Drama


 
Drama Werkvorm    Inspringspel
Een improvisatiespelvorm waarbij de spelers volgens een bepaalde spelregel na elkaar in het spel komen, oftewel inspringen.       
 Deze werkvorm is een variatie op improviseren en is bestemd voor spelers die meer durven of al ervaring hebben met drama. 
Meestal spreek je ook af hoe spelers weer uit het spel kunnen. Zo blijft het overzichtelijk.        

Activiteit    In de wachtkamer       

Doelgroep   Schoolkind  

Doel    In spel durven stappen 
In samenspel leren spelideeën geven en accepteren 
Elkaar verrassen
Fouten durven maken 
Flexibel reageren op de (spel)situatie zonder eigen rol of speldoel te verliezen (in je rol blijven)         

Benodigdheden    /   

Plaats    Speelvlak       

Voorbereiding    Wat is de beginsituatie van het inspringspel, wat zijn de spelregels en hoe verdeel je de opdrachtkaartjes? PS de opdrachtkaartjes noteer je in de bijlage!
       
Uitvoering     Hoe spelen de spelers hun inspringspel en hoe bespreek je het na?

 

       
Bijlage
Opdrachtkaartjes    Maak zo veel kaartjes als nodig zijn voor jouw inspringspel. Ga uit van jouw klas voor het aantal spelers. Noteer de kaartjes op één of meer pagina’s, zodat ze geprint en geknipt kunnen worden.       

Opdrachtkaartjes           Fietsenmaker, die de lege band gaat op pompen

Opdrachtkaartjes           De gevangenis, persoon 1 is de gevanger die achter trailes, persoon 2 komt in de trailie bij nummer 1 in en ze maken ruzie, dan komt persoon 3 aan de bewaker en die neemt nummer 1 mee.

Opdrachtkaartjes           Tandarst, persoon 1 is het kindje persoon 2 is de moeder die met kind mee gaat naar tandarts kindje ligt op de stoel en dan komt de tandarts persoon 3 aan.

Opdrachtkaartjes           Kroeg, persoon 1 en persoon 2 zijn aan dansen nummer 3 staat bij de bar te drinken nummer 1/2 krijgen ruzie met elkaar en nummer 3 komt hun helpen.

Opdrachtkaartjes           Ballet, nummer 1 en 2 zijn aan dansen, nummer 3 is de leider(leidster)

Opdrachtkaartjes           Trouwen, nummer 1 bruid die naar voren loopt wacht op de bruidegom en nummer 3 staat voor hun om de tekst voor te lezen.

 

 
Drama Werkvorm    Afspraakspel
De spelers maken van te voren afspraken over het te spelen spel en oefenen dit.       
 Dit is de meest bekende manier van 
toneelspelen. De spelers maken afspraken 
over de 5 W’s: wie, wat waar, waarom, 
wanneer. Dit geeft veel houvast en maakt 
deze werkvorm ook geschikt voor 
beginnende of jonge spelers. Nog meer 
houvast geeft eerst oefenen van het 
toneelstukje.
Niet alle doelgroepen zijn in staat om 
zelfstandig spelafspraken te maken. Die 
begeleid je daarin.       

Activiteit    Verweggiestan       

Doelgroep    Vanaf 7 jaar       

Doel    Zich aan (spel)afspraken houden
Samenspel
Hanteren van de 5 W’s en het maken van een speelbaar verhaaltje
Presenteren (o.a. niet met de rug naar het publiek)
Durf       
Benodigdheden     (zo mogelijk) decor, attributen, verkleedkleren       
Plaats    Op veel plekken mogelijk       
Voorbereiding    Maak groepjes. Geef de volgende gegevens: het speelt zich af in een ver vreemd land. Er zijn inwoners van dit Verweggiestan en een paar Nederlandse toeristen die de taal niet spreken. De toeristen hebben geen geld meer en komen in de problemen. Laat elk groepje de 5W’s invullen en hun toneelstukje oefenen. 
Extra uitdaging voor de Verweggiestaanders om een andere (fantasie)taal te spreken. Je kunt vooraf een Jabbertaal oefening spelen om dat te oefenen.        
Uitvoering     Elk groepje speelt hun toneelstukje. Het publiek benoemt de 5 W’s.
       
