10. Waar wonen mensen?

Waar in Nederland is de bevolkingsdichtheid het hoogst?

Nederland in of uit?

Waar let je op?
Even terug naar het onbewoonde eiland waarop de klas gestrand was.
Op het eiland kun je niet zomaar overal gaan wonen. Je houdt rekening met de veiligheid en de voedselvoorziening. Ook let je op de natuurlijke omstandigheden. In het echt leven maken mensen ook deze keuzes. Het is tenslotte niet overal op de aarde even druk, en lang niet alle plekken zijn geschikt om er te gaan wonen.

Hoe is de wereld bevolkt?
Op dit moment leven er ongeveer 7 miljard mensen op de aarde. Vijftig jaar geleden waren dat er 3,5 miljard. De wereldbevolking is dus erg hard gegroeid, en groeit nog steeds.
Al die miljarden mensen wonen ergens, maar ze zijn niet gelijkmatig over de aarde verdeeld. Sommige gebieden zijn dichtbevolkt. Er wonen dan veel mensen dicht bij elkaar. Sommige gebieden zijn dun bevolkt. Dan wonen er juist weinig mensen bij elkaar in de buurt.

Een voorbeeld van een dichtbevolkt gebied is New York in de Verenigde Staten. We zeggen dus dat de bevolkingsdichtheid daar hoog is. In het centrum wonen meer dan 4000 mensen per vierkante kilometer (km2). Een voorbeeld van een dunbevolkt gebied is Saratov in Rusland. Hier wonen gemiddeld 25 mensen per km2.

Het aantal mensen dat in een gebied woont kan veranderen. Als er meer mensen bij komen dan neemt de bevolkingsdichtheid toe. Wordt de bevolking minder, dan wordt de bevolkingsdichtheid automatisch lager.

Geboorte en sterfte

Het aantal mensen dat in een gebied woont veranderd door geboorte en sterfte. In bepaalde landen is het geboortecijfer erg hoog. Er worden dan veel baby’s geboren. Vooral in arme landen groeit de bevolking snel. Dat komt doordat in arme landen per gezin nog veel kinderen worden geboren. Gezinnen in arme landen zijn groter omdat:

- Mensen jou belangrijker vinden als je veel kinderen (vooral zonen) hebt.
- Kinderen geld kunnen verdienen voor hun ouders, ook als ze later oud zijn.
- Mensen minder middelen gebruiken om het krijgen van kinderen te voorkomen.
- Veel kinderen overlijden op jonge leeftijd. Als de ouders dan veel kinderen krijgen is de kans groter dat in ieder geval sommige kinderen blijven leven.
Als er veel mensen per jaar sterven dan is het sterftecijfer hoog. Gaan er weinig mensen dood, dan is het sterftecijfer laag. In rijke landen sterven er minder mensen per jaar. Dit komt bijvoorbeeld doordat er goede medische zorg is, en er gezondere leefomstandigheden zijn waarin de mensen zich bevinden.
Als het geboortecijfer hoger is dan het sterftecijfer dan spreek je van een geboorteoverschot. Als het sterftecijfer hoger is dan het geboortecijfer, dan spreek je van een sterfteoverschot.

Of er veel of weinig kinderen in een land wonen kun je zien door naar een bevolkingsgrafiek te kijken. Een bevolkingsgrafiek is een grafiek waarin je per leeftijdsgroep het aantal mannen (jongens) en vrouwen (meisjes) af kunt lezen. Hoe meer kinderen er in een land zijn, hoe breder de onderkant van de grafiek is.

Wonen in een ander gebied
Behalve door geboorte en sterfte veranderd de bevolkingsdichtheid van een gebied ook doordat mensen er naar toe of juist vandaan verhuizen. Dit noem je migratie. Verhuizen naar het buitenland noem je emigratie. Je bent daar dan als immigrant.

Verhuizen naar een ander land doe je niet zomaar. Mensen hebben daar meestal belangrijke redenen voor:
- Geld. Als mensen geen werk hebben of heel arm zijn willen ze graag werk of een beter inkomen. Iemand die naar een ander land verhuist om er te gaan werken noemen we een arbeidsmigrant.
- Veiligheid. Als er in een gebied oorlog is, of je wordt er persoonlijk bedreigd, bijvoorbeeld omdat je homoseksueel bent, dan ben je er niet veilig. Voor veel mensen is dit een reden om op zoek te gaan naar een land waar zij wel veilig zijn. Deze mensen zijn vluchtelingen.
- Natuurgeweld. Mensen verlaten hun land vanwege een natuurramp zoals bijvoorbeeld een zware aardbeving of extreme droogte. Ze gaan dan naar een gebied waar dat natuurgeweld niet voorkomt.

Er zijn dus redenen waarom mensen ergens weg willen en waarom ze ergens naartoe gaan. Dit noemen we de push en de pull factoren. Push betekend wegduwen, redenen om weg te gaan dus. Pull betekend aantrekken, redenen om ergens naartoe te gaan.  

Geoclip 'het dorp' https://schooltv.nl/item/geoclips-het-dorp/

Geoclip 'De stad groeit' https://schooltv.nl/item/geoclips-de-stad-groeit/