Je eigen stamboom
Er zijn enkele erfelijke eigenschappen bij mensen, die gemakkelijk te onderzoeken zijn.
Dit zijn het kunnen tongrollen (of juist niet) en de manier waarop de oorlel aan het hoofd zit:
Zit hij vast zoals bij de linker afbeelding of is hij los zoals bij de rechter afbeelding?
In deze eindopdracht ga je uitzoeken hoe dit in je familie zit.
Je mag kiezen of je het over tongrollen of over oorlellen doet.
Overleg met degene met wie je samenwerkt: wie doet welke eigenschap.
Aan de slag
Maak eerst een stamboom in klad. Je kunt als voorbeeld de stamboom uit het document in stap 1 gebruiken. Werk daarna de echte stamboom uit op een vel A3 papier voor de tentoonstelling (eindopdracht Thema). Vul in de stamboom alle namen van familieleden in die je kent.
Als je van sommige familieleden de naam niet kent, kun je die thuis aan je ouders vragen.
Vul voor jezelf alvast je fenotype in of maak er een foto van en plak die in de afbeelding.
Maak daarna een mailtje om te versturen aan familieleden, waarin je vraagt om een foto te sturen, waarop te zien is of ze kunnen tongrollen of niet, of hoe hun oorlel er uitziet.
Ze mogen natuurlijk ook gewoon antwoord geven op de vraag of ze dit kunnen in plaats van een foto sturen. Je hoeft niet alle familieleden per mail te benaderen. Je kunt ze ook persoonlijk vragen of bijvoorbeeld bellen.
Uitwerking
Zet als je alle gegevens hebt, de fenotypen en ontbrekende namen in de stamboom. Probeer dan uit je eigen stamboom op te maken wat dominant is:
Kom je er niet uit?
Dan mag je dit via internet proberen te achterhalen of klasgenoten om hulp vragen.
Zet vervolgens op zoveel mogelijk plaatsen in de stamboom het juiste genotype:
Bij de individuen met de recessieve eigenschap 2 kleine letters.
In elk geval 1 hoofdletter voor de dominante eigenschap.
Als tweede letter een hoofdletter als zeker is dat de persoon homozygoot dominant is en een kleine letter als zeker is dat hij/zij heterozygoot is.
Is het niet zeker, gebruik dan als tweede letter een vraagteken.
Laat, als je klaar bent je stamboom controleren op juistheid door een klasgenoot. Pas waar nodig nog aan.
Werk hem erna netjes in het groot uit op A3 formaat voor de tentoonstelling.
Beoordeling
Je hebt de opdracht goed uitgevoerd als:
Klaar?
Laat je stamboom controleren door je docent.