Stap1: De Griekse Poleis

https://www.youtube.com/watch?v=nzQgiNbo7uQ
 
 

Griekse Stadstaat: een poleis

 


http://www.studiogeschiedenis.nl/onderbouw/KB/T02_01/T02_01_Poleis.png

 

De Poleis

In het gebied dat nu Griekenland heet, ontstond tussen 800 en 500 jaar voor Chr. een grote hoeveelheid stadsstaten (polis = stadstaat, poleis = meervoud ), zo’n 700 in totaal. De machtigste stadsstaten waren Athene en Sparta.

De macht in een stadsstaat lag meestal bij enkele adellijke families. In enkele poleis waren ook volksvergaderingen waaraan alle mannen mochten deelnemen. Die vorm van inspraak legde de basis voor de moderne democratie. Het gebied van de Griekse poleis werd later deel van het Romeinse rijk. De Romeinen namen veel van de Griekse cultuur  over.

Als we spreken over het oude Griekenland is het alsof we spreken over één land. Zo'n land was Griekenland  800 jaar voor Christus niet. Er was sprake van een groot gebied met ongeveer 700 vergelijkbare 'eigen' stadsstaten. Elke stad had zijn eigen bestuur.

In de meeste stadsstaten was de  macht in handen van slechts enkele rijke adellijke families. Dit noemen we een aristocratie. Er waren ook uitzonderingen: enkele stadsstaatjes hielden volksvergaderingen waarbij alle mannen aanwezig waren en meebeslisten.

Op het gebied van de taal, godsdienst, onderwijs, wetenschap en kunst waren er veel overeenkomsten tussen de poleis. Die overeenkomsten werden ook door de inwoners van de poleis als zodanig ervaren. De Olympische spelen was een sportfeest dat een gevoel van verbondenheid gaf. Het doel van het organiseren van de Olympische spelen was het verbeteren van de relaties tussen de verschillende stadsstaten.

Bevolkingsgroei en kolonisatie

Rondom de stadsstaten was vruchtbare grond schaars. Omdat de bevolking groeide, werd altijd naar mogelijkheden gezocht om het gebied uit te breiden.

Dat leidde tot veel onderlinge oorlogen maar ook tot emigratie (=verhuizing). Er werden ontdekkingstochten ondernomen naar gebieden overzee om een nieuw leven op te bouwen.

Rond de Zwarte Zee en in Zuid-Italië werden Griekse kolonies gesticht. Tussen de kolonies en de oude Griekse poleis ontwikkelde zich een levendige handel. Door emigratie verspreidde de Griekse cultuur zich over het hele Middellandse Zeegebied. Tegelijkertijd veranderde de Griekse cultuur ook door andere hoogontwikkelde culturen zoals die van Babylonië en Egypte.


http://www.studiogeschiedenis.nl/onderbouw/KB/T02_01/T02_01_Emigratie.png

 

In het onderdeel Bevolkingsgroei en kolonisatie heb je kunnen lezen waarom de Grieken zich verspreidden over het hele Middellandse Zeegebied.
Hieronder zie je zes zinnen. De zinnen staan niet in de goede volgorde.
In welke volgorde vormen de zinnen een logisch verhaal?

 

  1. Daardoor nam de behoefte aan voedsel toe.
  2. Door de emigratie verspreidde de Griekse cultuur zich over het Middellandse Zeegebied.
  3. De bevolking in de stadsstaten groeide.
  4. Rondom de stadsstaten was de vruchtbare grond schaars.
  5. Daarom werd steed gezocht naar mogelijkheden om het grondgebied uit te breiden.
  6. Het gevolg was emigratie naar bijvoorbeeld Zuid-Italië.

Goede volgorde: .....   - .....   - .....   - .....   - .....   - .....   - .....
 

Beantwoord nu de volgende vragen

Vragen

  1. Hoeveel stadstaten telde Griekenland tussen 800 en 500 v. Chr.?
    1. Ongeveer 70 stadstaten
    2. Ongeveer 700 stadstaten
  2. Waarom spreek je over Griekenland in die tijd niet van een eenheidsstaat?
    1. Omdat de centrale regering niet overal in Griekenland soldaten had.
    2. Omdat iedere stad onafhankelijk was en zichzelf bestuurde.
  3. Waar of niet waar?
    In veel stadstaten was de macht in handen van rijke adelijke families.
    1. Waar
    2. Niet waar
  4. Hoe noem je een regeringsvorm waarbij de politieke macht in handen is van slechts enkele rijke adelijke families?
    1. Aristocratie
    2. Democratie
  5. Waar of niet waar?
    Doordat er in Griekenland voldoende grond was, was er geen sprake van emigratie naar andere landen.
    1. Waar
    2. Niet waar
  6. Hoewel de Grieken hun poleis verschillend bestuurden, voelden ze zich toch verbonden.
    Kies vier zaken uit onderstaand lijstje die de Grieken wel verbonden.

    Behandeling slaven

    Olympische Spelen Godsdienst

    Democratie

    Handel Economie

    Taal

    Politiek

    Kunst

  7. Leg in je eigen woorden uit wat het verschil is tussen een democratie en een aristocratie. Gebruik in je antwoord het woord volksvergadering.