Gezondheid

 

Melkveehouders mogen alleen melk leveren van gezonde koeien. Samen met de dierenarts waakt de boer over deze gezondheid. Naast de bezoeken vanwege zieke dieren controleert de dierenarts vier keer per jaar de gezondheid van de koeien. Dit gebeurt in het kader van de kwaliteitssystemen van de zuivelondernemingen. Regelmatige voorkomende kwalen als uierontsteking (mastitis) kunnen met geneesmiddelen worden opgelost. Bij een behandeling met antibiotica mag de melk van de koe niet aan de fabriek worden geleverd. Veehouders mogen zelf bepaalde geneesmiddelen toedienen. Dat toedienen is gebonden aan strenge regels. De melkveehouder is verplicht iedere diergeneeskundige handeling op zijn bedrijf te registreren.

Hieronder staan een aantal besmettelijke ziektes. Deze ziektes kunnen ook op de mens over gedragen worden (zoönosen).

Mond- en klauwzeer (MKZ)
Mond- en klauwzeer is één van de meest besmettelijke dierziekten. Ze komt voor bij evenhoevige dieren, zoals runderen, varkens, schapen en geiten. Door het nemen van passende voorzorgsmaatregelen en tijdige afvoer van zieke dieren wordt verdere verspreiding van de ziekte tegengegaan. De discussie om preventief te enten tegen MKZ, is door de uitbraak in 2001 opgelaaid. De belangrijkste reden om dat niet te doen was dat landen zoals de Verenigde Staten en Japan, producten weigeren van koeien die zijn ingeënt tegen MKZ. In de Europese Unie is in 2003 afgesproken dat landen onder bepaalde voorwaarden dieren kunnen enten tegen MKZ. Het probleem van het ongestoord verkopen van producten van geënte dieren is echte nog niet geregeld. Deze producten kunnen overigens zonder probleem voor de volksgezondheid worden gegeten. Mond- en klauwzeer kan niet op de mens worden overgedragen en is niet van invloed op de kwaliteit van de melk. 

BSE
BSE (Bovine Spongiforme Encephalopathie) is een sponsachtige aandoening in de hersenen van een rund. Ze heet in de volksmond “gekkekoeienziekte”. Het denken en bewegen van koeien wordt verstoord door holtes in de hersenen. Uiteindelijk sterft het dier aan de ziekte. BSE wordt veroorzaakt door zogeheten ‘prionen’. Dat zijn afwijkende eiwitten die gewone eiwitten kunnen vervormen. De prionen die BSE veroorzaken, zijn nooit in melk aangetroffen. Wel kunnen organen van een koe met BSE (hersenen, ogen of milt) bij mensen een hersenziekte veroorzaken. De ziekte bij de mens als gevolg van BSE is een variant op de hersenziekte Creutzfeld-Jakob.


Registratie

Mede met het oog op besmettelijke dierziekten zijn alle koeien geregistreerd in het Identificatie en Registratiesysteem voor runderen. Door de code op het oormerk kan te allen tijde de herkomst van iedere koe worden nagegaan. De gele 'oorbellen' zijn het paspoort van de koe. De Europese Unie eist dat alle  koeien geregistreerd zijn.

Veehouders melden elk geboren kalf op hun bedrijf aan bij een centrale computer. De veehouder krijgt daarop twee gele oormerken, voorzien van een streepjescode en een nummer. De veehouder bevestigt de merken in de oren van het kalf. Via de streepjescode en het nummer zijn alle koeien herkenbaar.