3.4 Reflexen

Buiten de wil om...

Bekijk de volgende twee filmpjes. Je ziet hier twee reflexen: een knipperreflex van een hond en een reflex van een pad, waarmee het dier zich beschermt tegen gevaar.

 

 

Een reflex is een automatische reactie van een orgaan (meestal een spier) op een bepaalde prikkel. Een reflex verloopt heel erg snel; er zijn maar een paar zenuwcellen bij betrokken.

 

Verschillende soorten zenuwcellen

Om te snappen wat er bij een reflex gebeurt zoomen weer een beetje in, naar het organisatieniveau van de cel. Bekijk deze animatie.

 

 

Je ziet hier een schematische afbeelding van de terugtrekreflex. Je ziet een arm en (links) een doorsnede door het ruggenmerg. Let op: in werkelijkheid is de doorsnede door het ruggenmerg natuurlijk veel kleiner (nog kleiner dan een euromunt)! Zoals je ziet gaat het terugtrekken van je hand vanzelf. Je hersenen zijn niet bij de reflex betrokken.

Er zijn ook drie zenuwcellen getekend: een sensorische zenuwcel (rood), een schakelcel (groen) en eenmotorische zenuwcel (blauw). In de huid zou eigenlijk nog een warmtezintuig getekend moeten zijn. Tenslotte is ook een spier getekend.

Het ruggenmerg

Het ruggenmerg vormt de verbinding tussen de hersenen en de zenuwen. Die zenuwen staan weer in contact met alle zintuigen en spieren en klieren in je lichaam. De zenuwen die door je lijf heen lopen zijn eigenlijk bundels van uitlopers van motorische en sensorische zenuwcellen. De cellichamen van die zenuwcellen liggen in of bij het ruggenmerg.

De cellichamen van motorische en sensorische zenuwcellen liggen in het centrale zenuwstelsel (CZS). De uitlopers van deze cellen vormen het perifere zenuwstelsel (PZS). Schakelcellen liggen in hun geheel in het CZS.