Variatie     Geef andere onderwerpen of spelgegevens. De variaties zijn eindeloos.     


Bedenk nu zelf een afspraakspel voor een zelfgekozen doelgroep en vul onderstaand format aan.

 
Drama Werkvorm    Afspraakspel
De spelers maken van te voren afspraken over het te spelen spel en/of oefenen dit.       
Dit is de meest bekende manier van 
toneelspelen. De spelers maken afspraken 
over de 5 W’s: wie, wat waar, waarom, 
wanneer. Dit geeft veel houvast en maakt 
deze werkvorm ook geschikt voor 
beginnende of jonge spelers. Nog meer                 
houvast geeft eerst oefenen van het 
toneelstukje.
Niet alle doelgroepen zijn in staat om 
zelfstandig spelafspraken te maken. Die 
begeleid je daarin.       

Activiteit    Afsprakenspel   

Doelgroep    Kinderen 7 jaar maar kan ook voor nog iets jongere kinderen

Samenspel
Hanteren van de 5 W’s en het maken van een speelbaar verhaaltje
Presenteren (o.a. niet met de rug naar het publiek)
Durf
Verdiepen in het thema …       

Benodigdheden     (zo mogelijk) decor, attributen, verkleedkleren       

Plaats    Gymzaal    

Voorbereiding    Oefenen van welk verhaaltje je hebt met je groepje, daarna voor de klas uitbeelden.

       
Uitvoering     De spelers presenteren met elkaar want iedereen heeft een andere rol. Bespreekt met groepje wie wat is waar het onderwerp afspeelt zo goed mogelijk uitbeeld en afspreken wanneer je iets precies moet uitbeelden.


       
Variatie     Verschillende plekken, op de diertuin zie ik een aap, een meisje met de moeder die kijkt na de aap en de man of vrouw van de rondleiding die wat verteld. Kan ook tandarst, school, trouwen


 
Drama Werkvorm    Improvisatiespel

 

De spelers maken géén of enkele afspraken over een aantal gegevens. Het spel ontstaat op de speelvloer door op elkaar te reageren.       
 Deze werkvorm is voor spelers die meer durven of al ervaring hebben met drama. Een belangrijke spelregel om een toneelspel in improvisatie te laten slagen is dat de spelers elkaars ideeën accepteren. Het is belangrijk om elkaars ideeën niet te blokkeren en steeds ook zelf spelideeën te leveren om het verhaal in het toneelstukje verder te helpen. Daarbij is het belangrijk dat de spelers snel de 5 W’s concreet maken, waarbij geldt ‘wie het eerst concretiseert bepaalt’. Bijvoorbeeld: “Hallo pappa” kun je logischerwijs niet beantwoorden met “Ik ben je pappa niet”.        

Activiteit    Aanbelspel       

Doelgroep    Vanaf 7 jaar       

Doel    In samenspel leren spelideeën geven en accepteren 

Fouten durven maken       

Benodigdheden     (zo nodig) decor, attributen, verkleedkleren       

Plaats    Speelvlak       

Voorbereiding    Van tevoren krijgen de spelers een opdrachtkaartje met daarop een typetje, bijvoorbeeld stoer, verlegen, dromerig. De spelers oefenen hun typetje. Dit kan door de groep in tweeën te delen en eerst de ene rij bij de andere rij te laten aanbellen en daarna omgekeerd.       

Uitvoering     Het publiek zit in een halve cirkel. Steeds twee spelers, die niet met elkaar geoefend hebben, staan tegenover elkaar voor het publiek. De ene speelt zijn of haar typetje en loop over een denkbeeldig tuinpad naar het midden van het speelvlak en doet of ie aanbelt. De ander loopt dan, op dezelfde manier, naar ‘de deur’. Dan start het spel. De aanbeller komt iets brengen, zeggen of verkopen. De ander probeert op dezelfde manier te reageren, dus hetzelfde typetje te worden.
       
