaar lang is gewerkt. Ufa verkeert op de rand van een faillissement.

Inmiddels is Metropolis een klassieker. In 2001 verkrijgt de film als eerste een plaats op de Unesco lijst van Werelderfgoed. Dat is niet voor niets. Het meesterwerk van Fritz Lang is in alle opzichten indrukwekkend. Niet eerder is zoiets in een bioscoop vertoond: wolkenkrabbers die tot de hemel reiken, een robot die in een vrouw verandert, vervaarlijke machines, mensenmassa’s die door de straten rennen en dreigen te verdrinken in een watervloed.

Het verhaal van Metropolis speelt zich af in een denkbeeldige stad die geheel is opgetrokken uit indrukwekkende decors. Het is 2026.

De samenleving in deze stad kent een strikte tweedeling. Bovengronds leeft de elite in een welvarende en zorgeloze wereld. Zij heeft deze stad bedacht, ontworpen en gebouwd. Ondergronds wonen arbeiders die dag en nacht in grote machinekamers zwoegen om Metropolis draaiende te houden. Hun leven is ellendig.

 

Maar er gloort hoop. De profetes Maria vertelt de arbeiders over de komst van een verlosser die de verschillen tussen beide klassen zal overbruggen. Ondertussen wordt de zoon van de hoofdontwerper van Metropolis verliefd op Maria. Hij blijkt de verlosser te zijn die zijn vader aan het einde van de film zal verzoenen met de arbeiders. Dat gaat uiteraard niet zonder slag of stoot. Aanvankelijk verzet de vader zich tegen de verliefdheid van zijn zoon en roept de hulp in een van een uitvinder. Die werkt aan een robot die niet van een mens te onderscheiden is. De vader vraagt hem de robot het uiterlijk van Maria te geven om zijn snode plannen uit te voeren.

De Maria-robot krijgt van de vader de opdracht om de arbeiders tot een opstand te bewegen, zodat hij die met geweld kan laten neerslaan. Zonder dat hij het weet voegt de uitvinder daar een tweede opdracht aan toe. De Maria-robot moet niet alleen een opstand ontketenen, maar de arbeiders ook aanzetten tot het vernietigen van de stad door de machines buiten werking te stellen. Met alle gevolgen van dien.

De oorspronkelijke film duurt tweeënhalf uur, maar verveelt geen moment. De special effects ogen nog steeds bijzonder en de spanning wordt regelmatig opgevoerd door dramatische ontwikkelingen.

In 2002 is daarvan een zo goed mogelijk gerestaureerde versie op dvd verschenen. Deze versie is gereconstrueerd aan de hand van een exemplaar dat kort daarvoor in Argentinië is opgedoken.

De film is een prachtig tijdsbeeld en een Art Deco monument. De toonaangevende decors, interieurs, meubels, kostuums en de robot weerspiegelen de geometrische vormgeving van die periode. Zij hebben vele vormgevers binnen en buiten de filmwereld geïnspireerd. Tot op de dag van vandaag laten zij hun sporen na in films als Blade Runner en videoclips van Madonna.

 

 

Queen: Radio Gaga, inspiratie bij de film Metropolis https://youtu.be/mMlOetIQN00

Videoclip: Madonna: Express yourself https://www.youtube.com/watch?v=ta0OrSA2KBY

Werkblad Metropolis en special effects