Stap 1: Politieke loopbaan

Politieke loopbaan van Floris V
Floris V uit de dynastie van het Hollandse Huis werd in 1254 geboren. Zijn vader Willem, die graaf van Holland was, kwam twee jaar later in Hoogwoud om het leven tijdens een veldtocht tegen de Friezen. Op dat moment werd Floris zelf graaf van Holland en ook van Zeeland, maar pas tien jaar later, op zijn twaalfde, kreeg hij het bestuur over het graafschap. Hij trouwde in 1269 met Beatrix van Vlaanderen. Uit dit huwelijk werden elf kinderen geboren. Hiervan bleef alleen Jan, geboren in 1284, lang genoeg in leven om Floris op te volgen als graaf van Holland en Zeeland, toen Floris in 1296 werd vermoord.

Bekijk nu de onderstaande video's en lees de tekst.
Maak aantekeningen over het leven van Floris. Deze heb je nodig voor de eindopdracht.
Video: Floris de Vijfde

Video: Floris V vermoord

Floris V 1254-1296
Het Binnenhof staat tegenwoordig symbool voor het Haagse politieke leven. Slechts weinigen beseffen dat de geschiedenis van het complex teruggaat tot de dertiende eeuw en nauw verbonden is met de regeringsperiode van de beroemdste middeleeuwse graaf van Holland, Floris V. Toen Floris in de zomer van 1254 werd geboren, stond in des Graven Haghe een nieuw grafelijk slot in de steigers. De opdracht daartoe was nog gegeven door Floris’ vader, graaf Willem II, die in 1256 tijdens een expeditie tegen de Friezen bij Hoogwoud met zijn paard door het ijs zakte en door de toegesnelde Friezen de schedel werd ingeslagen. De pas twee jaar oude Floris was daarna officieel de nieuwe graaf, al werd het bewind voorlopig gevoerd door zijn oom.

Eenmaal zelf aan de macht, besloot Floris zijn vaders dood te wreken door een veroveringstocht tegen de Friezen te ondernemen. Het werd een grote mislukking, die door de boeren en stedelingen in het Kennemerland werd aangegrepen om in opstand te komen. Slechts door de oproerige Kennemers een aantal voorrechten te verlenen die hen moesten beschermen tegen adellijke heren wist Floris de rust te herstellen. ‘Der keerlen god’, noemden de verontwaardigde edelen hem sindsdien misprijzend, de god van de boeren.

In de jaren daarop wist Floris echter het machtsgebied van de Hollandse graven aanzienlijk te vergroten: hij pikte het Amstelgebied en Woerden in van de bisschop van Utrecht (en maakte aldus van het zeer jonge Amsterdam een Hollandse stad) en veroverde West-Friesland. Om zijn overwinning te consolideren liet hij dwangburchten bouwen in de buurt van Alkmaar, Medemblik en Wijdenes.

Bron: http://www.entoen.nu/florisv

 

Geschiedenis van Den Haag
Floris V werd op 24 juni 1254 in Leiden geboren en was pas anderhalf jaar oud toen zijn vader stierf. Een van zijn voogden was tante Aleid en zij zorgde ervoor dat hij een goede scholing kreeg. Het was mogelijk door haar invloed dat hij belangstelling kreeg voor literatuur en geschiedenis. Hij gaf Jacob van Maerlant opdracht om een wereldgeschiedenis te schrijven, de Spiegel Historiael. Zijn klerk Melis Stoke schreef in zijn opdracht de Rijmkroniek, een geschiedenis van Holland. De Rijmkroniek had voor Floris ook politieke waarde omdat Melis Stoke hierin pleitte voor een sterk grafelijk gezag. Een sterke overheid was volgens hem de voornaamste garantie voor politieke stabiliteit: ‘ .. elc lant moet hebben here, sallet bliven in sijn ere..’.

Toen Floris in 1266 de regering op zich nam was er nog geen sprake van politieke stabiliteit. Holland bestond nog steeds uit losse delen als Kennemerland, West-Friesland en Amstelland. Daar kwam men nog wel eens tegen de graaf in opstand. Maar Floris was een daadkrachtige graaf en het lukte hem om deze opstanden te onderdrukken. Volgens oudere geschiedschrijving had hij zich bij het volk desalniettemin zo geliefd gemaakt dat hij de bijnaam ‘der Keerlen God’ kreeg. Volgens modernere historici kreeg hij deze naam echter niet van het "gewone volk", maar pas veel later om vermoedelijk politieke redenen.

Graaf Floris probeerde ook paal en perk te stellen aan de macht van hoge edelen. Enkele van hen hielden aan de randen van het graafschap zelfs een eigen graafschap in stand. Een van die zelfstandige edelen was de heer van Monster. Die raakte in 1295 zijn macht kwijt en moest de graaf als heer erkennen. Om de macht van de edelen verder te beperken stelde hij baljuwschappen in, een soort bestuursdistrict. De graaf stelde in de functie van baljuw geen edelen aan, maar mensen met een lagere positie. Het moesten mensen zijn die meer afhankelijk waren van de graaf. Een baljuw kon tussentijds worden vervangen. De baljuw voerde namens de graaf allerlei bestuurstaken uit en was daarnaast voorzitter van de regionale rechtbank.

Floris V probeerde ook in het buitenland zijn macht en aanzien te vergroten. In de strijd tussen Frankrijk en Engeland koos hij aanvankelijk partij voor Engeland. Sommige historici denken dat hij de steun van de Engelse koning Edward I zocht omdat hij probeerde koning van Schotland te worden. Via zijn bet-overgrootmoeder Ada stamde hij af van het Schotse koningshuis. Ook in Engelse elementen in de bouwstijl van de Ridderzaal zien onderzoekers aanwijzingen voor politieke belangstelling voor Engeland.

Bron: Geschiedenis van Den Haag

De kwestie van de troonopvolging in Schotland kwam aan de orde toen koning Alexander I van Schotland in 1286 overleed. Floris V dacht aanspraak op de Schotse troon te kunnen maken, maar koning Edward I van Engeland steunde hem daar niet in omdat hij Schotland wilde inlijven bij zijn eigen koninkrijk.

Hierna probeerde Floris V zijn macht te vergroten door gebieden te veroveren in Zeeland. Hij kreeg daarbij steun van Edward I en daarna van de Fransen.

In 1296 kwam aan de samenwerking tussen Floris V en Edward I een einde door een ruzie over de wolhandel. Toen sloot Floris V een bondgenootschap met de koning van Frankrijk, zeer tot ongenoegen van Edward I.