LEESTEKST 5
STARTOPDRACHT LEESTEKST 5
Zoek de betekenis op van de tien vetgedrukte woorden. Zie je nog meer moeilijke/onbekende woorden in de tekst? Zoek daarvan ook de betekenis en noteer woorden en betekenissen in je schrift.
Meer aandacht voor vorming nodig
Bildung | De BV Nederland heeft meer nodig dan wiskundigen en technici, aldus Sjoerd Slagter.
Uit de krant van 14 januari 2017
I Mag je alles denken wat je wilt?', luidde de kop boven een artikel over Bildung (Trouw, 6 januari). Eigenlijk zou de vraag moeten luiden 'Mag je alles worden wat je wilt?' Die vraag past in het huidige debat over vorming en raakt de kern van Bildungs-onderwijs. Vorming of zelfontplooiing is niet 'ik maak zelf wel uit wat ik word'. Zelfontplooiing vindt plaats in dialoog en behoeft kaders; je hebt iemand nodig die je uitdaagt en leert dat je jezelf wordt te midden van andere zelven.
II De samenleving verandert in hoog tempo. Van jonge mensen wordt verwacht dat ze keuzes voor het leven maken, succesvol zijn en ook nog hun steentje bijdragen aan de samenleving. Dat hebben de initiatiefnemers van de Roelof van Echten College goed begrepen. Maar daar waar zij nog veel aandacht geven aan kennis en vaardigheden (denken, discussie), eist deze tijd vooral persoonsvorming. Daar waar in het verleden de nadruk lag op kennis (vaardig zijn), vraagt samenleven vandaag de dag om goed handelen (waardig zijn) en zorg om anderen (aardig zijn).
III Het is eigenlijk verrassend dat persoonlijke ontwikkeling tot op heden relatief (1) weinig aandacht kreeg in het onderwijs. Persoonlijkheid is al jaren de belangrijkste voorspeller van succes. Een succesvolle schoolcarrière, de kans op een baan en zelfs het loon dat je later verdient hangen in belangrijke mate af van onze unieke persoonskenmerken.
IV Terugkijkend op mijn onderwijsloopbaan stel ik vast dat het onderwijsveld het belang van de vormingsopdracht onvoldoende heeft herkend. Natuurlijk waren wij ons bewust van het belang van vorming, maar daar tijd voor in ruimen deden we niet gauw. In mijn VO-raad-periode ben ik medeverantwoordelijk geweest voor miljardencontracten met OCW. Akkoorden met streefcijfers voor eindexamenvakken en eisen voor reken- en taalonderwijs, maar de vormende kant van het onderwijs kreeg weinig of geen aandacht. Enerzijds had dat te maken met de wens resultaten kwantificeerbaar (2) te maken, anderzijds bleek ook het onderwijs gevoelig voor prestatiebeloning en efficiencydenken. Natuurlijk waren er initiatieven (3)die aandacht vroegen voor ander onderwijs: de Niekée-school met contextrijk (4) leren en Pleion-scholen met aandacht voor 21ste-eeuwse vaardigheden. De VO-raad organiseerde bijeenkomsten en trainingen, maar we zijn er onvoldoende in geslaagd het vormende aspect (5) meer op de voorgrond te krijgen.
V Maar er is verandering op til. In gesprekken met docenten, schooldirecties en politici constateer ik een groeiend besef dat deze tijd om ander onderwijs vraagt. De eenzijdige focus (6) op cognitieve (7) prestaties (rekentoets, taaltoets, Pisa-score) heeft niet het verwachte resultaat opgeleverd. Vasthouden aan de reken- en taaltoets blijkt in de praktijk ondoenlijk en het roept ongewenste neveneffecten op: toenemende segregatie (8), toenemende ongelijkheid, minder doorgroei. Daarnaast groeit het besef dat men een van de belangrijkste taken van onderwijs, namelijk socialisatie (9) (in termen van Gert Biesta 'je voorbereiden op een leven als lid van een gemeenschap') te weinig aandacht heeft gekregen. De BV Nederland heeft meer nodig dan wiskundigen en technici.
VI Bildung gaat over 'wie ben ik' en 'wat wil ik met mijn leven?' Om je in te kunnen zetten voor jouw toekomst en jouw idealen is het nodig dat jij weet wie je bent en zicht krijgt op jouw vermogens en kernwaarden (10). De filosoof Charles Taylor omschrijft het zo: 'Weten wie je bent, betekent weten wat voor jou van waarde is'. Wilhelm von Humboldt (bedenker van de term Bildung) formuleerde het zo: 'om jezelf te kunnen ontplooien is het nodig zinvolle verbintenissen met anderen aan te gaan'. Beide elementen - persoonsvorming en burgerschap - vormen de kern van Bildungs-onderwijs. Ze mogen in het nieuwe onderwijs niet ontbreken.
VRAGEN EN OPDRACHTEN BIJ LEESTEKST 5
1) Geef jouw antwoord op de vraag: 'Mag je alles worden wat je wilt'? Kies uit: ja/nee. Geef twee argumenten en duidelijke uitleg bij je mening.
2) Vind jij dat 'Persoonlijke ontwikkeling en burgerschap' een apart vak zou moeten zijn op school in het voortgezet onderwijs? Kies uit: ja/nee. Geef twee argumenten bij je mening.
3 a) Vat elke alinea samen in één correcte volzin, per alinea maak je dus een zin en
3 b) maak van deze zes zinnen een goed lopend, samenvattend geheel.
4) Welk(e) vak(ken) zouden er volgens jou nog meer moeten worden toegevoegd aan het curriculum op de middelbare school? Leg uit waarom je deze mening bent toegedaan, geef duidelijke en zinvolle argumenten.
5) Welk(e) vak(ken) zouden er volgens jou juist moeten worden afgeschaft? Leg uit waarom je deze mening bent toegedaan, geef duidelijke en zinvolle argumenten.
6) Vergelijk jouw antwoorden met die van je klasgenoot. Zijn jullie het met elkaar eens over de antwoorden bij vraag 4 en 5?
7) Stel, dat jij en je klasgenoot het vak 'Persoonlijke ontwikkeling en burgerschap' zouden mogen invullen, als docenten op jullie school... wat zouden jullie dan in elk geval willen leren aan jullie leerlingen in HAVO 4?
Formuleer dit als een drietal leerdoelstellingen:
* Mijn leerlingen leren in elk geval... (1e doel)
* Mijn leerlingen leren in elk geval ...(2e doel)
* Mijn leerlingen leren in elk geval ...(3e doel)
8) Zie alinea VI. Charles Taylor: 'Weten wie je bent betekent weten wat voor jou van waarde is'. Leg uit, wat hiermee volgens jou wordt bedoeld.
9) Wilhelm von Humboldt: 'Om jezelf te kunnen ontplooien is het nodig zinvolle verbintenissen met anderen aan te gaan'. Leg uit, wat hiermee volgens jou wordt bedoeld.
10 a) Vergelijk je antwoorden op vraag 9 en 10 met die van een klasgenoot.
10 b) Formuleer vervolgens samen de hoofdgedachte van LEESTEKST 5 in een correcte, uitgebreide zin en noteer deze.