Variatie     De ‘opendoener’ moet het tegenover gestelde typetje worden.
Op de opdrachtkaartjes staat iets anders, bijvoorbeeld emoties, een dier, celebrity.      

Bedenk nu zelf een improvisatiespel met typetjes en vul het onderstaand format in.

 
Drama Werkvorm    Improvisatiespel
De spelers maken géén of enkele afspraken over een aantal gegevens. Het spel ontstaat op de speelvloer door op elkaar te reageren.       
Deze werkvorm is voor spelers die meer 
durven of al ervaring hebben met drama. 
Een belangrijke spelregel om een 
toneelspel in improvisatie te laten slagen 
is dat de spelers elkaars ideeën accepteren. 
Het is belangrijk om elkaars ideeën niet te 
blokkeren en steeds ook zelf spelideeën te 
leveren om het verhaal in het toneelstukje                 
verder te helpen. Daarbij is het belangrijk 
dat de spelers snel de 5 W’s concreet 
maken, waarbij geldt ‘wie het eerst 
concretiseert bepaalt’. Bijvoorbeeld: 
“Hallo pappa” kun je logischerwijs niet 
beantwoorden met “Ik ben je pappa niet”.        
Activiteit    na speelspel   
Doelgroep    Vanaf 7 jaar       
Doel    In samenspel leren spelideeën geven en accepteren 
Fouten durven maken       
Benodigdheden     (zo nodig) decor, attributen, verkleedkleren       
Plaats    Speelvlak       
Voorbereiding    Hoe luidt de opdracht voor de spelers en krijgen ze nog gegevens of spelregels voor de improvisatie? Ja, iedereen krijgt een kaartje met iets wat er op staat zoals verlegen, boos, verbaasd. Daarna ga je zelf bekijken hoe je deze gaat uitbeelden voor je zelf de ander mag het niet weten want die gaat het raden.


       
Uitvoering     Hoe spelen de spelers hun improvisatie en hoe bespreek je het na? ze lopen na elkaar toe naar de deur zo belt eerst de ene kant aan en ik open de deur de andere doet iets op een emotie dan moet ik bekijken en raden wat het is. En zo draai je ook de rollen om. Als dat gedaan is loop je na de gene toe wat jij denkt dat het is. En zo daarna bespreek je of het een beetje klopt van wat je dacht.

 

 

 

       
Variatie   Hebt verschillende emoties die je kan uitbeelden dat maak het leuk maar misschien voor de andere ook wat moeilijker.

Persfoto 

Drama Werkvorm

Tableau Vivant/ persfoto
De spelers verbeelden situatie, handeling en gevoel met stilstaande houding en mimiek in een bepaalde opstelling

Deze werkvorm is met name geschikt voor beginnende spelers. Het maakt hen bewust van het gebruik van houding en mimiek en het uitvergroten daarvan. Voor bepaalde groepen is het stilstaan een extra uitdaging.

Activiteit

persfoto

Doelgroep

Vanaf 4 jaar

Doel

  • (lichamelijke) uitdrukkingsvaardigheid vergroten
  • Goed kijken en bewust uitbeelden stimuleren
  • Inzicht in non verbale communicatie vergroten
  • concentratie

Benodigdheden

niets

Plaats

Op veel plekken mogelijk

Voorbereiding

Iemand gaat voor de klas staan, mag dan plek uitkiezen bijvoorbeeld dierentuin. Dan gaat de gene die bedacht heeft de mensen aanspreken wat ze moeten doen.

Uitvoering

Als alles besproken is van wie wat doet, ga je beginnen in 1,2,3 bevries en dan 1,2,3 zelfde doen alleen dan meer uitgebreider doen. Dan heb je 3 gedaan plekken dan ga je met ze allen door de klaslokaal lopen en dan zeg ze foto 1 dan moet je goed nadenken welke foto we toen hadden gedaan. En zo ga je op een duur al sneller doen van foto 3 foto 1 foto 3 foto 2.
 

