Startopdracht

 

Hidde en Raoul brengen een bezoek aan Diergaarde Blijdorp in Rotterdam. Op een gegeven moment komen zij aan bij het verblijf van de okapi’s en de giraffen. Hidde en Raoul lezen op een bordje dat okapi’s nauw verwant zijn aan de giraffen. Inderdaad hebben de okapi’s net als giraffen een schuin aflopende rug, twee met huid bedekte ‘horentjes’ op hun schedel en een lange smalle grijptong waarmee zij de groene bladeren van takken afstropen. Het meest opvallende verschil tussen de twee verschillende soorten is natuurlijk de lengte van de hals. Giraffen leven in open steppegebieden in Afrika en voeden zich met jonge bladeren die hoog in de toppen van de bomen groeien. De okapi’s leven juist in dichtbegroeide Afrikaanse wouden en voeden zich met jonge bladeren van struiken. Uit vondsten van fossielen leiden biologen af dat de okapi en de giraffe afstammen van een groep hertachtige hoefdieren die 25 miljoen jaar geleden in Afrika leefde. Deze gemeenschappelijke voorouder had, net als de okapi, een korte hals. Tussen Hidde en Raoul ontstaat een discussie over het ontstaan van de lange hals van de giraffe.

Hidde:      Ik denk dat de nek van een giraffe iets langer werd toen hij in een gebied ging leven met veel hoge bomen.

Raoul:      Hoezo?

Hidde:      Nou, een giraffe moet zijn hals uitstrekken om bij de hogere blaadjes te komen. Zo werd zijn nek een klein beetje langer. De hals van de      nakomelingen van die giraffen kregen een nog iets langere nek en na verloop van tijd was de hals zo lang als ie nu is bij de giraffe.

Raoul:      Ja, maar als ze hier in de dierentuin de voederbak van de okapi steeds hoger zetten, dan wordt zijn hals toch ook niet langer?

Hidde:      Wel een beetje. Waarom zou dat niet kunnen? Als wij naar een warm land verhuizen dan wordt onze huid toch ook iets donkerder door de zon? Dan zal de hals van de giraffe ook wel iets langer kunnen worden.

Raoul:      Maar als onze huid bruin wordt door de zon, en we zouden kinderen krijgen dan zouden die weer gewoon blank zijn. De kinderen van die giraffe zullen bij hun geboorte gewoon weer een korte hals hebben.

Hidde geeft de volgende verklaring voor het langer worden van de nek van de giraffe. De giraffen krijgen een iets langere hals doordat zij bij het verzamelen van bladeren hun nek moeten uitstrekken. Deze eigenschap wordt doorgegeven aan de nakomelingen. Vervolgens krijgen die weer een langere hals. In het algemeen zou je de verklaring van Hidde dus als volgt kunnen samenvatten: organismen veranderen onder invloed van hun omgeving en hun levenswijze en geven deze aanpassingen door aan hun nakomelingen. Kan het zo zijn dat deze manier van aanpassen verantwoordelijk is voor het ontstaan van de lange hals van de giraffe? Heeft iedere generatie giraffen een langere hals? Om deze vragen te beantwoorden gaan we kijken naar de manier waarop eigenschappen worden doorgegeven aan de nakomelingen.