Zo’n 2.5 miljard jaar geleden ontstonden de eerste cyanobacteriën. Deze produceerden, net als nu, zuurstof als afvalproduct. Voordat deze organismen hun opwachting maakten op aarde zat er geen zuurstof in de atmosfeer. Ongeveer 2.3 miljard jaar geleden, dus 200 miljoen jaar na het ontstaan van de eerste cyanobacteriën, was de zuurstofconcentratie in de atmosfeer dusdanig hoog geworden dat deze giftig werd voor andere organismen.
Daarnaast reageerde het zuurstof met methaan, dat destijds in zeer hoge concentraties in de atmosfeer zat. Methaan is een belangrijk broeikasgas en de verdwijning van atmosferisch methaan door deze oxidatie resulteerde in de langste en extreemste ijstijd uit de geschiedenis van de planeet.
Hoogstwaarschijnlijk hebben deze factoren geleid tot het massaal uitsterven van deze organismen en een enorm verlies aan biodiversiteit.