Variatie

  • Iemand uit klas geeft een plek, zodat niemand nog weet welke plek het is. 
  • Bereidingstijd, wie wat doet 

 Sprookje :

Drama Werkvorm

Tableau Vivant / sprookje
De spelers verbeelden situatie, handeling en gevoel met stilstaande houding en mimiek in een bepaalde opstelling

Deze werkvorm is met name geschikt voor beginnende spelers. Het maakt hen bewust van het gebruik van houding en mimiek en het uitvergroten daarvan. Voor bepaalde groepen is het stilstaan een extra uitdaging.

Activiteit

Sprookje

Doelgroep

Vanaf 4 jaar

Doel

  • (lichamelijke) uitdrukkingsvaardigheid vergroten
  • Goed kijken en bewust uitbeelden stimuleren 
  • je fanastie laten uitkomen

Benodigdheden

niets

Plaats

Op veel plekken mogelijk

Voorbereiding

Uitleg: Deel de groep in groepjes van ongeveer 4 personen, bij elkaar zitten op papiertje zetten welk sprookje je gaat doen. Daarna met je groepje gaan oefenen.

Uitvoering

Daarna gingen we bij elkaar zitten, en zo ging de groep een voor een voor de klas staan om te laten zien. De lichten gingen uit en ze mochten dan zo klaar staan en dan bervriesen ging lamp aan en weer uit en toen deed je volgde plaatje. En zo deed je dat drie keer en daarna moest je raden wat voor sprookje het was.
 

Variatie

  • Geef een thema of welke groep mensen het moet zijn.
  • Geef voorbereidingstijd om te oefenen.
  • hoeft niet sprookje kan ook wat anders verzinnen.

Tableau vivant / fotospel:

Drama Werkvorm

Tableau Vivant / fotospel
De spelers verbeelden situatie, handeling en gevoel met stilstaande houding en mimiek in een bepaalde opstelling

http://4.bp.blogspot.com/-SXruZeMyij4/T5gYYbS8aLI/AAAAAAAAAG8/M5luxEa9UeY/s1600/DSCF0125.JPGDeze werkvorm is met name geschikt voor beginnende spelers. Het maakt hen bewust van het gebruik van houding en mimiek en het uitvergroten daarvan. Voor bepaalde groepen is het stilstaan een extra uitdaging.

Activiteit

Groepsfoto

Doelgroep

Vanaf 4 jaar

Doel

  • (lichamelijke) uitdrukkingsvaardigheid vergroten
  • Goed kijken en bewust uitbeelden stimuleren
  • Inzicht in non verbale communicatie vergroten

Benodigdheden

niets

Plaats

Op veel plekken mogelijk

Voorbereiding

Uitleg: Deel de groep in tweeën. Elke groep bereid twee tableaus voor. In de eerste zien we een bepaalde groep mensen, b.v. een groep voetbalsupporters. Op de tweede foto zien we wat er intussen is gebeurd, b.v. er is gescoord. Geef korte overlegtijd. Ze mogen zelf bedenken welke groep mensen ze worden.

Uitvoering

De eerste groep komt op het speelvlak. De andere is publiek maar kijkt niet. In de eerste tien tellen stellen de spelers zich op in foto 1 (tel hardop van 10 naar 1, de nul is de klik voor de foto). Publiek kijkt, maar reageert nog niet. Dan tien tellen voor opstellen foto 2 terwijl het publiek niet kijkt. Nu mogen de kijkers hun vinger opsteken als ze foto 1 en 2 begrijpen. Bespreek na op wat er te zien was en wat je daardoor weet.
 

Variatie

  • Geef een thema of welke groep mensen het moet zijn.
  • Geef langer voorbereidingstijd.
  • Geef de mogelijkheid attributen ed. te gebruiken.
  • Laat een andere groep een foto bedenken tussen 1 en 2.

Uitbeeldspel 

Drama Werkvorm

Uitbeeldspel
De spelers laten hun spel zien zonder tekst te gebruiken, eventueel wel met geluid. Een professionele vorm is mime of pantomime

https://static.mijnwebwinkel.nl/winkel/woonmaterie/full32559978.jpgDeze werkvorm is met name geschikt
voor beginnende spelers.
Uitbeelden geeft ook de vrijheid om
zonder decor en attributen toch te
verbeelden dat dat er allemaal is.

