In de puberteit gebeurt er vanalles met de puber. Lichamelijk verandert er een hoop. Oestrogeen bij meisjes en androgeen en testosteron zorgt er bij jongens voor de aanzet voor lichamelijke veranderingen.
Meisjes vertonen doorgaans eerder (9,5-14jaar) uiterlijke kenmerken die puberteit met zich meebrengt. Dit heet vroegrijp. Jongens zijn zo`n twee jaar later (10,5-16jaar) wat laatrijp genoemd wordt.
Vaak zijn er grote verschillen tussen jongens en meisjes in de puberteit. Groeispurt bij meisjes start zo rond het tiende levensjaar en eindigt rond 16, waar het bij jongens rond het elfde levensjaar begint en bij 17 eindigt. Jongens groeien wel langer door (tot 18 jaar) en kennen een hogere lengtegroeisnelheid dan meiden. Daarom zijn ze op latere leeftijd ook vaak langer dan meiden.
De puberteit
Bij meisjes | Bij jongens |
---|---|
Botten worden dikker en zwaarder | Botten worden dikker en zwaarder (meer dan bij meisjes) |
Heupen groeien | Schouders groeien |
Vetmassa neemt toe | Vetmassa neemt toe |
Spiermassa neemt toe | Spiermassa neemt toe (meer dan bij meisjes) |
Groei van eierstokken en baarmoeder (11jaar) | Begin groei zaadballen en scrotum (11,5 jaar) |
Eerste aanzet groei borsten (11jaar) | Begin uitgroei penis (12,5 jaar) |
Eerste groei schaamhaar (11jaar) | Eerste groei schaamhaar (12,5 jaar) |
Piek in groeiversnelling/groeispurt (12 jaar) | Begin van stembreking (baard in de keel) (13 jaar) |
Verdere uitgroei borsten (12 jaar) | Eerst zaadlozingen (13 jaar) |
Eerste menstruatie (13 jaar) | Piek in groeiversnelling/groeispurt (14 jaar) |
Okselbeharing (13jaar) | Okselbeharing (14 jaar) |
Geslachtsrijp (15 jaar) | Snor- en baardgroei (14 jaar) |
Al deze veranderingen kunnen voor verwarring zorgen bij de puber en aanleiding geven tot twijfel of schaamte. Er is geen enkele andere levensfase waarin het eigen lichaam en het uiterlijk zo centraal staan als in de puberteit. Een belangrijk gevoel voor elke puber is dan ook: het erbij horen!