Dit is een van de moeilijkste vragen voor muziektherapeuten.
Elke muziektherapeut zal daar wel een antwoord op hebben, maar zullen de antwoorden nogal van elkaar verschillen.
Dit komt voort uit de verschillende theorieën waarop muziektherapie berust.
Over het algemeen laten zich twee groepen muziektherapeuten onderscheiden:
Zelf behoor ik tot de laatste groep.
Dan nog blijft het moeilijk om goed uit te leggen, waar de werking van de therapie te zoeken is. Dit is kenmerkend voor psychotherapeutische therapieën.
Een psychotherapie werkt namelijk niet door “praten” alleen, maar meer de manier waarop wordt gepraat, lijkt het therapiesucces uit te maken.
Het uitleg “hoe” muziektherapie werkt zal ook afhankelijk zijn van de doelgroep waarmee een therapeut werkt. Dit is eenvoudig om voor te stellen. Muziek zet kleine kinderen aan om te bewegen en kan op deze manier de ontwikkeling bevorderen. Bij ouderen ligt de kracht van de muziek juist in het oproepen van oude (positieve) herinneringen.
De vraag naar evidence based practice (het werken vanuit wetenschappelijk bewezen methodes) wordt de laatste jaren steeds groter in de gezondheidszorg. Muziektherapie is uiteraard geïnteresseerd in wetenschappelijk onderzoek en zal de kennis uit onderzoek ook mee worden genomen in het ontwikkelen van nieuwe methodes, maar is het moeilijk om grootschalig onderzoek naar de werking van muziektherapie te (laten) doen.
Toch kunnen er een aantal algemene principes die in muziektherapie worden toegepast worden benoemd. Nogmaals, de kennis en het therapeutische handelen van de therapeut zijn naast de muziek belangrijke factoren die maken dat muziektherapie meer is dan alleen muziek, namelijk doelgerichte therapie.