De allerjongsten kun je in het uitbeelden
begeleiden door mee te spelen of ze als
verteller mee te nemen in het uit te
beelden spel.

Activiteit

Twee stoelen

Doelgroep

Vanaf 6 jaar

Doel

  • (lichamelijke) Uitdrukkingsvaardigheid vergroten
  • Goed kijken en bewust uitbeelden stimuleren
  • Inzicht in non verbale communicatie vergroten

Benodigdheden

Twee stoelen naast elkaar, los in de ruimte

Plaats

Op veel plekken mogelijk

Voorbereiding

Uitleg: Deel de groep in tweetallen. Elk tweetal bedenkt wat de twee stoelen kunnen voorstellen. Speel eventueel een auto als voorbeeld. Daarbij bedenken ze een begin, midden en een eind van een verhaaltje dat ze op/bij/rondom de stoelen kunnen laten zien zodat het publiek begrijpt waar ze zijn en wat er gebeurt. Controleer eventueel of elk tweetal een andere plek heeft gekozen.

Uitvoering

De tweetallen spelen om de beurt hun scene met de stoelen. Bespreek na wat het publiek zag en welke plek het dus is. Laat ze ook zeggen wat ze leuk vonden aan het uitbeelden.
 

Variatie

  • Stoelen staan tegenover elkaar
  • Tweetal maakt de plek duidelijk voor andere spelers die na kort overleggen er een gebeurtenis uitbeelden.
  • Eén speler begint te spelen tot de plek duidelijk is, freeze en vraagt “Wat nu?’. Het publiek doet suggesties voor het vervolg van het verhaal. Net zo lang herhalen tot een verhaaltje is ontstaan.

Schimmenspel 

Drama Werkvorm

(Levend) Schimmenspel
De spelers spelen tussen een doek en een lichtbron. Met hun schaduw verbeelden ze het spel.

http://www.parkschool-utrecht.nl/uploads/1/3/4/9/13495396/776592861.jpgDit is voor veel doelgroepen een
fascinerende werkvorm. Hoe ouder de leeftijdsgroep hoe preciezer en
gedetailleerder ze hiermee willen werken.
Voor sommigen is het fijn om zich achter
het doek te kunnen verbergen, anderen
vinden het confronterend om in de
schaduw hun eigen lichaamsvormen
terug te zien. Verkleden/vervormen is
dan een oplossing.
Technische aspecten:
Dichtbij het doek geeft kleine en scherpe schaduwen, verderaf groter; langzaam bewegen maakt de details goed zichtbaar; altijd voorwerpen gebruiken die de schaduw verbeelden; in profiel maakt mimiek zichtbaar; gebruik de trucjes met verbergen-verschijnen en de magie van schaduwspel waarbij je kunt doen alsof je
elkaar raakt, kust, verwondt zolang het in
de schaduwen maar klopt.

Activiteit

De handeling

Doelgroep

Vanaf 8 jaar

Doel

  • (lichamelijke) uitdrukkingsvaardigheid vergroten
  • Goed kijken en bewust uitbeelden stimuleren
  • Nadenken over (lichamelijke) verhoudingen

Benodigdheden

Doek, lichtbron, attributen, 2 schotten naast het doek

Plaats

Binnen of buiten m.b.v. de zon

Voorbereiding

Uitleg: Licht de technische mogelijkheden van schimmenspel toe. Deel de groep in twee- of drietallen. Elk groepje kiest één handeling en verzint daaromheen een verhaaltje met begin midden eind. Ze zoeken attributen bij elkaar en proberen alles uit achter het doek. Handelingen die uitdagen zijn: vechten, toveren, opereren, zoenen.

Uitvoering

De groepjes presenteren om de beurt hun verhaal. Naderhand laten ze zien welke materialen ze hebben gebruikt en het publiek raadt de gekozen handeling.
 

Variatie

  • Laat groepjes een schaduwspel maken bij een lied
  • Speel handschimmenspel.
  • Speel met uit karton geknipte figuren. Dit kan ook achter een klein doek op een tafel.