Zuiver of een mengsel
Een zuivere stof bestaat uit maar één soort stof. Deze stof kan dus bestaan uit één soort atoom, zoals bij zuivere metalen. Maar bij moleculaire stoffen kan het zijn dat het molecuul is opgebouwd uit verschillende atomen, maar toch een zuivere stof is. Het molecuul wordt namelijk gezien als de bouwsteen van de stof. Wanneer er verschillende moleculen bij elkaar zitten, wordt het wel een mengsel genoemd.
Soorten mengsels
Het mengen van twee of meer stoffen kan door de stofeigenschappen steeds anders verlopen. Sommige stoffen mengen niet goed samen, de andere stoffen mengen pas als ze samen in gas vorm zijn. De bekenste mengsels zijn een oplossing, een suspensie en een emulsie.
- Oplossing
Een oplossing is een mengsel van een vloeistof met een vaste stof, een vloeistof met een ander vloeistof of een vloeistof met een gas. Dit mengsel is altijd helder, jij kan er altijd door heen kijken. Wel kan een oplossing een kleurtje hebben, maar is dan wel homogeen (helemaal hetzelfde).
- Suspensie
Een mengsel waarbij een vloeistof gemixd is met een vaste stof, waarbij de vaste stof niet oplost, wordt een suspensie genoemd. Doordat de vaste stof niet oplost, is een suspensie altijd troebel. Als het mengsel een tijd blijft staan, zal de vaste stof naar de bodem zinken. Omdat het mengsel niet overal het zelfde eruit ziet, wordt het ook wel heterogeen genoemd. Een voorbeeld van een suspensie is sinaasappelsap.
- Emulsie
Een emulsie is een mengsel van twee vloeistoffen die niet goed of helemaal niet met elkaar kunnen mengen. Hierdoor ontstaat een tweelagensysteem, waarbij de ene vloeistof drijft op de andere vloeistof. Denk hierbij aan olie op water. Door heel hard te schudden, lijken de twee vloeistoffen misschien te mengen. Maar als het mengsel een tijd blijft staan, zal het weer ontmengen.
Hydrofiel en Hydrofoob
Al het leven op aarde heeft water nodig om te overleven en daarom is het een erg belangrijke stof. Doordat water zo belangrijk is, wordt het wel of niet oplossen van een stof in water ook gezien als iets belangrijkst. Wanneer een stof oplosbaar is in water, wordt de stof hydrofiel genoemd. Een stof dat niet kan oplossen of mengen met water wordt hydrofoob genoemd.
Wanneer een hydrofiele vloeistof en een hydrofobe vloeistof worden gemixt, wordt er een emulsie gevormd. De twee lagen kunnen wel met elkaar worden gemengd als er een emulgator wordt toegevoegd.
Vraag 21. Emulgator
Hiernaast is een afbeelding weergegeven van de werking van een emulgator.
a. Leg uit of de volgende uitspraak juist is: ' Een emulgator heeft hydrofiele en hydrofobe eigenschappen.'
In de afbeelding is een olie-in-water-emulsie te zien.
b. Teken op dezelfde manier een water-in-olie-emulsie.
Andere soorten mengsels
Hieronder staan nog een aantal andere mengsels kort beschreven.
- Rook
Een troebel mengsel van vaste deeltjes in gasdeeltjes.
- Schuim
Een mengsel waarbij gasbelletjes opgesloten zijn in een vaste stof of een vloeistof. Dit mengsel is onstabiel.
- Nevel
Een troebel mengsel van vloeibare deeltjes in gasdeeltjes.
- Legering
Een mengsel van twee of meerdere metalen. Deze mengsels hebben dan een combinatie van de stofeigenschappen van de metalen waaruit ze bestaan.
Vraag 22. Mengsels
In de linkerrij staan stoffen, on de rechterrij staan soorten mengsels. Verbind de juiste stof met het juiste soort mengsel.
A |
Slagroom |
1 |
Rook |
B |
Limonade |
2 |
Suspensie |
C |
Haarspray |
3 |
Nevel |
D |
Bluspoeder |
4 |
Oplossing |
E |
Modder |
5 |
Schuim |