Leg een schoon geschuurd plaatje zink (of lood) op het plateau van een elektroscoop. Breng met een gewreven pvc-staaf negatieve lading op de elektroscoop.De buitenkant van ruimtevaartuigen is van metaal. Als een ruimtevaartuig buiten de dampkring is, raakt de buitenkant van het vaartuig positief geladen door het licht van de zon. Hierdoor kan er een spanning tussen de buitenkant en het inwendige van tientallen volt ontstaan.
Hoe ontstaat die spanning?
Leg een schoon geschuurd plaatje zink (of lood) op het plateau van een elektroscoop. Breng met een gewreven pvc-staaf negatieve lading op de elektroscoop.
Houd een ultraviolet(UV)-lamp ongeveer 0,5 m boven de elektroscoop.
a
Wat gebeurt er met de lading van de elektroscoop? Om meer te weten te komen over dit verschijnsel, kun je onderzoeken wat er met de lading op de elektroscoop gebeurt onder andere omstandigheden.
• Houd de UV-lamp 10 cm boven de elektroscoop.
• Houd een plaatje glas tussen de UV-lamp en de elektroscoop.
• Haal het plaatje zink weg en beschijn het plateau weer met UV-licht.
• Leg het plaatje zink weer op de elektroscoop en beschijn het met een gloeilamp die alleen zichtbaar licht uitzendt.
• Varieer de afstand tussen de gloeilamp en het plaatje zink.
b
Welke conclusies kun je uit de proeven trekken? (Welke soort licht heeft invloed en speelt ook de intensiteit van het licht een rol?)
c
Ga na dat je deze verschijnselen kunt verklaren door aan te nemen dat, onder invloed van de UV- licht, elektronen uit het zink ontsnappen.
d
Dit verschijnsel heet het foto- elektrisch effect. Van welke factoren hangt het foto-elektrisch effect af?
In de proef hebben we gezien dat de ontlading onder invloed van UV-licht sneller gaat; maar onder invloed van gewoon licht niet. We nemen aan dat de ontlading gebeurt door uitzending van elektronen.
e
Probeer de verschijnselen te verklaren door aan te nemen dat het opvallende licht een golfverschijnsel is.